AGİT’in seçim raporunda ‘güven eksikliği’ vurgusu

Cumhurbaşkanlığı ve 28. Devir Milletvekili seçimleri için Türkiye’yi ziyaret eden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (DKİHB), orta raporunu yayımladı.
DKİHB’nin bir kolu olan Seçim Müşahede Heyeti (SGH), seçimleri 29 Mayıs’a kadar 42 kişilik bir grupla takip edecek.
Euronews Türkçe’nin haberine nazaran, gözlemci heyetinin 16 sayfalık raporunda basın özgürlüğü, depremzedelerin seçim hakkı ve HDP’ye yönelik atılan adımlara dikkat çekiliyor. Raporda Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) aldığı tüm kararları kamuoyuna gerektiği üzere açıklamadığı için bir inanç eksikliğinin olduğu belirtiliyor.
‘YARGININ BAĞIMSIZLIĞINA DAİR GÜVENSİZLİK’
Raporda seçim güvenliği konusunda öne çıkan kısımlar şöyle:
– “YSK ve öbür ilçe seçim konseyleri, halka açık olmayan özel oturumlar düzenlemiş olup, yasal bir mecburilik olmasına karşın aldığı tüm kararları kamuoyuna açıklamamıştır. DKİHB SGH’nin görüştüğü kimi muhatapları, yargının bağımsızlığına dair genel bir güvensizlik olduğunu ve orta ilçe seçim şuralarında yapılan tekrar atamalarla ilgili kaygılarını ve seçim şuralarının birtakım iş ve süreçlerinde şeffaf olunmadığını öne sürerek, seçim yönetimine duydukları inancın farklı seviyelerde seyrettiğini belirtmişlerdir.”
– “DKİHB’nin uzun müddettir bu taraftaki tavsiyesine karşın, katılaşmış seçim sonuçlarıyla ilgili YSK kararlarına karşı yargıya gitme yolu kapalı. Mevcut yasal çerçeve, seçim kampanyasıyla ilgili şikayetlerin yapılabilmesine imkan vermemektedir.”
‘SİYASİ PARTİLERE BASKI’
– “DKİHB SGH’nin Türkiye’de görüştüğü birtakım siyasi partili muhatapları, kampanya faaliyetlerine karşı fizikî ve idari engellemeler çıkarıldığı, bunun yanı sıra devlet yetkililerinin kelam konusu parti taraftarları üzerinde baskı uyguladığını argüman etmişlerdir.”
– “DKİHB SGH, sarsıntıların akabinde ilan edilen üç aylık Fevkalâde Hal müddetince fevkalâde hal yetkilerinin kullanılmasından kaynaklı özgürlük kısıtlaması gözlemlememiştir. Lakin, valilerin terörle uğraş ve kamu güvenliği maksadıyla hak ve özgürlükleri sınırlama yetkisini kullanması, birtakım doğu ve güneydoğu vilayetlerinde kampanya imkanlarını etkilemiştir.”
– “Deprem bölgesinde yapılan görüşmelerde, seçim için kayıt müddeti daha uzun olsaydı daha fazla sayıda yer değişikliği yapmış seçmenin adreslerini güncelleyebilecek olabileceği söz edilmiştir.”
– “DKİHB SGH’nin yaptığı birtakım görüşmelerde seçmen listelerinin doğruluğu konusunda kaygı lisana getirilmemiş olsa da, kimileri sarsıntıda kaybolan seçmenlerin seçmen listelerinde olabileceği ihtimali olduğunu eklemişlerdir.”
-“Yükseköğretim Heyeti tarafından seçmen kayıt sürecinin sonlarına hakikat alınan yüz yüze tahsile devam etme kararıyla ilgili tasalar lisana getirilmiştir.”
– “DKİHB SGH’nin görüştüğü muhataplar, web sitelerinin sık sık engellendiğine, içerik kaldırma taleplerine ve tabir özgürlüğüne ait yasal kısıtlamaların kullanıldığına dikkat çekmekte. DKİHB’nin daha evvelki tavsiyelerine karşın, hakaret, ceza gerektiren bir hata olmaya devam etmekte ve çoğunlukla eleştirel gazetecilere karşı kullanılmakta. Ayrıyeten RTÜK’ün bağımsızlığı ve tarafsızlığıyla ilgili telaşlar lisana getirilmiştir.”