Depreme Dayanıklı Ev Ararken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Türkiye, deprem bölgesinde yer alan bir ülkedir. Dolayısıyla binaların depreme dayanıklı şekilde inşa edilmesi hem yapıların sürdürülebilirliği, hem kentsel planlama, hem de güvenlik açısından oldukça önemlidir. Depreme dayanıklı ev satın almak; yapılan yatırımın uzun vadede getirisinin olmasında, evin içinde yaşayanların güvenliğinde, evin değerini korumasında ve bölgenin gelişiminin sekteye uğramamasında kritik rol oynar.
Peki depreme dayanıklı ev nasıl olmalıdır? Depreme dayanıklı ev satın almak için nelere dikkat etmek ve evin hangi özelliklerini kontrol etmek gerekir? Depreme dayanıklı evler hakkında sıkça sorulan sorulardan bazılarını ve cevapları sizin için derledik.
Depreme Dayanıklı Yapı Malzemeleri Hangileridir?
Kaliteli hazır beton, depreme dayanıklı ev yapımında en çok kullanılan ve en iyi sonuç veren yapı malzemesidir. Günümüzde, bütün dünyada en yüksek ve en güvenli yapılarda betonarme kullanılmaktadır. Yapıları mümkün olduğunca depreme dayanıklı hale getirmek için denetimi yapılmış ve kaliteli şekilde üretilmiş beton, hem kolon ve kirişlerde, hem de perdelerde ana malzeme olarak değerlendirilmelidir. 2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, binalarda en az C25 dayanım sınıfı betonun kullanılmasını tavsiye etmektedir.
Aynı şekilde çelik yapılar, depreme dayanıklı ev inşasında tercih edilmesi gereken ana malzemelerdendir. Çelik uzun ömürlü, dayanıklı ve hafif bir malzemedir. Esneme özelliği bu malzemenin depreme karşı yapının bütünlüğünü korumasını sağlar. Çelik yapılar, binaların tasarımda estetik, geniş, ferah, konforlu, ergonomik alanlar oluşturmak için de idealdir.
Depreme dayanıklı ev inşa ederken seçilecek malzemeyle ilgili ayırıcı nokta, malzemenin olabildiğince hafif ve esnek olması, aynı anda güçlü bir sağlamlığa elverişli olmalıdır. Bu prensipleri göz önünde bulundurarak yapılan tasarımlar, “sismik tasarımlar” olarak adlandırır. Sismik tasarım ilkelerine uygun seçilen malzemeler, doğal olarak binanın depreme dayanıklılığını arttırır.
Evin Depreme Dayanıklı Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?
Yeni bir gayrimenkul satın alırken veya sahip olduğunuz evin koşulları ve değeri üzerine değerlendirmeler yaparken binanın depreme dayanıklılık düzeyinin ne kadar önemli bir konu olduğunu fark edebilirsiniz. Bir yapının depreme karşı dayanıklı olması, pek çok farklı sebebe ve bu sebeplerin etkileşimine bağlıdır. Aşağıda, yapının depreme dayanıklı olup olmadığını anlamak için kontrol edebileceğiniz bazı kriterleri sıraladık:
Kat Mülkiyeti
Eğer yeni bir gayrimenkul satın alıyorsanız ve depreme dayanıklı ev sahibi olmak istiyorsanız, dikkat etmeniz gereken ilk kriterlerden biri kat mülkiyetidir. İnşaatı tamamlanmış bir binanın kat mülkiyeti tapusuna sahip olmak için, binanın iskan belgesine sahip olmak gerekir. 2001 yılı sonrasında mevzuatta yapılan düzenlemelerle, eğer belgeler alındıktan sonra yapıda değişiklik yapılmamışsa, iskan belgesi ve dolayısıyla kat mülkiyeti tapusu almaya uygun binalar, depreme dayanıklı binalardır.
Fakat 2001 yılı öncesinde mevzuatta binaların depreme dayanıklı inşa edilmesiyle ilgili bir yükümlülük bulunmaz. Bu nedenle, depreme dayanıklı ev sahibi olmak için, binanın 2001 yılının öncesinde mi yoksa sonrasında mı yapıldığını kontrol etmeniz, ardından binanın durumuna göre kat mülkiyeti tapusu edinmeniz gerekir.
Bina 2001 sonrasında inşa edilmiş olsa bile, uzmanlardan destek alarak yapının depreme dayanıklı olup olmadığı konusunda emin olmanız önerilir. Örneğin binanın projedeki kat planına uygun yapılıp yapılmadığı, binadaki kolonların plandaki kalınlık ve sıklıkta kullanılıp kullanılmadığı gibi hususlar hakkında emin olmak için uzmanlardan destek alabilirsiniz.
