Atakum’da ‘Tarımsal Öğretimin 177.Yıl Dönümü’ne özel program

Atakum Belediye Başkanı Av. Cemil Deveci öncülüğünde kırsal kalkınma alanında önemli çalışmaların yapıldığı Atakum’da Türkiye’nin önde gelen uzmanları “Dünya Gıda Krizini Konuşurken Ülkemizde Tarımsal Yeterlilik ve Kooperatifleşmenin Önemi” başlıklı panelde buluştu. Atakum Belediyesi ile TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şubesi işbirliği ile Tarımsal Öğretimin 177.Yıl Dönümü etkinlikleri kapsamında gerçekleştirilen panelde tarımsal ve ekonomik kalkınmada kooperatifleşmenin önemi anlatıldı. Hasan Ali Yücel Gençlik, Bilim ve Sanat Merkezi’nde gerçekleştirilen panele Atakum Belediye Başkanı Av. Cemil Deveci, Merzifon Belediye Başkanı Alp Kargı, Mecitözü Belediye Başkanı Veli Aylar, Zile Belediye Başkanı Şükrü Sargın,OMÜ Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Muharrem Özcan, Samsun Büyükşehir Belediyesi Tarımsal Hizmetler Daire Başkanı Ali Korkmaz, Tarım İl Müdürü İbrahim Sağlam, CHP Samsun İl Başkanı Fatih Türkel, CHP İlkadım İlçe Başkanı Metin Telatar, Saadet Partisi Atakum İlçe Başkanı Muhittin Sadan, Ziraat Odaları il ve ilçe temsilcileri, öğretim üyeleri ve çok sayıda vatandaş katıldı.

‘Tarımda başarının arkasında kooperatifleşme var’

Programın açılış konuşmasını yapan Atakum Belediye Başkanı Av. Cemil Deveci “Cumhuriyet’in kurucusu Mustafa Kemal Atatürk ‘Milli ekonominin temeli tarımdır’ demiştir. Bu cümlenin anlamını şimdi daha iyi anlıyoruz. Sağlıklı beslenmeye ulaşılamadığında, tarımın ne kadar önemli olduğunu yaşanılan pandemi sürecinde bütün dünya fark etti. Yıllardır söylediğim gibi eğer tarımda başarı varsa bunun altında da tarım kooperatifleri vardır.Tarımla kalkınma olmadan milli ekonominin kurulamayacağını, sanayileşmenin olamayacağını ve zenginleşmiş topluma ulaşamayacağımızın kanıtlarını bugün burada dinleyeceğiz” ifadelerine yer verdi.

‘Tarım ürünlerini ithal eder duruma geldik’

Ziraat Mühendisleri Odası Samsun Şube Başkanı Havva Yurdunuseven Bayzat, tarımda uygulanan politikaları değerlendirdiği konuşmasında “10 Ocak 1846 yılında İstanbul Yeşilköy’de Ayamama Ziraat Mektebi’nde başlayan süreçte tarımsal eğitim gören binlerce mühendis ve teknisyen ülke tarımına hizmet etmiştir. Cumhuriyet ile sektör haline gelen tarım akılcı yatırımlarla doğru politikalarla ülkeyi besleyen bir konuma yükselmiştir.

1980 sonrası uygulanan politikalarla tarım sektöründe çöküş başlamış. Artan ülke nüfusunun beslenebilmesi için dışarıdan tarım ürünleri ithal eder duruma gelinmiştir. Daha da önemlisi tarımın ana kaynağı olan topraklarımızı koruyamaz duruma gelmiş olmamızdır. 2005 yılında çıkarılan Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu da maalesef çare olmamıştır” cümlelerini kaydetti.

‘Yılda 4 milyar dolar açık veriyoruz’

Ziraat Yüksek Mühendisi Eylem Oktay Aktaş’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen panelde katılımcılara önemli bilgiler veren Avukat, İktisatçı ve CHP PM Üyesi Doç Dr. Gökhan Günaydın “Cumhuriyet’in tarım politikasının dört ayağı vardır. Bunlardan birincisi olan toprak reformunu Atatürk, İnönü ve dönemin İçişleri Bakanı Başkanı Şükrü Kaya meclis konuşmalarında defalarca dile getirmişlerdir. İkinci olarak köylüye babadan kalma yöntemlerin yerine modern tarım tekniklerini de öğretmek için Atatürk Orman Çiftliği ve sonradan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ne (TİGEM) dönüştürülen zirai kombinalar tesis edilmiştir. Örgütlenme, birlik ve kooperatifleşme yoksa üretici hakkına sahip çıkamaz. Bu bağlamda Cumhuriyet, kooperatifleşmeyi de gerçekleştirerek üçüncü önemli tarım adımını ortaya koymuştur. Dördüncüsü de köy enstitüleridir. Bu dört ayaktan bugün geriye ne kaldı? Hiçbir şey. Biz bugün yılda 10 milyar dolarlık tarımsal hammadde ithalatı yapıyoruz. 6 milyar dolarlık tarımsal hammaddenin de ihracatını yapıyoruz. Buna göre tarımsal ham madde dış ticaretinde yılda 4 milyar dolar açık veriyoruz. Türkiye yılda 10 milyon ton buğday, 3,5 milyon ton soya, 1 milyon tona yakın da pamuk ithal ediyor” diye konuştu.

Büyükşehir Belediye yasası tarım arazilerini yok etti

Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise konuşmasında Atatürk döneminde uygulanan tüketici ve üreticiye yönelik kooperatifçilik anlayışının yerinin günümüzde çok dağınık ve parçalı kooperatifçilik modeline bıraktığını belirtti. Başkan Suiçmez, tarım alanlarının amaç dışı kullanımına da değinerek şöyle konuştu:

“Gıda krizleri ve kooperatifleri konuşurken Büyükşehir Yasası’nı da konuşmak gerekiyor. Büyükşehir Yasası ile Samsun’da köylü kalmadı dedik. Şu anda hepiniz mahallelisiniz. Köylünün olmadığı bir yerde tarımı ne kadar konuşabiliriz. Bafra ve Çarşamba Ovası’nda olduğu gibi tarım arazileri amaç dışı kullanım nedeniyle sürekli azalıyor. Biyokütle santraline, lojistik köye karşı açıp kazandığımız davalara rağmen o projeler hukuka karşı devam ediyor. Biz geçen hafta Türbe Köyü’ndeydik. Ziraat Mühendisi meyve sebze hali kurulmasına karşı çıkmaz; aksine orada üretilecek ürünlerin meyve sebze halinde değerlendirilmesini hem Samsun’a hem Türkiye’nin değişik yerlerine gitmesini savunur. Meyve sebze hali kurmak için mutlak tarım alanlarını amacı dışında kullanmak yanlış bir uygulamadır..”

‘Atak olarak örnek olmaktan mutluyuz’

Atakum’da yürüttükleri kooperatif çalışmaları hakkında bilgi veren Atakum Kadın Girişimi, Üretim ve İşletme Kooperatifi (ATAK) Kurucu Üyesi Avukat ve Sosyolog Gülay Deveci “Birleşmiş Milletler 2012 yılını Dünya Kooperatifçiler Eylem Yılı olarak kabul etmiş. 2018’den sonra gündeme gelen yeni stratejik eylem planında da kooperatifler arasında dayanışmanın biraz daha artırılmasına, ekonomik yardıma ve eğitim faaliyetlerine yer verilmiştir. Plana paralel olarak Türkiye’de kooperatif sayısı artmıştır. Biz de Haziran 2021’de kurulmuş bir kadın kooperatifiyiz. İnsanların evlerinden çıkmaya korktuğu bir zamanda biz kooperatif kurduk. Dayanışmanın ve kooperatifleşmenin önemini pandemide daha iyi anladık. Her zaman tarımsal üretim dedik. Ama köyleri ziyaret ettiğimizde çiftçinin sadece kendisine yeten miktarda ekim yapabildiğini gördük. Ciddi bir açlık krizi ile karşı karşıya kalabileceğimizi göstermesi ve tarıma dönüşü hızlandırması açısından pandeminin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Kooperatifler demokrasiye en çok katkı veren sivil toplum örgütlerinden bir tanesidir. Evinde emek üretebilen ama pazara ulaştırmada zorluk çeken tanıdıklarınız varsa kooperatifimize yönlendirin. Biz Samsun’da kurulan ilk kadın kooperatifiyiz. Bizden sonra 10 tane daha kooperatif açıldı. Bu anlamda örnek olmaktan ve yol göstermekten çok mutluyuz. Kadın kooperatifleri arasındaki dayanışma ve kadın ekosistemi bizim için çok önemli” ifadelerini kullandı.