Aç kalmak ömrü uzatıyor
Hücrelerin içlerindeki gereksiz parçalardan kurtularak temizlenmesine otofaji deniyor. Hücrelerin bu eylemi, bir anlamda temizlik olarak yorumlanabilir. Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi’ye göre otofaji vücudu erken yaşlanmadan da koruyor.
Geçtiğimiz günlerde açlık üzerine yapılan bir araştırma Nobel Tıp Ödülü kazandı. Ödülü alan Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi’nin keşifleri açlık ve vücudumuzdaki sonuçlarıyla ilgili idi.
“Hücrenin kendi kendini yemesi ve gereksiz parçaları atarak, otofaji adı verilen savunma mekanizmasını yenilemesi” sisteminin nasıl çalıştığını ortaya çıkaran Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi’ye 10 Aralık 2016’da düzenlenen ödül töreniyle diploma ve altın madalya verildi.
Otofaji alanındaki çalışmalarıyla 39. Nobel ödülünü alan Ohsumi, 8 milyon İsveç Kronu (1 milyon dolar) para ödülünün de sahibi oldu.
Nobel’den yapılan açıklamada, “Ohsumi’nin keşifleri, hücrenin içeriğini nasıl ayrıştırdığını anlamamızı sağladı. Keşifler, otofajinin açlığa adapte olma ya da enfeksiyonlara verilen yanıt gibi birçok fizyolojik süreçteki temel önemini anlamamıza da yardımcı oldu. Otofaji genlerindeki mutasyonlar, hastalıklara neden olurken otofajik süreçler, kanser ve nörolojik hastalıklar gibi bazı vakalarda önemli rol oynamaktadır” denildi.
Hastalandığımızda ilk olarak iştahımız kesilir. Vücudumuz acaba bunu, sindirim sistemini kapatarak hastalıkla tüm gücüyle ilgilenebilmek için mi yapar?
Yapılan araştırmalar, 3 gün aç kalmanın, vücudun savunma mekanizmasını yenilediğini ortaya koyuyor. Bu araştırmalar, özellikle savunma mekanizması ağır hasar görmüş kanser hastaları ve yaşlılıkla mücadelede çığır açacak nitelikte.
Otofaji 1960’larda keşfedilmiş, ancak bilim adamları mekanizmanın nasıl çalıştığını anlayamamıştı. Nobel kazanan Oshumi araştırmasıyla otofaji’den sorumlu olan genleri ortaya çıkardı.
Otofaji insanlar da dahil olmak üzere canlıların hepsinde mevcut. Otofaji sayesinde hücreler ihtiyaç duymadıkları maddelerden, hatta vücut ihtiyaç duymadığı hücrelerden temizleniyor.
Hücrelerin bu davranışları insan davranışlarını andırıyor. Çöplerini özel torbalara dolduruyorlar (otofagozomlar), ve konteynerlere depoluyorlar (lizozomlar). En kirli olanlar yok edilip sindiriliyor, bazıları da yeniden dönüştürülerek enerji üretiminde kullanılıyor.
Otofaji vücut stres altındayken çok daha fazla çalışıyor. Mesela oruç tutarken ya da açlık sırasında. Bu durumda hücre enerji üretimini kendi iç imkanlarını kullanarak yapmaya çalışıyor ve tabii ki ilk olarak çöpünü ve patojen bakterileri sindirerek başlıyor.
Nobel komitesinin de onayladığına göre açlık ve bazen oruç hala faydalı olabiliyor.
