GAZBİR: Türkiye’nin doğalgaz ithalat faturası yüzde 25-30 düşebilir

Karadeniz’de bu yıl üretimin başlamasının doğalgaz talebin karşılanmasında rol oynayacak.

Türkiye’nin doğalgaz arama süreçleri hızla devam ederken, bu kaynakların enerjide dışa bağımlılığını ne kadar giderebileceği de kamuoyunu meşgul ediyor.

Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR), bir konuda açıklama yaparak, Sakarya Doğalgaz Sahası’ndan plato değerde yıllık 15 milyar metreküp doğalgaz üretilmesi halinde ülke ekonomisine katkısının 15 milyar dolar civarında olduğunu aktardı.

“Türkiye’nin bu yıl doğalgaz talebinin 55 milyar metreküp olması bekleniyor”

GAZBİR Başkanı Yaşar Arslan, Türkiye’nin bu yıl doğalgaz talebinin yaklaşık 55 milyar metreküp olmasını beklediklerini belirterek, “Türkiye’nin yıllık 10 milyar metreküpe yakın ek kaynağa ihtiyacı oluyor ve bu ihtiyaç spot boru gazı ve spot sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatıyla karşılanıyor. Karadeniz’de bu yıl üretimin başlaması da talebin karşılanmasında rol oynayacak.” dedi.

Hava sıcaklığı doğalgaz tüketinmini azalttı

Arslan, Türkiye doğalgaz piyasasındaki gelişmelere ilişkin yaptığı değerlendirmede, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payının artması, büyük tüketici grupların alternatif yakıtları tercih etmesi ve kasım-aralık dönemindeki sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle Türkiye’nin 2022’deki doğalgaz tüketiminin beklenenden düşük gerçekleştiğini söyledi.

Elektrik gücü artıyor

Türkiye’nin elektrik kurulu gücünün Ekim 2022 sonu itibarıyla 103 bin 276 megavata ulaştığını dile getiren Arslan, yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam kurulu güçteki payının yüzde 54’e ulaştığı, doğalgaz santrallerinin kurulu güçteki payının yüzde 25 seviyesinde olduğu bilgisini verdi.

“Doğalgazdan elektrik üreten baz yük santralleri önemli”

Arslan, doğalgazdan elektrik üreten baz yük santrallerinin yenilenebilir enerji kaynaklarındaki dengesizlik durumunda elektrik üretiminde önemli bir role sahip olduğunu anlattı.

2022’de konutlarda gaz tüketimi rekor kırdı

Yenilenebilir enerji kaynaklarının yanı sıra talebi etkileyen diğer faktörlere de bağlı olarak 2022’deki doğalgaz tüketiminin tahminlerin yüzde 10 altında kaldığını ve 53,5 milyar metreküp seviyesinde gerçekleştiğini ifade eden Arslan, “Genişleme yatırımlarının etkisiyle abone sayısı her yıl yaklaşık 1 milyon artıyor. Bu sebeple, konut tüketimi 2022’de 18 milyar metreküp oldu. Bu tüketim, tüm zamanların en yüksek konut tüketimi olarak dikkat çekiyor.” diye konuştu.

Konut abone sayısı yıl sonunda 20 milyonu aşacak

Arslan, konut abone sayısının yıl sonunda 20 milyonu aşacağını belirterek şöyle devam etti:

“Konutların tükettiği gaz miktarının 19-20 milyar metreküp civarında olacağını tahmin ediyoruz. Tüm bunları değerlendirdiğimizde, Türkiye’nin 2023 talebinin 53-55 milyar metreküp seviyesinde olacağını tahmin ediyorum. Türkiye’nin yıllık doğalgaz talebinin ortalama 55 milyar metreküp olduğu göz önünde bulundurulduğunda talebin yaklaşık yüzde 85’i orta ve uzun vade kontratlarla karşılanabiliyor. Bugün itibarıyla Türkiye’nin orta ve uzun vade 47,75 milyar metreküplük doğalgaz kontratı bulunuyor. Toplam miktarın yaklaşık 27 milyar metreküpü Rusya, kalan kısmı ise Azerbaycan, İran ve Cezayir ile yapılan kontratlardan oluşuyor. Bu açıdan bakıldığında Türkiye’nin yıllık 10 milyar metreküpe yakın ek kaynağa ihtiyacı oluyor ve bu ihtiyaç spot boru gazı ve spot LNG ile karşılanıyor.” dedi.

Silivri ve Tuz Gölündeki depolar arz güvenliği için önemli

Arslan’a göre, geçen yıl sonunda Silivri’deki gaz depolama tesisinin sisteme gaz verme kapasitesinin artırılması, Tuz Gölü depolama tesisinde ise kapasite artırım çalışmalarının devam etmesi, Türkiye’nin arz güvenliğinin iyileştirilmesi anlamında büyük katkı sağlayacak.

“Türkiye’nin doğalgaz ithalat faturası yüzde 25-30 düşebilir”

Arslan, Türkiye’nin başta Karadeniz olmak üzere doğalgaz keşif çalışmalarını sürdürdüğünü, sahadaki son güncellemeler ve Çaycuma-1 kuyusundaki yeni keşifle Karadeniz’deki rezervin 710 milyar metreküpe ulaştığını anımsatarak, “Sakarya Doğalgaz Sahasından plato değerde yıllık 15 milyar metreküp doğalgaz üretilmesi halinde ülke ekonomisine katkısı 15 milyar dolar civarında. Yani yerli kaynaklarla Türkiye’nin doğalgaz ithalat faturası yüzde 25-30 düşebilir.” dedi.

Spot gaz ticareti büyüyor

Arslan, küresel piyasalarda olduğu gibi Türkiye piyasasında da spot doğalgaz ticaretinin öneminin gittikçe arttığını söyledi.

Türkiye’nin 2021’deki 58,7 milyar metreküp doğalgaz ithalatının yaklaşık 8 milyar metreküpünün (yüzde 13) spot olarak ithal edildiğini söyleyen Arslan, 2022’nin ocak-ekim döneminde ise spot ithalat miktarının 15 milyar metreküpü bulduğunu ve toplam ithalat içindeki payının yüzde 34’e yükseldiğini belirtti.

Her 4 ABD LNG kargosundan 3’ü Avrupa’ya gidiyor

AA’nın haberine göre, AB ülkelerinin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar nedeniyle Rusya’dan AB’ye gaz akışının neredeyse durduğunu ve Avrupa doğalgaz ticaret borsalarında fiyatların yukarı yönlü hareketinin Türkiye’nin enerji ithalat faturasını da artırdığını anlatan Arslan, şunları kaydetti:

“Avrupa ve Rusya arasındaki gaz koridorunda sıkışmanın devam etmesinin, sektörel doğalgaz talep daralmasının 2023’te devam edeceğini düşünüyorum. Avrupa’da birincil enerji talebinin yaklaşık yüzde 25’ini doğalgaz oluşturuyor. Özellikle Orta Avrupa’da bu oran yüzde 40’lara kadar ulaşıyor. Avrupa genelinde tüketilen doğalgazın yaklaşık yüzde 65’i hanelerde ısınma amaçlı kullanılıyor. Ilıman geçen kış, doğalgaz fiyatlarının megavatsaat başına 300 euro seviyesinden 100 euroya gerilemesi ve en önemlisi her 4 ABD LNG kargo gemisinden 3’ünün Avrupa’ya gitmesiyle krizin etkileri depodaki gaz ile en aza indirgendi.”