7’nci Yargı Paketi Meclis’te

AKP, kamuoyunda ‘7’nci Yargı Paketi’ olarak bilinen, ‘İcra İflas Kanunu ve Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına’ ait 48 unsurluk yasa teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yapılan değişiklikle; uyuşturucu ve uyarıcı hususlarla ilgili ceza artırımına gidiliyor. Sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri ile amfetamin ve türevleri de dahil edilmekte ve böylece anılan hususların imal ve ticareti kabahatinin cezasının alt hududu, 10 yıldan 15 yıla çıkarılıyor.

UYUŞTURUCU ŞÜPHELİLERİ, DAHA UZUN TEDAVİ YAHUT KONTROL ALTINDA TUTULACAK

Uyuşturucu unsur kullananlar hakkında uygulanacak tedavi yahut kontrollü hürlük önlemi sürecinin daha aktif işletilebilmesi öngörülüyor. Bu kapsamda; tedavi yahut kontrollü özgürlük önlemlerine ait uzatma müddeti, 1 yıldan 2 yıla çıkarılmakta ve şüphelinin daha uzun mühlet tedavi yahut kontrol altında tutulması sağlanıyor. Ayrıyeten, Cumhuriyet Savcısının, erteleme müddeti içinde uyuşturucu husus kullanıp kullanmadığını tespit etmek için şüpheliyi yılda en az 2 kere ilgili kuruma sevk etmesi zarurî hale getiriliyor. Cumhuriyet Savcısı tarafından kuşkulu hakkında verilen erteleme kararının kolluk ünitelerine bildirilmesi sağlanıyor.

Denetimli Özgürlük Hizmetleri Kanununda yapılan değişiklikle, uyuşturucu husus bağımlılarına has güzelleştirme önlemleri geliştiriliyor. TCK ilgili hususu yeterince Cumhuriyet Savcısı tarafından hakkında bu kabahatten ötürü kontrollü hürlük yahut tedavi önlemi verilen şüpheliyle ilgili olarak kontrollü hürlük müdürlüğünce; tedaviye tabi tutulmak, belirlenen programlara katılmak, çocuklarla bir ortada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak, belirlenen yer yahut bölgelere gitmemek, bir bölgede kontrol yahut nezaret altında bulunmak, eğitim kurumuna, eğitim programına yahut mesleksel uğraşlarına ait eğitime devam etmek, makul aktiflikleri yapmaktan yasaklanmak, nezaret altında fiyat karşılığı çalıştırılmak, silah bulunduramamak yahut taşıyamamak, gerektiğinde sahip olunan silahları makbuz karşılığında isimli emanete teslim etmek, her türlü taşıtları yahut bunlardan kimilerini kullanamamak ve gerektiğinde makbuz karşılığında şoför evrakını teslim etmek, yükümlülüklerinden en az 3 yahut daha fazlasına karar verilecek.

Uyuşturucu husus kullanmak hatasından hükümlü olanlar ile öbür bir cürümden hükümlü olup uyuşturucu unsur bağımlısı olduğu tespit edilen mahkumların ceza infaz kurumunda tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılması mecburî hale getiriliyor. Tedavi ve rehabilitasyon programlarının uygulanacağı müstakil ceza infaz kurumlarının açılabilmesine yahut mevcut ceza infaz kurumlarının bir kısmının bu hedef için tahsis edilmesine imkan tanınıyor. Uyuşturucu kullanmak kabahatinden ötürü mahkum olup da kontrollü hürlüğe ayrılan mahkumlara, ilaveten tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğü getiriliyor.

Tedavi ve rehabilitasyon merkezlerinin bir an evvel hayata geçirilmesi ve yürütülecek hizmetlerin aksamaması için ilgili Bakanlıkların bütçesine ödenek aktarılması ve bu konuda işçi görevlendirilmesi tarafında düzenleme yapılıyor. Uyuşturucu unsur imal ve ticareti cürmü için görevlendirilen zımnî soruşturmacının kamuya açık yerlerde ve iş yerlerinde ses yahut imaj kaydı yapabilmesine hakim tarafından müsaade verilebilmesi düzenleniyor.

El konulan hususun uyuşturucu unsur olduğuna dair kesin rapor alındıktan sonra soruşturma basamağında sulh ceza hakimliğince bu unsurun müsaderesine ve imhasına karar verilmesi mecburî hale getiriliyor. Böylece soruşturma yahut kovuşturmanın nihaileşmesi beklenmeden uyuşturucu hususların imhası sağlanmış olacak.

Kaçakçılık kabahatleri, uyuşturucu unsur imal ve ticareti cürmü ve müsaadesiz kenevir ekiminden elde edilen mal varlığı kıymetlerini ihbar edenler ile bu kabahatlerden kaynaklanan mal varlığı kıymetlerini aklama cürmünü ihbar edenlerin kimliklerinin gizlenmesine yönelik karar getiriliyor.

GÖÇMEN KAÇAKÇILIĞI CÜRMÜNE AİT DÜZENLEMELER

Yargı paketiyle göçmen kaçakçılığına ait düzenlemeler yapılıyor. Göçmen kaçakçılığı cürmüyle daha faal gayret edilebilmesi ve caydırıcılığın sağlanması gayesiyle cürmün cezasının alt sonu 3 yıldan 5 yıla çıkarılıyor. Göçmen kaçakçılığı cürmü nedeniyle el konulan araç, gereç ve gerecin, ulusal savunma yahut iç güvenlik hizmetleriyle direkt ilgili olması durumunda bunların Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı yahut Kıyı Güvenlik Komutanlığına tahsis edilebilmesine imkan sağlanıyor.

Adli süreçler çerçevesinde ‘yurt dışına çıkamamak’ biçiminde isimli denetim kararı verilen yabancılar hakkında, ilgili valiliğe Cumhuriyet başsavcılığı üzerinden bu kararın kaldırılmasını talep etme yetkisi verilmekte ve yönetimin yurt içinde kalmasını tehlikeli gördüğü yabancıların hudut dışı edilmesini sağlamak bakımından hakim kararı alabilmesine imkan tanınıyor.

İCRA VE İFLAS KANUNU’NDA YAPILAN DÜZENLEMELER

Yargı paketiyle; İcra İflas Kanunu’nda değişiklikler yapılıyor. Buna nazaran; konutlarda yapılacak hacizler bakımından; icra müdürünün verdiği haciz kararının lakin ‘hakim onayından geçtikten sonra’ yerine getirilebilmesi sağlanıyor. Aile bireylerine ilişkin ferdî eşyalar ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden tüm konut eşyaları, haczi caiz olmayan mallar ortasına alınması amaçlanıyor. İcra takibine mevzu alacağa yetecek ölçüsü aşacak halde (taşkın) haciz yapılması açıkça yasaklanıyor. Üzerindeki haciz kalktığı halde yediemin depolarında bulunan malların daha faal bir formda tasfiyesi için düzenleme yapılıyor.

AVUKATLIK VE İSİMLİ YARDIM SİSTEMİNE AİT DÜZENLEMELER

Avukatların ofis kurma masraflarının karşılanması için uygun kredi ve finansmana erişmesini sağlayacak düzenleme yapılıyor. Avukatlık mesleğinin birinci beş yılında baro aidatı alınmaması sağlanarak mesleğe yeni başlayan avukatlar mali olarak destekleniyor. İsimli yardım ofisinin gelirleri artırılmak suretiyle isimli yardım sisteminin güçlendirilmesi sağlanıyor.

Noterlerin yapacağı ‘tespit işleri’ni düzenleyen husus, kanıt tespitini de kapsayacak formda yine ve ayrıntılı olarak düzenleniyor.

ARABULUCULUĞA AİT DÜZENLEMELER

Kira bağından kaynaklanan uyuşmazlıklar (ilamsız icra yoluyla tahliye hariç), iştirakin giderilmesine ait uyuşmazlıklar, kat mülkiyetinden kaynaklanan uyuşmazlıklar ve komşu hakkıyla ilgili uyuşmazlıklar, dava kaidesi olarak arabuluculuk kapsamına alınıyor. Ticari davalar ve iş mukavelesinden kaynaklanan uyuşmazlıklar bakımından, itirazın iptali, olumsuz tespit ve istirdat davalarının mecburî arabuluculuk kapsamında olduğu açıkça düzenleniyor. Taşınmazın evresine yahut taşınmaz üzerinde sonlu birebir hak kurulmasına ait uyuşmazlıklar, ihtiyari arabuluculuğa elverişli hale getiriliyor. Arabuluculuğa ait ülkemizin taraf olduğu Singapur Sözleşmesi’nin, iç hukukumuza ahenginin sağlanmasına yönelik düzenlemeler yapılıyor.

Uyuşmazlığın asıl tarafının arabuluculuk süreci ile arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanak hakkında bilgilendirilmesi konusunda arabulucuya yükümlülük getiriliyor. Ticari uyuşmazlıklar bakımından, taraf avukatları ve arabulucunun birlikte imzaladığı muahede evrakının, ‘icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın’ ilam niteliğinde evrak sayılacağı kabul ediliyor.

Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararları doğrultusunda düzenlemeler yapılıyor. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 193’üncü hususunda değişiklik yapılarak, ‘mahkumiyet’ kararının yanı sıra ‘ceza verilmesine yer olmadığı’ ve ‘güvenlik tedbiri’ kararlarının verilebilmesi için de sanığın sorgusunun yapılması koşulu getiriliyor.

Engellilik sebebiyle bakıma muhtaç yahut ağır bir hastalığa düçar (yakalanmış) 18 yaşını doldurmamış çocuğu olan ve 10 yıldan az mahpus cezasına mahkum edilen bayan mahkumların cezalarının infazının, belli yükümlülükler altında 1 yıla kadar ertelenebilmesine, ertelemenin 6 aylık dönemlerle 2 yıl daha uzatılabilmesine imkan tanınıyor.

Ceza infaz kurumlarında vazife yapan ceza infaz kurumu müdürü, infaz ve muhafaza başmemuru ve infaz ve müdafaa memuru unvanlı çalışandan görev malulü sayılanların yakınlarına kamuda istihdam hakkı tanınıyor.

Kamu yahut özel hukuk hükmî bireyi ayrımı kaldırılarak, tüm hukuksal bireylerin unsurda düzenlenen idari yaptırımlar bakımından sorumluluğu kabul edilmesi öngörülüyor.

Geçici unsurla, makul müddette yargılanma hakkı ile mahkeme kararlarının icrası hakkının ihlali argümanıyla Anayasa Mahkemesine yapılmış ve derdest olan kişisel müracaatların ilgilinin müracaatı üzerine 6384 sayılı Kanunla kurulan Komite tarafından incelenmesine imkan tanınıyor. Beklenen iş yükü nazara alınarak Kurulun yapısı ve çalışma hali tekrar düzenleniyor.

Asliye Ticaret Mahkemelerinde tek yargıçla ve kolay yargılama yöntemine nazaran görülen uyuşmazlıklara ait mali hudut 500 bin Türk lirasından 1 milyon Türk lirasına çıkarılıyor.

Öte yandan, çocuk teslimi ve çocukla ferdî alaka kurulması süreçlerini ‘hafta içi’ gerçekleştirecek uzman yahut öğretmenlere belge bazlı ödeme yapılması sağlanıyor. (DHA)