Ah Ayşe Teyze! Bir de Sadık Abi’yi Duysan…

Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan’ın piyasa bilgisi aldığı apartman görevlisi “Sadık Abi”, “Ayşe Teyze” nin akrabası olur!..

2018 yılında kaybettiğimiz duayen ekonomi yazarı Güngör Uras, verilere dayalı olarak kaleme aldığı ekonomi yazılarını halka “Ayşe Teyze” karakteri üzerinden anlatırdı.

Uras’ın ardından; Tan Oral, Musa Kart, Haslet Soyöz, Köksal Çiftçi, Kamil Masaracı, Halis Dokgöz, İzel Rozental, Devrim Demiral, Ercan Akyol, Zafer Temoçin, Raşit Yakalı, Kemal Gökhan Gürses, Bülent Çelik, Hilal Özcan, Güven Bilge, Deniz Dokgöz’ün çizimlerinin ve ekonomi basınının önde gelen yazarlarının izlenimlerinin paylaşıldığı “Güngör Uras’a Saygı: Ayşe Teyze’nin İzinde” anı kitabı çıktı.

Uzun yıllar Milliyet’te Güngör Uras, Dünya gazetesinde Ali Rıza Kardüz imzası ile yayımlanan köşesinde vatandaşın filesini konuşturan duayen gazetecinin ömrü Erkan ile köşe komşusu olmaya yetmedi.

Erkan’ın 9 Haziran’da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanlığı’na atanmadan önce Mart-Mayıs 2023 tarihleri arasında ekonomi gazetesi Dünya’da “Dr. Hafize Gaye Erkan: Finansın Merkezi New York” imzasıyla köşesi vardı.

Erkan’ın ilk yazısı 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yayımlandı.

“Modern Türkiye’nin Kurucusu Mustafa Kemal Atatürk” e vurgu yapan yazısı şöyle devam ediyordu:

“… bugün; bizler yani kadınlar için oldukça önemli bir gün. O nedenle ilk köşemi 8 Mart-Dünya Kadınlar Günü olduğu için, para ve finanstan bahsetmek yerine emekçi kadınlarımıza, bizlere yol çizenlere adamak istedim. Çalışan ve emeğinin peşinde olan bir annenin; bir matematik öğretmeninin kızı olduğum için de tüm kadınların bu özel gününü kutlamak isterim.

(ünlü bir kadın cerrah örneği veriyor)

40 yaşının altında Türk ve Müslüman biri olarak 270 milyar dolarlık bir bankanın başkanı ve CEO’luk görevini yürüttüğümde dahi bu ön yargı karşıma çıktı. “

Erkan’ın İstanbul’da anne-babasıyla kaldığı evin apartman görevlisi “Sadık Abi” ile arasında geçen diyalog Ahmet Hakan’la yaptığı röportaja şöyle yansımıştı:

“Onu sorguya çekiyorum. Ben ‘indi’ diyorum. O ‘inmedi’ diyor. Sürekli ‘fiyatlar inmedi, istersen git şu soğanın fiyatına bir bak.’ diyor.”

Söz konusu röportajda yer alan bu diyalog, TÜİK veri setine dayanarak para politikasına yön veren bir MB Başkanı’nın devlet kurumu olan TÜİK verilerine güvensizliği olarak yorumlandı.

Ankara kaynakları; Erkan’ın Hakan’a röportaj vermediği, ekonomi basından kimi gazetecilerle yaptığı gibi “özel sohbetlerden” birini gerçekleştirdiği ve sohbetin bilgisi dışında haberleştirildiği fikrini satın almış görünüyor.

Bendeki soru işareti şu: AKP iktidarında bir Merkez Bankası Başkanı röportaj verse, basılmadan önceki hali mutlaka görülmek istenir. Hele de bu röportajı yapan Hakan gibi “ekonomi/finans haberciliğine” uzak biriyse en azından maddi bir hata olmaması için kesin isterler.

Malum röportajın yapıldığı tarih ile yayınlama tarihi arasında geçen zaman aralığını,c Erkan’ın görüşmeden sonraki gün gerçekleştirdiği İspanya seyahatindeki yoğunluğu ile açıklamak da ilginç geliyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in X hesabından yaptığı 16 Aralık tarihli paylaşımı şöyle:

“Merkez Bankası Başkanımız Sn. Hafize Gaye Erkan ile İspanya’daki temaslarımızın ikinci günü de çok yoğun geçti. Bugün İspanya Başbakan Birinci Yardımcısı ve Ekonomi Bakanı Sn. Nadia Maria Calviño Santamaría ve Merkez Bankası Başkanı Sn. Pablo Hernández de Cos ile çok verimli bir görüşme gerçekleştirdik.”

Şimşek, Erkan’ın 16 Aralık’ta yayımlanan röportajında en çok İstanbul’daki konut kira bedellerinin Manhattan’dan pahalı bulmasına takılmış olacak ki; 17 Aralık’ta İstanbul Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık Yönetici Ortağı Celal Erdoğdu’nun “Konut Fiyat Değişimleri” grafiğini paylaşıyor.

İstanbul’da Ocak 2022’de zirve yapan konut fiyatlarının “hızla” gerilediğini gösteren bu grafiğe göre, Temmuz 2023 itibariyle yıllık reel değişim (enflasyondan arındırılmış) yüzde 15, nominal artış ise yüzde 86 olarak gösteriliyor.

“Pahalılık” kavramı, ülkede ortalama ücret haline gelen asgari ücretin “satın alma gücü” ile açıklandığında Erkan haklı çıkabilir.

Zira İstanbul’daki çalışanların ortalama ücreti ile New York’un finans ve kültür adası Manhattan’da bir çalışanın aldığı ücret karşılaştırıldığında konut kiralarına erişimde derin uçurum iddiası yalan olmaz!

Ekonomi yönetiminin asıl derdi 16 Aralık günü Hürriyet’te yayımlanan Erkan röportajı olmuyor. Aynı gün New York Times’ta çıkan Jo Becker ve Justin Scheck’in 7 Ekim Hamas saldırısını inceleyen makalesine cevap vermekle meşgul oluyorlar.

Şimşek, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bu makaleye verdiği yanıtı 18 Aralık’ta X hesabından yeniden paylaşıyor:

“Türkiye’nin terörizmin finansmanı ile mücadelesine ilişkin yanıltıcı bilgiler içermekte ve gerçekleri çarpıtmaktadır. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) gibi birçok düzenleyici ve denetleyici otorite tarafından izlenen Türk finansal sistemi, ulusal mevzuatla ve uluslararası yükümlülüklerle tam uyumlu bir şekilde faaliyet göstermektedir.” diye başlanan metin, “Türkiye terörizmin finansmanı ile mücadele etmekte kararlıdır. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere tüm müttefiklerimizle yakın çalışmaya devam edecektir.” sözleriyle bitiyor.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya sanki 22 yıllık AKP iktidarının bakanı değilmiş gibi her gün onlarca operasyon yaparken, kimlere mesaj veriliyor? Yanıtı bu cümlelerde saklı olsa gerek…