Hayvan Hakları Komisyonu’ndan Havrita’ya kapatma davası

Sokak köpeklerinin harita üzerinde yerini gösteren internet uygulaması Havrita, hayvanları hedef gösterdiği ve ölümlerine neden olduğu gerekçesiyle sosyal medya üzerinden tepki topladı.Kullanıcıların sokakta yaşayan köpeklerin yerlerini harita üzerinde işaretledikleri uygulamanın kapatılması için harekete geçen İstanbul Barosu Hayvan Hakları Komisyonu Başkanı Avukat Gülsaniye Ekmekçi, “Antalya Muratpaşa’da çok sayıda işaretleme yapıldı. Ardından parkta 8-10 köpek zehirlendi. Uygulamanın tamamen kapatılması gerekiyor. Türkiye Barolar Birliği bünyesinde Hayvan Hakları Komisyonu olarak dava açmak için karar aldık” dedi.

Konuya ilişkin açıklama yapan ‘Havrita-Başıboş Köpek Haritası’nın sözcüsü Avukat Devrim Koçak ise Havrita’nın “Burada köpekler gösterilmiş gidin zarar verin” gibi bir çağrısı, misyonu olmadığını savundu. Koçak, “Bir müptezel köpeğe kötülük yapmak istiyorsa ‘haritadan bakayım’ demez. İki günlük linç kampanyasından sonra uygulama girişlerinde artışlar oldu. 1 saat öncesinde 3 bin 542 giriş yapıldı” diye konuştu.

İşaretlemelerin iyi niyetli olmadığını vurgulayan Av. Ekmekçi, “Havrita sokakta köpek istemeyen, hayvanların toplatılıp öldürülmesini isteyen kişilerin oluşturduğu bir uygulamadır. Sokakta görülen köpeklerin işaretlenmesini istiyorlar. Her yerden işaretlemeler yapılıyor. Bu işaretlemeler iyi niyetli değil çünkü işaretlenen yerde aynı gün ya da ertesi gün köpek öldürme vakaları duyuyoruz. Bize bu yönde ihbarlar geliyor. Bakıyoruz uygulamada işaretlenmiş yer mi diye evet öyle olduğunu görüyoruz” diye konuştu.

Hayvan düşmanlığının empoze edildiğini belirten Avukat Ekmekçi, “Sosyal medyada çok fazla hesapları var gibi gözüküyor ama hepsi sahte. Bu uygulamaları kısa sürede geliştirdikleri için inanılmaz bir para güçleri olduğunu düşünüyoruz. Toplum bir anda ‘hayvansever’ ve ‘hayvan düşmanı’ diye ikiye bölündü. Platform toplumu karıştırmak için oluşturulmuş. Biz hukukçular bu uygulamadan son derece rahatsızız. Yaşananlar yasaya aykırı, Türkiye’de hayvanların yaşam hakkı hem Hayvanları Koruma Kanunu, taraf olduğumuz uluslararası sözleşmelerde, uygulama yönetmeliğinde güvence altına alınmıştır. Uygulama yüzünden hayvanların yaşam hakkı tehlike altında. Dolayısıyla uygulamanın tamamen kapatılması gerekiyor. Bunun için bizler barolar olarak dava açmayı düşünüyoruz. Hatta Türkiye Barolar Birliği bünyesinde de Hayvan Hakları Komisyonu olarak bu yönde bir karar aldık. Barolar birliğinin onayına sunacağız, eylül ayı gibi davayı açmayı umuyoruz” ifadelerini kullandı.

5651 sayılı bir kanun var, Bilgi Teknolojiler ve İletişim Kurumu (BTK) başkanının yaşam hakkını tehdit eden içerikleri barındıran uygulamaları resen kapatma yetkisi olduğunu söyleyen Avukat Ekmekçi, “Yani hiç dava açmamıza da gerek yok. Sosyal medyada ortalık adete yıkılırken yetkililerin harekete geçmemesi bizi üzüyor. Hayvanların ağzı dili yok, biz insanlar da olmasa savunacak kimseleri yok. Uygulama kapatıldıktan sonra yeniden hangi isimle hangi hesap açılırsa açılsın sonuna kadar mücadele edeceğiz” dedi.

Avukat Ekmekçi, Antalya’da köpeklerin zehirlenme haberini almadan önce Havrita’ya yönelik görseller sosyal medyada paylaşıldığını anlattı. Ekmekçi, “Muratpaşa’da çok sayıda işaretleme yapıldı. Ardından parkta 8-10 köpek zehirlendi. Bu bir suç aynı zamanda toplum ve insan sağlığını da tehdit ediyor. Sadece hayvanlar değil hayvanseverler de hedef haline geliyor. Bu işaretlemeler yapıldığında o hayvanları korumak için giden de oluyor. Bu da birtakım çatışmaları beraberinde getiriyor. Bir an önce gerekli müdahaleler yapılmalı” dedi.

Sosyal medya üzerinden yapılan eleştirilere cevap veren Havrita’nın sözcüsü Avukat Devrim Koçak ise “Başıboş köpek haritası Havrita’yı 2022 yılının mayıs ayında uygulamaya koyduk. Uygulamanın amacı, başıboş köpek çetelerini, saldırılarını bizzat yaşayan kişiler tarafından uygulamaya girilerek bölgenin gösterilmesi. Hangi arterlerde köpek çeteleşmeleri olduğunu, trafik kazasına sebep olabileceğini göstermek. Hastane, cami, okul ve park gibi alanlarda köpeklerin toplanması ve çeteleşmesi sorunu var. Çocuğunu parka götürmek isteyen insanlar, gezdirmek ve açık alanda hava aldırmak için parka gidiyor. Bir anda köpekle karşılaşıp köpeğin saldırması bir tarafa 3-4 köpeğin olması çocuğun köpeği görüp kaçması başlı başına bir problem. Biz buna köpek sorunu demiyoruz, sorun başıboşluk. Sahipli bir köpek bile olsa çocuk parkına getirip tasmasını çözdüğünüz zaman çocuk ondan da korkup telaşa kapılabiliyor. Biz bu başıboşluğun önlenmesini istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Uygulamaya girişlerde artış olduğunu belirten Koçak, “Sosyal medya platformları nasıl hakaret içeren paylaşımlardan tıpkı bize şu an yapılan paylaşımlardan sorumlu değilse Havrita da yapılan girişlerden ve içeriklerden sorumlu değil. Bunu da zaten giriş yapan kişilere bildiriyoruz. Havrita’nın da ‘burada köpekler gösterilmiş gidin zarar verin’ gibi bir çağrısı, misyonu yok. Her zaman söylüyorum bunu yapan vicdansızlar, haritaya ihtiyaç duymaz. Bir müptezel köpeğe kötülük yapmak istiyorsa ‘haritadan bakayım’ demez. Devletin yerine getirmesi gereken şey, ‘başıboş hayvanları gördüğünüz yerde yetkili birimleri uyarın’ diye teşvik etmeli. Suçlamaları asla kabul etmiyoruz. Yargısal girişimler oldu, yargılandığımız bir şey de şu an söz konusu değil. Sosyal medya üzerinden sürekli hakaretler ediliyor. Havrita’ya yapılan bu saldırıları kınıyorum. İki günlük linç kampanyasından sonra uygulama girişlerinde artışlar oldu. 1 saat öncesinde 3 bin 542 giriş yapıldı” diye konuştu.

Koçak, “Köpeklerde trafik kazalarına sebep oluyor, ilk 5 ayda 16 kişinin ölümüyle sonuçlanan başıboş köpek saldırıları ve başıboş köpek kaynaklı olaylar var. Köpek arabanın önüne çıkıyor ve bundan kaynaklı trafik kazaları oluyor. İnsanların ve köpeklerin ölümüne sebep oluyor. Hayvansever arkadaşlar direklere ‘dikkat hayvan var’ levhaları asıyor. O zaman bu da bir işaretlemedir. O levhayı gören orada bekleyip o köpeklere bir şey yapmak istiyorsa yapabilir” dedi.

Havrita adlı uygulama hakkında erişime engellenmesi için iki tip başvuru yapıldığını anlatan Türkiye Hayvanları Koruma Vakfı Başkanı Erman Paçalı da şunları söyledi:

“Bunlardan biri vatandaşlarca Sulh Ceza Hakimliklerine yapılan ve 5651 sayılı yasa kapsamında erişimin engellenmesi talepli başvurular. 5651 sayılı yasa kapsamında doğrudan kişilik haklarına yönelik içermediği için bu talepler reddediliyor. İkinci yol ise suçun önlenmesi kapsamında savcılıkların, bakanlıkların, Bilgi Teknolojiler ve İletişim Kurumu (BTK) başkanının veya Cumhurbaşkanlığının erişime engelleme talebinde bulunma hakkı. Ne yazık ki bu kurumlar bugüne dek böyle bir girişimde bulunmadı. Haziran ayı içerisinde biz Silivri Cumhuriyet Başsavcılığına Havrita hakkında örgütlü bir suç şebekesinin bu uygulamayı araç olarak kullandığı gerekçesi ile suç duyurusuna konu ettik ancak savcılık tarafından da bu yönde bir tedbir alınmadı. Havrita bugün sahipsiz hayvanlar katliam planlama merkezi gibi çalışıyor adeta. Kurulduğu ilk günden bu yana sadece birkaç ay içerisinde sayısız katliamın merkezinde yer alıyor. Yıllarca bulundukları bölgelerde sorunsuzca yaşayan hayvanlar bu uygulamada işaretlendikten hemen sonra katlediliyor. Bunun için adeta bir ekip çalışıyor. Üstelik uygulama yer sağlayıcıymış gibi BTK tarafından sertifikalandırıldı BTK.”

FATMA BİLTEKİN: HAYVAN BESLEYEN KİŞİLER SALDIRIYA UĞRAMAYA BAŞLADI

Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü Fatma Biltekin ise uygulamanın sokak hayvanlarını hedef gösterdiğini söyleyerek “Amerika’da bulunan bir ıp adresi ile açılan bir site. Siteye eklenen hayvanların zehirlendiği, öldürüldüğü, kaybolduğu, işkenceye maruz kaldığı ile ilgili haberler geliyor. Platform sadece hayvanları değil hayvanları korumaya çalışan hak savunucularını da hedef gösteriyor. Bu hedef göstermeler sonucunda hayvan besleyen kişiler saldırıya uğramaya başladı. Burada suçlu olan sokakta kuytu bir köşede yaşam mücadelesi veren hayvanlar değil hayvanlara karşı sorumluluğunu yerine getirmeyen kamu kurumları, tepkilerin de bu kurumlara yönelik olması gerekiyor. Sokakta yaşayan hayvanlar ile yüzyıllara dayalı bir ortak yaşam kültürümüz var, kentler ve sokaklar sadece bizlere ait değil. Yaşam hakkı sadece insana özgü bir hak da değil bu yüzden herkese hayvanların da yaşam hakkı olduğunu tekrar hatırlatmak istiyorum” ifadelerini kullandı.