Anayasa Mahkemesinden yapılan açıklamaya nazaran Anayasa Mahkemesi (AYM) Lideri Zühtü Arslan, konferansta “Etkili Bir Anayasa Yargısı İçin Koşullar: Türkiye Deneyiminden Çıkarılan Dersler” başlıklı konuşma yaptı.
Konuşmasında insan topluluklarının ortaya çıkışından bu yana çözülmesi gereken temel sorunun yöneticilerin mutlak iktidarının nasıl faal formda sonlandırılacağı olduğunu belirten Arslan, anayasacılığın ve anayasal adalet niyetinin bireylerin hak ve özgürlüklerini korumak emeliyle iktidarın sonlandırılması sıkıntısına verilen bir reaksiyon olarak ortaya çıktığını anlattı.
“TEK BAŞINA KÂFİ DEĞİL”
Anayasa mahkemelerinin yahut yüksek mahkemelerin varlığının tek başına temel hak ve özgürlüklerin korunması için kâfi olmadığını tabir eden Arslan, şunları söyledi:
“Etkili ve fonksiyonel bir anayasa yargısı harici ve dahili kaidelerin gerçekleşmesine bağlıdır. Harici kural, anayasal sisteme kuvvetler ayrılığı prensibinin hakim olmasıdır. Bu unsur yasama, yürütme ve yargı erklerinin farklı ellerde toplanmaması durumunda hak ve özgürlükleri müdafaanın imkansız olacağı fikrine dayanmaktadır. Tesirli bir anayasa yargısının dahili kuralı ise anayasa mahkemelerinin hak eksenli paradigmayı benimsemeleridir.”
Bireysel müracaat sisteminin kabul edilmesiyle birlikte 2012’den itibaren Türk Anayasa Mahkemesinin laiklik dahil anayasal prensipleri hak eksenli yaklaşımla yorumladığını ve uyguladığını bildiren Arslan, Türk mahkemelerinin deneyimlerinden çıkarılacak çok değerli dersler bulunduğunu, en değerli dersin de anayasa mahkemeleri ve yüksek mahkemelerin davaları karara bağlarken hak eksenli bir yaklaşımı benimsemeleri olduğunu vurguladı.
Konferansa Anayasa Mahkemesi Üyesi Rıdvan Güleç, Başraportör Şermin Birtane ve Raportör Onur Mercan da katıldı. (AA)
