Bodrum’a artık de su kuyusu uyarısı: Yer altı kaynaklarını tahrip etmeyin

Muğla’nın Bodrum ilçesini besleyen iki barajın kuruyup, kapatılmasının akabinde alternatif olarak yer altı su kaynakları kullanılmaya ve sondajla yer altı su kuyuları açılmaya başlandı. Su kuyularının Bodrum’un su gereksiniminin yüzde 40’ını karşılayacağını ve yeni açılan kuyuların yer altı kaynaklarını tahrip edeceğini belirten Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, “Fazla kuyu açarak, fazla çekim yaparak kentin içme suyu gereksinimini kalıcı olarak yok etmiş yahut tahrip etmiş olursunuz” dedi.

YENİ KUYULAR AÇILIYOR

Turizm merkezi Bodrum’da ilçeyi besleyen Mumcular ve Geyik barajlarında su düzeyi, tabanı gördü. Bunun üzerine her iki barajdan, bir müddet evvel su alımı durduruldu ve akabinde da kapatıldı. Kente alternatif olarak yer altı su kuyularından su tahsisi sağlanmaya başlandı. Talebin karşılanması için başta Sazköy, Çamköy ve yarımadanın çeşitli noktalarında ek sondajlarla su kuyuları açılmaya başlandı.

TOPLAM 120 AKTİF KUYU VAR 

Açılan kuyuların yer altı su kaynaklarını olumsuz etkileyeceğini söyleyen Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Su Kaynakları Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Ceyhun Özçelik “Bodrum’a içme suyu sağlayan 3 kaynaktan biri yer altı suyu kuyularıdır. Geyik ve Mumcular barajları büsbütün kurumuştu ve şu anda Bodrum’a içme suyu temin eden tek kaynak içme suyu kuyulardır. Geçtiğimiz yıllarda 150 kadar kuyu kelam konusuydu bunlardan, 50 tanesi ya iş göremez durumda ya da kurumuş durumdaydı. Son devirde 20 ek kuyu açılarak 120 civarında kuyu Bodrum’a içme suyu temin etmeye çalışıyor” tabirlerini kullandı.

TEDBİR ALINMASI GEREKİYOR

Açılan kuyularla ilçedeki içme suyu gereksiniminin en fazla yüzde 40’ının karşılanabileceğini lisana getiren Doç. Dr. Özçelik, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Kuraklığın devam etmesi durumunda gitgide bu oran aşağı düşecektir. Bodrum yarımadasında yer altı suları epeyce aşağıda, ileride sorun olmaması için inançlı çekimin sürdürülmesi lazım. Bu konuda yarımada genelinde belediyemiz, bu bölgedeki yerleşimlerde geçirimsiz yüzeyleri geçirimli hale getirerek, yağış sularının yer altı sularına sızmasını sağlamalı ve sonucunda yer altı su tablasının üst çıkmasını sağlayacak. Buna emsal önlemlerin alınması gerekiyor.”

‘TARIM OLUMSUZ ETKİLECEK’

Kuyu başına su debilerinin düştüğünü söz eden Doç. Dr. Özçelik şunları söyledi:

* Ek su kuyuları açılması demek buradaki iletilen su ölçüsünün artacağı manasına gelmiyor. Su kuyularından daha fazla çekim yapmak ve bu iki barajın açığını kapatmak üzere daha süratli bir formda çalıştırılması durumunda yer altı suyu çekiliyor, geçtiğimiz devirde 10 litre/saniye olan debiler vakitle kuyu başına 5,3 ve 2 litre/saniyelere kadar düşüyor. Bu yer altı suyu tablasının düşmesine sebebiyet veriyor. Yer altı suyu tablasının çekilmesi bilhassa Çamköy ve Sazköy bölgesinde ileriki periyotta ziraî aktiviteleri olumsuz etkileyecek.

* Burada süratli bir çekim yaparak gereksinimi bir ölçü daha karşılamak emeliyle yer altı su kuyularına fazla yüklenmememiz gerekiyor. Önümüzdeki periyotta kalıcı ziyan vermesine yol açacaktır. Bunun yerine bizim kesinti takvimi hakkında ya da su kaynakları idaresi konusunda halkı bilinçlendirmemiz, suyu ihtisaslı ve rotasyonlu bir halde kullanmamız ve kıymetlendirmemiz gerekiyor. Aralık ve ocak aylarında kış yağışlarının gelmesiyle birlikte yer altı suyu tablası bu iki bölgede vakitle yükselecek. Umut ediyoruz ki barajlarımızda kısmen suyla dolacak.

‘DENİZ SUYU KARIŞIRSA İÇME SUYU YOK OLUR’

Gelecek yılın da kurak geçmesi halinde alınacak tedbirler konusunda ihtarlarda bulunan Doç. Dr. Özçelik şöyle devam etti:

* Önümüzdeki 2024 su yılında da yağışların olumsuz geçmesi durumunda bu bölge için olumsuz şartların devam edeceği manasına geliyor. Acil durum aksiyon planı kapsamında tüm kurumlar bir ortaya gelerek Bodrum için alternatif tahlil tekliflerini bir ortada kıymetlendirmemiz lazım. Mevcut barajların korunaklılığının sağlanması, su teminin sağlanması, Bodrum’a içme suyu temin eden iletim çizgilerindeki patlakların önüne geçilmesi, öteki taraftan da kayıp kaçakların önlenmesi daha sonra deniz suyu arıtılması ve yağmur suyu hasadı da bunlara ek önlemler olarak gündeme gelecektir.

* Bodrum’da bilhassa denize yakın bölgelerde yer altı suyunu aşağı çekmemiz durumunda yer altı suyuna deniz suyu girişi meydana geliyor. Deniz suyu girişi olunca ileriki devirlerde bu suyu kullanamayacağımız bir hal ortaya çıkıyor. Fazla kuyu açarak, fazla çekim yaparak kentin içme suyu muhtaçlığını kalıcı olarak yok etmiş yahut tahrip etmiş olursunuz. Bu nedenle kuyular ortasında inançlı çekim bölgeleri oluşturmak lazım. Bu çekimin üzerine bir çekimin yapılamaması gerekiyor. Aksi halde kalıcı ziyanlar kelam konusu olacaktır. (DHA)