Boğazdaki zımnî tehlike
HPV, cinsel yolla bulaşan ve yaygın görülen bir enfeksiyondur. Uzmanlara nazaran cinsel olarak etkin olan bireylerin azımsanmayacak bir kısmı hayatlarının bir periyodunda HPV ile enfekte olabilir. Hiçbir belirtisinin olmaması, kişinin HPV enfeksiyonu taşımadığı manasına gelmez ve virüsün kimi tipleri kansere sebep olabilir. Bu virüsün bademcik ve gırtlak kanserlerine de neden olabildiğini belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İnanç Güvenç, bu bahiste bilinmesi gerekenleri şöyle anlattı:
Prof. Dr. İtimat Güvenç
İYİ VE MAKÛS HUYLU TİPLERİ VAR
Bu vakte kadar HPV’nin 200’den fazla tipi tanım edilmiştir. HPV yalnızca kansere yol açan bir virüs değildir. Siğilimsi lezyonlar yapan 6,11 üzere güzel huylu ve kansere yol açabilen 16,18,31 üzere makus huylu tipleri bulunmaktadır. Virüsün esas bulaşma yolu cinsel münasebettir. Cinsel partner sayısı arttıkça HPV’ye maruz kalma riski de artar. Bir kişi birinci cinsel tecrübesini daha evvel çok sayıda cinsel partneri olan bir şahısla de yaşarsa partnerinin evvelki cinsel ömrüyle temaslı olarak HPV bulaşma riski artabilir.
BU KANSERLERE YOL AÇABİLİR
Baş ve boyun kanserlerine yol açan en değerli etkenler sigara ve alkol tüketimidir. Fakat HPV başta bademcik ve lisan kökü kanserleri olmak üzere gırtlak kanseri, ağız boşluğu kanserleri üzere birçok kanserde rol oynar. HPV’nin dünyada yaygınlaşmasıyla birlikte bademcik ve lisan kökü kanserlerinin baş ve boyun kanserleri içindeki oranı artmaktadır. Buna rağmen HPV müspet olan olguların tedaviye yanıtlarının ve ömürde kalımlarının daha âlâ olduğu bilinmektedir.
GIRTLAKTA SIĞIL YAPABİLİR
HPV bebeğe doğum kanalından geçerken bulaşıp bir mühlet gırtlakta uyuduktan sonra vakitle siğillere yol açarak ses kısıklığı ve nefes darlığı yapabilir. Çocuklar büyüdükçe teneffüs ezasına varan sıkıntılara yol açan ‘larengeal papillomatosiz’ isimli gırtlakta siğillerle seyreden bir hastalığa yol açabilir. Bu durumda tekrar eden lazer cerrahileri, hatta çocuğun nefes alabilmesi için boynuna süreksiz bir delik açmak gerekebilir.
ERKEKLER TAŞIYICI OLABİLİR
İyi huylu HPV’ler siğillere yol açtığı için HPV bulaşan kişi tarafından kolay kolay fark edilebilirken makûs huylu HPV’ler bâtın kalabilir. HPV bayanların jinekolojik muayenelerinde birtakım testlerle ortaya konulabilirken erkeklerde bu türlü testler kullanılmadığı için asemptomatik (belirti vermeyen) taşıyıcılık olabilir.
BU BELİRTİLERE DİKKAT!
Baş-boyun kanserlerinin birinci belirtileri tümörün yerine nazaran farklılıklar gösterir. HPV’nin en çok rol aldığı baş ve boyun tümörlerinden bademcik kanserinde bademcik üzerinde güzelleşmeyen bir yara, kulağa vuran ağrı, tümörün boyundak lenf bezlerine sıçramasına bağlı olarak uzunluğunda giderek büyüyen ağrısız şişlik, yutkunma zahmeti, tükürüğe kan bulaşması üzere belirtiler ortaya çıkabilir. Ayrıyeten gırtlak kanseri olan hastaların bir kısmının lezyonlarının incelenmesinde HPV’ ye rastlanmıştır. Gırtlak kanserinin en sık belirtisi ses kısıklığı ve seste değişikliktir. Bunun yanı sıra tümörün gırtlaktaki yerleşimine bağlı olarak kulağa vuran ağrı, yutkunma zahmeti ve uzunluğunda şişliklere yol açabilir. Üç haftadan uzun süren ses kısıklığı kesinlikle bir kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı tarafından kesinlikle değerlendirilmelidir.
Aşılarla korunmak mümkün
Son yıllarda hem düzgün huylu hem de berbat huylu HPV’lere karşı tesirli olan aşılar geliştirildi. Günümüzde dokuzlu yani dokuz farklı HPV tipine karşı tesirli olan aşılar kullanımdadır. Bu aşıların cinsel aktivite başlamadan yapılması önerilmektedir. Rahim ağzı kanseri ve HPV alakası düşünüldüğünde bayanların aşılanması çok kıymetli. Lakin HPV’nin baş ve boyun kanserlerindeki rolü ve erkeklerin semptomsuz taşıyıcı olma mümkünlüğü göz önüne alındığında erkekler de aşı programına dahil edilebilir.
