Araç sahiplerini ilgilendiren “motor” detayı! Yargıtay’dan emsal karar

İçtihat Bülteni’nden edinilen bilgiye nazaran; davacı durumdaki bir turizm ve nakliye şirketi, firmaya ilişkin aracın 55 bin kilometre bakımının yapılması için mutabakatlı olduğu servise bıraktı. Şirket aracı teslim aldıktan sonra aracın motorunun bakım vakti yapılan bir yanılgıdan ötürü kullanılamaz hale geldiğini tez ederek servis hakkında şikayette bulundu.

Servis 2011 yılında araca yeni bir motor temin ederek davacı şirkete teslim etmek istese de, aracın sahibi şirket aracın yeni motor şase numarası ruhsata işlenmediğinden, trafiğe çıkamayacak durumda olduğunu ve kiraya verilip kullanılamayacağını belirterek kabul etmedi ve servise avukatı aracılığıyla ihtarname gönderip aracın yeni bir araçla değiştirilip teslim edilmesini istedi.

BAKIM SIRASINDA AYIPLI HALE GELDİ

İhtarnamenin bildiri edilmesine karşın, servis ihtara yanıt vermeyince, dava açan şirket “rutin bakım için yanlışsız olarak servise teslim edilen aracın diğer bir motor takılması ile ayıplı hale gelip paha kaybettiğini, aracın bedel kaybetmesinin yanı sıra kiraya verilememesinden ötürü da ziyan oluştuğunu belirterek yargılama sırasında, araç fatura bedeli için 135 bin 834,07 TL, günlük 500 TL’den 45 günlük araç kiralama bedeline karşılık 22 bin 500 TL ve bin TL manevi tazminat olmak üzere toplam 159 bin 334,07 TL talep etti.

Davalı servisin vekili avukat yanıt dilekçesinde, “Davacının araçtan yararlanamaması üzere bir durumun kelam konusu olmadığını, bilakis motoru, turbosu ve triger seti büsbütün yenilenen aracın kıymet kazandığını, dava konusu aracın davacının sunduğu kira mukavelesinde belirtilen araçla tıpkı olmadığını ve davacının hiçbir ziyanının bulunmadığını” belirterek davanın reddini savundu.

TEMYİZE GİTTİLER

Asliye Ticaret Mahkemesi, “Bilirkişi heyetinden alınan raporlara nazaran dava konusu araca sıfır kilometre yeni bir motor takıldığı, aracın iki yıl boyunca kullanılan motorunun davalı tarafından değiştirilmesinin rastgele bir kıymet kaybına neden olmayacağı gerekçesiyle aracın tamiratı sırasında oluştuğu ileri sürülen arıza nedeniyle 135 bin 834,07 TL araç bedeli talebinin ve davalı şirketin güzel niyetle aracın motorunu masrafı kendisine ilişkin olmak üzere bütünüyle değiştirmesi nedeniyle münasebetleri oluşmayan manevi tazminat isteminin reddine, aracın servise bırakıldığı tarihi ile teslim alınması için gönderilen ihtarnamenin bildiri tarihi ortasında on yedi gün olduğu, aracın teslim edildiği gün düşüldüğünde yanlışlı tamir nedeniyle aracın davalı şirkette kaldığı 16 gün için 8 bin TL kira geliri kaybı oluştuğu gerekçesiyle de davanın kısmen kabulü ile, 8 bin TL maddi tazminatın işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ait istemin reddine” karar verdi. Mahkemenin kararına karşı müddeti içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulundu.

YARGITAY KARARI BOZDU

Yargıtay 15. Hukuk Dairesi, “Davacı, davalı servisin kusurlu hizmeti sonucunda aracının hasar gördüğünü, motorunun değiştirilmesi nedeniyle ayıplı hale geldiğini ve paha kaybına uğradığını, yapılan yazışmalardan da olumlu yanıt alınamadığını ileri sürerek, gelir kaybı yanında aracın paha kaybına da neden olunduğunu ileri sürmüştür. Alınan eksper şurası raporuyla, aracın rutin bakımının yapılması için davalı şirkete teslim edildiği, sonrasında yağın konulmaması nedeniyle aracın motorunun yanmış olduğu, yanılgının servis in sürecinden kaynaklanıp, tamir edilemeyeceği nedeniyle davalı tarafından (0) km yeni bir motor takıldığı ve kıymet kaybının kelam konusu olamayacağı eksper raporuyla belirlendiğinden bahisle davadaki bu istem reddedilmiştir.

Ek raporda uzman heyeti, ikinci el araç ile sıfır kilometredeki araç ortasındaki fiyat farkının temeli, aracın motorunun yorulmasından kaynaklandığını, ikinci el araç bedelleri belirlenirken kaç kilometrede olduğunun büyük değer arzettiği, davacı şirketin aracının motorunun 55 bin 686 km yol yapmışken, motorunun yenisiyle değiştirilmesinin araçta meydana getireceği bedel artışının oirjinalliğinin bozulmasının sebep olacağı kıymet kaybından daha fazla olacağından bahisle kök rapordaki görüşünü tekrarlamıştır. Halbuki motor değişikliğinin araçta meydana getireceği bedel artışının ve paha kaybından daha fazla olması hayatın olağan akışına muhalif olup, araçta kısmen de olsa paha azalacağı kuşkusuzdur. İkinci el araç alınırken araçta yalnızca motor kilometresine bakılarak karar verilmediği, aracın kaza geçirip geçirmediği üzere başka ögeler da belirleyicidir. Bu nedenle mahkemece otomotiv bölümünden yeni bir uzman seçilmek suretiyle aracın paha kaybının objektif kriterler gözetilerek belirlenip, alınacak rapora itirazlar karşılanıp, gerektiğinde çelişki halinde yeni bir rapor alınmalı ve hasıl olacak sonuca uygun karar verilmelidir” gerekçesiyle kararı bozdu.

Asliye Ticaret Mahkemesi 10.10.2019 tarihli kararı ile bedel kaybına ait talep bakımından ise evvelki münasebet motamot tekrarlanmak suretiyle direnme kararı verdi ve direnme kararı yasal mühleti içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edildi.

“MOTOR DEĞİŞİKLİ KIYMET ARTIŞINA DEĞİL KAYBINA NEDEN OLMUŞTUR”

Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, “Davacı tarafından bakımının yapılması maksadıyla davalı şirkete teslim edilen araçta motor değişikliği nedeniyle oluştuğu ileri sürülen zararın tespiti bakımından kararın desteği uzman raporları alınmış ise de; raporu düzenleyen eksper heyeti işin tekniği konusunda uzman olmadığı üzere, raporda yapılan dava konusu araçta iki yıl boyunca kullanılan motorun sıfır kilometre yeni bir motor takılarak değiştirilmesinin rastgele bir kıymet kaybına neden olmayacağına yönelik tespit de gerçek olmamıştır. Çünkü araçta yapılan motor değişikliğinin bedel artışına değil kıymet kaybına neden olacağı, aracın bedelinde kısmen de olsa azalma ve motor değişikliği sonucu ikinci el olan araç ile sıfır kilometre yeni araç ortasında fark olacağı kuşkusuzdur. Bu durumda mahkemece; HMK’nın 266 ve devamındaki husus kararları yeterince otomotiv bölümünde uzman olan yeni bir uzman seçilerek gerekçeli ve kontrole elverişli rapor alınıp davacının talep ettiği paha kaybı ziyanı, aracın tamir tarihi itibariyle hasarsız haldeki ikinci el kıymetinin özgür piyasa kaidelerine nazaran tespit edilmesi ve tamirden sonra aracın yaşı, hasar ölçüsü ve hasarlı kısımların özelliği dikkate alınarak özgür piyasa kurallarında ikinci el araç pahasında ne kadarlık bir azalma olacağının objektif kriterlerle tespit edilmesi suretiyle hasıl olacak sonuca nazaran karar verilmelidir” diyerek lokal mahkemenin direnme kararını bozdu.