Çocuklarda gece korkuları nasıl yatıştırılır?

Her gece, birçok çocuk yatağının altında bir canavar saklandığını düşünerek endişeleniyor. Canavar korkusu yeni bir korku değil. Bu, video oyunları ve sosyal medyadan daha eski olan ve nesiller boyunca devam eden bir korku.

Canavar korkusu

Karanlık korkusu, özellikle karanlıkta yalnız kalmak, çocukların yaşadığı en büyük korkulardan biridir. 2015’te yapılan bir çalışmaya göre, korkunun temel sebebinin, karanlığın kendisinden ibaret olmadığı, daha çok gece yarısı korkusu olduğu belirtiliyor. Bazı araştırmacılar, bunun evrimsel olduğundan şüpheleniyorlar. Gece, insanların yırtıcılara karşı en savunmasız olduğu zamandır. Çocuklar yetişkinlerin dikkatini çekmenin ve gece tehlikelerden korkmanın bir yolu olarak ağlamayı öğrenmiş olabilir. Bu nedenle, çocuğunuzun gece ve karanlık korkusu birbiriyle bağlantılıdır. Ve doğal olarak yatmadan önce yaşadığı endişenin hayal gücünü körüklemesi muhtemeldir, bu yüzden onu yalnız bıraktığınız an, bir canavarın yatağının altında saklandığını düşünüyor olabilir. Ona yardımcı olmak için, çocukların hangi yaşta hangi korkuları olduğunu daha iyi anlayabilmek gerekir, böylece nasıl müdahale edeceğinize en iyi şekilde karar verebilirsiniz.

Yaşla alakalı korkular

Çocukluk korkuları çoğu zaman mantıklı değildir. Ancak bu, korkuların gerçek olmadığı anlamına gelmez. İşte çocuğunuzdan hangi yaşlarda ne tür korkular beklenir bakalım:

Yeni yürümeye başlayan çocuklar

2 ile 3 yaş arası çocuklar, anlamadıkları bir şeyden korkabilirler. Büyükannenin sargı bezi takması veya içinde çatlak olan bir tabak gibi onlara göre doğru görünmeyen bir şey gördüklerinde hemen ağlamaya başlayabilirler.

Okul öncesi çocuklar

3 ve 5 yaşları arasındaki çocuklar, yatağın altında yaşayan bir canavar gibi hayali tehlikelerden korkma eğilimindedirler. Hayali gerçekten ayırmakta güçlük çekerler ve korkularını besleyen canlı hayal güçleri var. Okul çağındaki çocuklar – Korkular, okul yıllarında genellikle daha fazla gerçeğe dayalı hale gelir. Bir çocuk fırtınalardan, havlayan köpeklerden veya yangınlardan korkabilir. Ayrıca ebeveynlerinin sağlığı ve kendi güvenlikleri hakkında endişe duyabilirler ve bazen başka bir yerde yatıya kalma endişesi yaşayabilirler. Dünyayı anlama becerileri arttıkça, yatağın altında yaşayan canavarlarla ilgili mantıksız korkuları yavaş yavaş kaybolmaya başlamalıdır.

Çocuğunuzun duygularını doğrulayın

“Korkma” demeyin. “Şu an gerçekten korktuğunu biliyorum” deyin. Bu, korkmakta bir sorun olmadığını söyleyen bir mesajdır. Çocuğunuzu aşırı dramatik olmak ya da dikkat çekmeye çalışmakla suçlamayın.

Onunla bir oyun oynayın

Çocuğunuzu, yatağın altındaki canavar korkusuyla nasıl başa çıkabileceğini göstermek için bir oyuncak bebek evi, hayvanlar ya da diğer oyuncaklarla oynamaya teşvik edin. Canavarları korkutup kaçıran cesur bir oğlan ya da kendi kendini şarkı söyleyerek uyutan bir kız çocuğunu resmedebilir, böylece korkmaz. Oyun, çocuğunuzun kendi yaratıcı çözümlerini geliştirmesine yardımcı olabilir.

Sanata teşvik edin

Çocuğunuza canavar resimleri veya uyumaya çalıştığında nasıl hissettiğini gösteren bir resim çizdirin. Bunun hakkında konuşmak, onun daha güvende hissetmesine yardımcı olabilir.

Yatağın altına bak

Geceleri ışıkları kapatmadan önce, çocuğunuza, sizinle beraber yatağın altına bakmak isteyip istemediğini sorun. Bir el feneri kullanın ve oraya bakın – eğer yapmak isterse tabi. Bu, onun korkularıyla başa çıkmasına yardımcı olabilir.

Karanlıkta birlikte olmayı deneyin

Çocuğunuz karanlıktan korkuyorsa, ışıklar söndüğünde eğlenceli bir şeyler yapmak, karanlığın çok korkutucu olmadığını görmesine yardımcı olabilir. Yatmadan önce sadece bir el feneri yardımıyla kitap okuyabilir veya uykuya dalmadan önce ona karanlıkta hikâyeler anlatabilirsiniz.

Kontrolü çocuğunuza verin

Çocuğunuza, cesur hissetmesine neyin yardımcı olabileceğini sorun ve cevabın mantıklı olduğunu düşünüyorsanız öneriyi uygulamaya dökmekte istekli olun. Oyuncağı ile yatmak mı yoksa süper kahraman pijamalarını giymek mi kendisini daha iyi hissetmesine yardımcı olur? Kontrolü biraz ona verin ve kendisini daha iyi hissettiğini görün.

Bir gece lambası kullanın, ancak bunu dikkatli yapın:

Işık, çocuğunuzun dikkatini dağıtır ve onu daha uzun süre ayakta tutabilir. Bu nedenle, bir gece lambası seçerseniz, loş olduğundan ve uyumaya çalışırken yüzünde parlamayacağı bir yere yerleştirdiğinizden emin olun.

Çocuğunuzun dijital medya kullanımını takip edin:

Çocuğunuzun şiddet içeren ya da korkutucu olabilecek herhangi bir şeyi içeren medyaya erişimini kısıtlayın. Çocuğunuzun yatmadan hemen önce tüketebileceği her şeye özellikle dikkat edin. Uyumadan önce canavarları veya korkutucu hayvanları içeren hikâyeler okumayın.

Sakinleştirici bir uyku öncesi rutini oluşturun:

Uyumadan önce duş almak, kitap okumak ve anne-babaya sokulmak, çocuğunuzun yatma vakti rutinine dâhil etmek isteyebileceğiniz birkaç şeydir. Sakinleştirici bir uyku öncesi rutini, çocuğunuzun daha hızlı uykuya dalmasına yardımcı olabilir, bu da yatağın altındaki canavarları düşünerek endişelenmek için daha az zaman demektir.

Karanlık korkusunun üstesinden gelmekle ilgili kitapları okuyun

2015 yılında yapılan bir çalışmada, karanlıktaki korkuların üstesinden gelmekle ilgili kitap okumanın, birkaç hafta içinde, çocuklarda gece korkularını azalttığı tespit edildi. Çocuğunuz büyüdükçe hala aç bir aslanın, yatağın veya dolabın altında sihirli bir şekilde görünmesinin mümkün olduğuna inanıyorsa ve bu endişeyi özellikle geceleri hissediyorsa, ona, hayal gücünün onun üzerinde hileler yapabileceğini hatırlatın. Daha büyük çocuklar, nefes alma teknikleri veya kendi kendine olumlu konuşma gibi korkuyla başa çıkma stratejilerini öğrenmekten yararlanabilir. Daha sonra, hayal güçleri coşkun bir haldeyken, zihinlerini ve vücutlarını sakinleştirebilirler.

Kaçınılması gerekenler

Bu ebeveynlik stratejileri, sonunda geri tepebilir ve çocuğunuzun korkularının daha da kötüleşmesine neden olabilir:

Çocukla dalga geçmek:

Çocuğunuzun korkularıyla dalga geçmek veya onu utandırmak geri tepebilir. Pek çok yetişkinin korkusu ve fobisi de mutlak gerçeklere dayalı değildir – uçak korkusu veya kalabalığa karşı konuşma korkusu gibi. Bu nedenle, çocuğunuza saygılı davranarak onun duygularını onurlandırın.

Mantıksız olduğunu savunmak:

Çocuğunuzu, yatağın altındaki canavarların mantıksız olduğuna ikna etmeye çalışmayın – özellikle de yürümeye başlayan veya okul öncesi bir çocuğunuz varsa. Mantığınız işe yaramaz.

Çocuğun duygularını küçümsemek:

“Böyle çirkin davranmayı bırak” ya da “Bu önemli bir şey değil” demek zararlıdır. Bunun yerine, çocuğunuzun korkusunun onun için büyük bir sorun olduğunu ve korkmanın nasıl bir şey olduğunu anladığınızı kabul edin.

Çocuğu korkutmak:

Çocukların, korkularıyla yavaş yavaş yüzleşmeleri önemlidir. Çocuğunuzun korkularını aşmasına yardımcı olmak için sert bir şey yapmayın. Korktuğunda odasına kilitlemek ya da korku filmi izlemesine izin vermek, korkularını güçlendirecektir.

Profesyonel yardım ne zaman aranır?

• Çoğu durumda, çocuk olgunlaştıkça yatağın altındaki canavar korkusu yavaş yavaş kaybolur. Ancak bu, karanlık korkusunun tamamen ortadan kalkacağı anlamına gelmez. Büyük çocukların karanlıkta hala biraz temkinli olmaları normaldir.

• Çocuğunuzun korkuları günlük hayatına dâhil oluyor gibi görünüyorsa, profesyonel yardım almayı düşünebilirsiniz.

• Eğer korktuğu için uyumakta zorlanıyorsa, bu onun ertesi günkü davranışını da etkileyebilir. Canavar korkusu, gün boyunca sık sık hakkında konuşacağı kadar büyük bir konu haline gelirse, ya da oyununun tamamı yatağın altındaki canavarlar etrafında dönerse, çocuk doktorunuzla konuşun.

• Çocuk doktoru, çocuğunuzun uykusunu iyileştirebilecek, korkusunu azaltabilecek veya yatma zamanı davranış problemlerini çözebilecek bazı stratejiler sunabilir. Eğer doktorunuz, çocuğunuzun kaygı ya da fobisi olabileceğini düşünüyorsa, çocuğunuz zihinsel sağlık uzmanına yönlendirilebilir.

• Konuşma terapisi, çocuğunuza kaygıyı azaltma becerilerini öğretebilir. Çocuğunuzun tedavisine katılmanız istenebilir, böylece çocuğunuzun çabalarına destek olabilir ve korkularını azaltmasına yardımcı olabilirsiniz.