Botokstan zehirlenenlerin sayısı artıyor

Geçen aylarda zayıflama maksadıyla yaptırdıkları mide botoksu sonrası ağır bakımlık olan hatta hayatını kaybeden hastalarla gündeme gelen ‘botulismus’ yani botoks zehirlenmesi, bilhassa yaz aylarında terleme, kırışıklık giderme ya da öbür maksatlarla yaptırılan kozmetik gayeli botoks sonrası da gelişebiliyor. Bunun en büyük nedeni ise ya kullanılan botoksun kaçak olması ya da hoşluk merkezi hatta kuaför salonları üzere doktor dışı uygulamalarda yaşanan artış olarak gösteriliyor.

Sancaktepe Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Klinik Şefi Doç. Dr. Serkan Demir, botoks zehirlenmesine bağlı son 1,5 yılda 7 hasta yatırdıklarını ve bunlardan ikisinin mide botoksu başkalarının terleme yahut öteki kozmetik sebeplerle botoks yatıran hastalar olduğunu söyledi.

Doç. Dr. Demir, “Botulismus, nörolojik acillerin başında gelen bir tablo. 20 yıllık meslek hayatımda son 1.5 yılda gördüğüm kadar botoks zehirlenmesi olayı görmedim. Bu artışın merdiven altı dediğimiz tabip olmayan, botoks sertifikası olmayan bireylerce yapılıyor olmasına bağlı olduğunu düşünüyorum. Asla ehil olmayan ellerde yapılmaması gerekiyor. Klinik ortamında, sertifikalı bir doktor tarafından ve Sıhhat Bakanlığı’ndan onaylı eserlerle yapılmalı” dedi.

“BAZILARINA PANZEHİRİ VERMEK ZORUNDA KALDIK”

Doç. Dr. Demir, “Özellikle yaz aylarında çok terlemeden rahatsız olanlarda ‘botulinum toksin’ yani botoks uygulaması artıyor. Aslında bir tedavi metodu botoks. Spastisite dediğimiz kas sertliklerinde, inme sonrası ya da serebral palsi’li çocuklarda, istemsiz yüz kasılmalarında, göz kasılmalarında, migrende, şaşılıkta, diş sıkma dediğimiz rahatsızlıkta, çok tükürük salgılatan hastalıklarda (tükürük bezlerine) botoks uygulaması yapılıyor. Bunun dışında kozmetik alanda kullanılanları hepimiz biliyoruz, kırışıklık tedavisi üzere. Son devirlerde botoks uygulamalarına bağlı zehirlenme hadiseleri sıkça bildirilmeye başlandı. Bizim kliniğimizde de son 1.5 yıldır 7 hasta yattı bu sebeple. Yakın takip ettik. Kimilerine botulinum toksin panzehiri üzere antitoksin tedavileri de uyguladık” dedi.

“DOZDAN BAĞIMSIZ ZEHİRLENME DE GÖRÜLEBİLİYOR”

Botoks zehirlenmesinin nörolojik acillerin başında geldiğini de vurgulayan Doç. Dr. Demir, şunları söyledi:

“İlerleyici kas zafiyetiyle teneffüs kaslarının felç olmasına, mevte kadar götürebilecek bir tabloya yol açabilir. Bu sebeple bu türlü kıymetli bir tedavi, bu türlü kıymetli bir toksin uygulamasının merdiven altı yerlerde yaptırılmaması gerekir. Hoşluk merkezi üzere ehil olmayan ellerde, sertifikalı olmayan ellerde bu uygulamaları yaptırırsanız, yan tesir karşısında muhatap bulamayabilirsiniz. 20 yıla yakın hekimlik hayatımda 1. 5 sene öncesine kadar yalnızca bir sefer botoks zehirlenmesi hadisesi görmüştüm. Son 1.5 yıldır 7 hadise gördüm. Bu da ehil olmayan ellerde, merdiven altı diye tabir ettiğimiz yerlerde botoks uygulamasının yapılmasıyla ilgili üzere duruyor. Kozmetik gayeli uygulanan botoks uygulamaları yalnızca kırışıklık için değil, koltuk altı terlemesi, el terlemesi üzere birçok durumda da kullanılır. Bizim gördüğümüz olaylarda kimisi doz bağlı olsa da kimi olaylarda doz bağlı olmadığını da gördük. Bu olayların kimileri mide botoksu üzere, rastgele bir teşhis tedavi kılavuzunda olmayan, onayı bulunmayan, bir zayıflama metodu olarak kimi bireylerce ortaya atılan bu tedavi metodunu kullanmışlardır. Kimilerine ağır bakım takibi gerekti, hatta bu hastalardan kimilerinin da hayatını kaybettiğini öğrenmiş bulunmaktayız ne yazık ki.”

“ÜRÜNÜN MENŞEİ VE ONAYLI OLUP OLMAMASINA BAKIN”

Botoks kullanımının çok artmasına bağlı olarak piyasada çok fazla eserin de bulunduğuna işaret eden Doç. Dr. Demir, botoks yaptırmadan evvel dikkat edilmesi gereken noktaları ise şöyle sıraladı:

“Şu anda piyasada birçok botulinum toksin içeren eserler bulunmakta  Bunların kimi Amerikan menşeili, kimi Kore menşeili, kimi İran menşeili. Eserin menşeinin yanı sıra uygulayan kişinin ehil olması  çok kıymetli.  Kozmetik maksatlı botoks uygulaması yaptıracaksanız ehil ellerde sertifikalı ellerde bu kişinin uzmanlarına bu teşebbüsleri yaptırmanızı öneririz. Farklı sebeplerden ötürü bir botoks uygulaması yaptıracaksanız tabiplerden hangi eserin kullandığı bilgisini kesinlikle alsınlar. FDA ya da EMA onaylı ya da Sıhhat Bakanlığı onaylı eserler kullanılıyor mu diye kesinlikle sorgulasınlar. Şayet onaylı eserler kullanılıyorsa çok da fazla korkmaya gerek yok.  Bu işin uzmanı sertifikalı bir birey ise, yan tesirlerin görülme oranı çok düşük olabilir. ”

“KAS HASTALIĞI VE TENEFFÜS YETMEZLİĞİ OLANLAR ÇOK DİKKATLİ OLMALI”

Kozmetik maksatlı da olsa botoks uygulamalarının bazen altta yatan (uyuyan) az birtakım nörolojik hastalıkları tetikleyebileceğini ya da taklit edebileceğini de kaydeden Doç. Dr. Demir, kelamlarını şöyle noktaladı:

“Bazı kas hastalıkları olan şahıslar, teneffüs yetmezliği olanlar, bu üslup uygulamaları yaptırırken çok dikkatli olmalı. Myestenia Gravis, Lambert Eaton Miyastenik Sendromu (kas güçsüzlüğü) üzere kimi az görülen nörolojik hastalıklar var. Bu hastalıklara sahip bireylerin botoks yaptırmamalarını şiddetle öneririz. Çok düşük dozlarda botoks uygulamasından sonra çok şiddetli botulismus tabloları gelişiyorsa, altta bu hastalıklardan biri var mı diye de araştırılabilir. Botulismus yani botoks zehirlenmesinin bulgularından da bahsetmek lazım. Koltuk altı botoksu uygulandıktan sonra, el terlemesi botoksu uygulandıktan sonra, çok ender oranda birtakım hastalar botulismus olabilmekte. Çift görme, göz kapaklarında düşüklük, ağız kuruluğu, boyun kaslarını tutamama, idrar tutamama üzere yaygın kas zafiyetleri biçiminde gözlenir. Botoks uygulamasından sonra bu şikayetler olursa, kesinlikle bir nöroloji tabibine başvurmanızı öneririz” (DHA)