Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesi yakınlarında Suçıkan mevkiinde doğan Denizli, Uşak ve Aydın’dan geçerek Söke Büyük Menderes Deltası Ulusal Parkı içinden Ege Denizi’ne dökülen 548 kilometre uzunluğundaki Büyük Menderes Nehri’nin siyaha dönen suyundaki beyaz köpükler çiftçiler ve çevrecileri endişelendiriyor.
Uzun seyahatinde kentlerden atılan evsel ve endüstriyel atıklarını, çöpleri verimli Söke Ovası’na kadar taşıyan ırmağın etraf felaketine yol açmasından kaygı ediliyor. Bölge sakinleri ve çevreciler geçtiğimiz yıllarda toplu balık ölümlerinin yaşandığı, günümüzde neredeyse hiçbir canlının yaşamadığı ırmağın yan kollarındaki köpüklerin nedeninin belirlenmesi için yetkililere davet yaptı.
“NEHRİN BAŞLADIĞI YERDE KİRLİLİK DE BAŞLIYOR”
Adnan Menderes Üniversitesi akademisyenlerinin ‘Büyük Menderesi Kirletmek Geleceğini Kirletmektir’ projesinin üzerinden 11 yıl geçmesine ve çevrecilerin tekraren uyarmasına rağmen kirlilik her geçen gün daha da büyüyor. Suyun çıkış noktası Dinar’dan başlayarak geçtiği vilayet ve ilçelerin evsel atık suları ve endüstriyel atıklarını alarak kirlenmeye başlayan Büyük Menderes Irmağı suları, ziraî emelli da kullanılıyor.
“BİRÇOK HASTALIĞA NEDEN OLUYOR”
Bilim insanlarının son iki yılda yaptıkları araştırmalara nazaran Menderes havzasında, bu suyla sulama yapılan topraklarda ağır metallerin birikmesiyle yarattığı kirlilik, ırmaktan 5 kat daha fazla. Buralardaki ziraî eserleri tüketen insanlarda başta kanser olmak üzere pek çok kronik kalp damar, nörolojik, endokrin, metabolik hastalık meydana gelebiliyor. Menderes Irmağı kirliliği ayrıyeten hayvanlarda hastalık ve ölümlere sebep oluyor. Menderes Nehri’ne yakın yerleşim yerlerinde hayvanlarda hastalık, mevt, meyyit doğum, düşük, anomalili doğumlara çok daha fazla rastlanıyor.
