Dave Chappelle yine gündem! İşte tüm tartışmaların kronolojik sıralaması

Bu açıklamalarına rağmen büyük tepki toplamaya devam eden komedyen Dave Chapelle‘in Minnesota’daki gösterisi iptal edilmişti. Chapelle’in, Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) eğlenceli skeçlerin konuk olan ünlülerle yapıldığı “Saturday Night Live” (SNL) programını sunacağının duyurulmasını birçok kişi şaşkınlıkla karşıladı.

İşte CNN‘in kronolojik olarak derlediği ve seyircilerden büyük tepki toplayan o tartışmalar:

2017

Ağustos: Vulture’ın haberine göre Chappelle, New York’taki Radio City Music Hall’da gerçekleştirdiği bir dizi stand-up gösterisinde en az 20 dakika boyunca transları hedef alan şakalar yaptı. Vulture, Chappelle’in transların bedenleri hakkında açık şakalar yaptığını ve diğer yorumlarının yanı sıra translardan “dönme” olarak bahsettiğini söyledi.

Bunlar Chappelle’in trans bireyler aleyhine yaptığı ilk şakalar olmasa da daha önce yaptığı şakalardan sonra aldığı tepkilere rağmen aynı şakaları yapmaya devam etmesi dikkat çekti.

Vulture, Chappelle’in IŞİD savaşçılarının transseksüel askerlerden dehşete düştüğü esprisi için, “Bu espri ve bu bölümdeki diğer espriler, Chappelle’in özel programlarındaki esprilerle aynı sorunlardan muzdarip. Yani tiksinti ve genellemeden kaynaklanıyor ve komik de değiller” diye yazmıştı.

2019

26 Ağustos: Netflix, Chappelle’in Radio City gösterilerinden bazı içerikleri de dahil olmak üzere translar hakkında daha fazla espriler yaptığı “Sticks and Stones” adlı bir stand-up gösterisini yayınladı. Özel gösterinin sonsözünde, translarla ilgili şakalarına en çok güldüğünü söylediği trans komedyen arkadaşı Daphne Dorman‘dan bahsetti.

2021

5 Ekim: Netflix, Chappelle’in “The Closer” adlı özel programını yayınladı. Chappelle bu programda trans bireyler hakkında uzun bir monolog sergiliyor ve onların aleyhine birçok şaka yapıyor. Bir trans komedyeni yanlış cinsiyetlendiriyor, bir kez daha trans kadınların bedenleri hakkında açık şakalar yapıyor ve transları kabul etmeyen radikal feministleri savunuyor.

Ayrıca translardan yine “dönme” olarak bahsetmiş, “cinsiyetin bir gerçek olduğunu” belirtmiş ve daha sonra Dorman’ın “Sticks and Stones” yayınlandıktan sonra, Chappelle’i savunduğu için translar tarafından eleştirilmesinden kısa bir süre sonra intihar ettiğini söylemişti.

Chappelle’in özel programı yayınlandığı sırada, en az 33 eyalet, özellikle genç transları hedef alan, transseksüellik karşıtı yasalar çıkarmıştı.

13 Ekim: LGBTİ savunucularının, komedyen arkadaşlarının, Netflix çalışanlarının ve sosyal adalet örgütlerinin özel programı yayından kaldırma çağrılarının ortasında Netflix Chappelle’in arkasında durdu.

The Verge ve Variety tarafından ele geçirilen bir mektupta, Netflix CEO’su Ted Sarandos çalışanlara, Chappelle’in programının yayınlanmaya devam edeceğini söyledi.

Sarandos mektubunda, “Netflix’te nefret ya da şiddeti kışkırtmak için tasarlanmış yapımlara izin vermiyoruz. ‘The Closer’ın bu çizgiyi aştığına inanmıyoruz… Bazı insanlar stand-up sanatını kaba buluyor ama üyelerimiz bundan keyif alıyor ve bu içerik arşivimizin önemli bir parçası” dedi.

Netflix üç çalışanını, önceden haber vermeden Chappelle’şn programını tartışmak üzere sanal bir yönetim kurulu toplantısına katıldıkları gerekçesiyle açığa aldı. Bu kişiler arasında, özel programı ve Netflix’i kamuoyu önünde eleştiren kıdemli yazılım mühendisi Terra Field da vardı. Field’ın açığa alınması daha sonra iptal edildi.

19 Ekim: Sarandos, Variety’ye Netflix çalışanlarıyla iletişimini “berbat ettiğini” söyledi ancak özel programın “nefret söylemi” olarak nitelendirildiğine inanmadığını tekrar teyit etti.

20 Ekim: Aralarında Netflix çalışanları ve trans savunucularının da bulunduğu yaklaşık 65 gösterici Netflix’in “The Closer”a verdiği desteği protesto etmek için bir yürüyüşe katıldı. Göstericiler Netflix’i daha fazla trans ve cinsiyetsiz yöneticiyi işe almaya ve daha fazla trans ve cinsiyetsiz yeteneğe fon sağlamaya çağırdı.

24 Ekim: CNN’e konuşan üç trans stand-up komedyeni, Chappelle’in esprileri karşısında hayal kırıklığına uğradıklarını, ancak üçünün de ünlü sanatçıyı bir zamanlar ilham kaynağı olarak gördüklerini söyledi. Hepsi de translarla ilgili şakaların doğası gereği saldırgan olmadığı konusunda hemfikir olsa da, Chappelle’in programının trans karşıtı eleştirmenler tarafından kullanılan aynı nefret dolu söylem ve dille aşılandığını söylediler.

Komedyen Nat Puff CNN’e yaptığı açıklamada, “Trans topluluğu hakkında konuştuğunda, onlar hakkında konuşmuyor, onlara karşı konuşuyor. Trans topluluğu hakkında komik bir şey söylemek ile trans topluluğu hakkında saldırgan bir şey söylemek arasındaki fark da budur” dedi.

Netflix’te yayınlanan trans komedyenlerden biri olan Flame Monroe ise Chappelle’in translar hakkında şaka yapmasına izin verilmesi gerektiğine inandığını, ancak başlangıçta bazı yorumlarının kendisini şaşırttığını söyledi.

25 Ekim: Chappelle, Nashville’deki bir gösteride, aşıların etkili olduğunu reddettiği ve ırkçı hakaretler kullandığı için eleştirilen podcast sunucusu Joe Rogan ile birlikte görünerek eleştirmenlere hitap etti.

Chappelle, resmi Instagram hesabında setten yayınladığı videolarda, Netflix’te “The Closer” nedeniyle greve katılan trans çalışanlara seslenerek, “Görünüşe göre artık ofise gidemeyen tek kişi benim. Bu izleyici kitlesindeki herkesin bilmesini isterim ki, her ne kadar medya bunu ben o topluluğa karşıymışım gibi yansıtıyor olsa da, durum böyle değil. Bunların hiçbiri için LBGTİ topluluğunu suçlamayın. Bunun onlarla hiçbir ilgisi yok. Bu kurumsal çıkarlarla ve benim neyi söyleyip neyi söyleyemeyeceğimle ilgili. Kayıtlara geçsin diye söylüyorum, ve bunu bilmenizi istiyorum, o topluluktan tanıdığım herkes sevgi dolu ve destekleyici olmaktan başka bir şey yapmadı. Bu yüzden tüm bu saçmalıkların neyle ilgili olduğunu bilmiyorum” ifadelerini kullandı.

2022

12 Temmuz: “The Closer”, iki Emmy ödülüne aday gösterildi.

21 Temmuz: Minneapolis’teki bir mekan, Chappelle’i ağırlayacağı için aldığı eleştirilerin ardından “personelden, sanatçılardan ve toplumdan” özür dileyerek, Chappelle’in kapalı gişe gösterisini, şova saatler kala iptal etti.

5 Kasım: “Saturday Night Live” Chappelle’in ara dönem sonrası sunucusu olacağını duyurdu. Bu duyurunun ardından tepkiler çığ gibi büyüdü.

10 Kasım: New York Post’un birkaç “SNL” yazarının cumartesi günkü bölümü boykot ettiğini bildirmesinin ardından, Chappelle’in temsilcileri, CNN’e yaptığı açıklamada yazarlarla veya oyuncularla ilgili herhangi bir sorun olmadığını söyledi. “SNL”in şu anki kadrosunda cinsiyetsiz oyuncu Molly Kearney ve cinsiyetsiz yazar Celeste Yim yer alıyor.