İngiltere sahipsiz sokak hayvanları için barınak sorununu aşamıyor

LONDRA (AA) – AA muhabiri, sahipsiz hayvan yönetiminin yasalarla belirlendiği ülkedeki uygulamaları, yerel yönetimlerin görevlerini ve sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarını derledi.

Buna göre ülkede sahipsiz hayvanların kontrol altına alınıp barınaklara yerleştirilmesi, belediyelerin yetki alanına giriyor. Hayvanları yakalamak için gerekli personeli çalıştırması zorunlu olan belediyeler, bir sokak köpeğini yakaladığında önce bakımını yapıyor sonra da barınaklara yerleştiriyor.

Belediyeler, varsa mikroçipi üzerinden sahibine ulaşmaya çalıştığı sahipsiz köpekleri 1 hafta barınaklarda tuttuktan sonra yeniden sahiplendirmek için bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarına (STK) bilgi veriyor.

STK’ler, yer olması halinde sahipsiz köpeği alıp kendi barınaklarına yerleştirirken belediyelerden teslim alınamayan köpekler, kapasite sorunlarından dolayı 1 haftanın sonunda uyutuluyor.

Sahibine dönemeyen köpek sayısı fazla

AA muhabirine konuşan Hayvanlara Etik Muamele İçin Mücadele Edenler (PETA) örgütünün Dijital Kampanyalar Yöneticisi Chelsea Munro’ya göre PETA, barınaklardan sahiplenme ve kısırlaştırma yöntemlerini savunuyor.

Kısırlaştırmanın, sonu sokakta bitecek nüfus artışını önlemek, sahiplenmenin ise barınaklardaki hayvanlara mutlu bir yuva vermek için önemli olduğunu kaydeden Munro, şunları söyledi:

“Ne yazık ki yeniden sahiplendirilemeyen, sahibine dönemeyen yani hala barınakta olan köpek sayısı çok yüksek. Günlük 100 civarında köpek sokaklardan toplanıyor. Kraliyet Hayvanlara Karşı Zulmü Önleme Derneği (RSCPA), geçen yıl 1 milyonun üzerinde sokak köpeği ihbarı aldı ki bu da saat başı yaklaşık 125 sokak köpeği ihbarına denk geliyor. Günlük tahmini 21 köpek uyutuluyor.”

Ülkede barınakların kapasitelerinin dolu olduğuna dikkati çeken Munro, “İngiltere’de sokağa geri bırakmak bir seçenek değil. Köpekleri sokağa bırakmak onları başka etkenlere açık hale getirir. Susuzluktan ve açlıktan ölebilir, zehirlenebilir, endişeli veya gergin olduklarında köpek saldırılarına sebebiyet verebilir. Köpekleri sokağa geri salmak, en iyi seçenek değildir.” diye konuştu.

PETA yetkilisi, barınakların çok dolu olduğu bir ortamda, sağlıksız ve sahiplenilemeyen köpekler için en iyi yöntemin uyutmak olduğunu belirterek “Onları sokağa salıp açlıktan ya da susuzluktan öldürmek, daha acılı ve uzun bir ölüm olur. Ancak uyutmak, daha hızlı ve acısız bir ölümdür. Uyutmak aslında iyi bir ölümdür.” dedi.

Kovid-19 sonrası terk edilen hayvan sayısı patladı

Ülkede artan yaşam maliyetleri ve Kovid-19 salgını sonrası evden çalışmanın sona ermesiyle İngiltere’de geçen yıl sokağa ya da barınaklara bırakılan köpek sayısının son 3 yılın en yükseği olduğuna işaret eden Munro, bu nedenle satın almak yerine sahiplenmeyi savunduklarını söyledi.

Munro, evcil hayvan satın almanın getirdiği sorunlara da değinerek “Satın alarak hayvanları erken dönemde ailesinden ayırırsınız. Aynı zamanda sağlıksız türlerin üretimini de desteklemiş olursunuz. Örnek olarak King Charles Spaniel cinsinin kafatası beynine göre küçüktür ve bu kronik ağrılara yol açar. Aynı zamanda süs köpekleri ve bulldog cinsleri nefes almakta zorluk yaşarlar. Koştuklarında nefes alamazlar ve bu çok acı verir. Bu cinsler, ortalama yaşam beklentisinden daha kısa süre yaşarlar. Alman kurtları ise kronik bel ağrısı yaşar.” ifadelerini kullandı.

Köpek satışları için “Sorunu besliyor” diyen Munro, “Gelişmekte olan ülkelerde bu, maalesef bir seçenek değil. Barınakların çok dolu olduğu bir yerde yeni barınaklar yapmak, kurşun yarasına yara bandı yapıştırmak gibidir.” değerlendirmesinde bulundu.

Köpeği sokağa atmak hayvana karşı canilik ve işkence kabul ediliyor

Sivil toplum kuruluşlarının raporlarına göre, İngiltere’deki hanelerde 13 milyon köpek bulunuyor. Sahipsiz hayvanlarla ilgili düzenlemeler ise 1990 tarihli Çevre Koruma Yasası ve bu yasada 1992’de yapılan düzenlemelerle belirleniyor.

Hayvanların refahı ve sağlığına yönelik 2006 tarihli yasa ise bir köpeği sokağa atmayı, hayvana karşı canilik ve işkence kabul ediyor. Bu suçu işleyenler 20 bin sterline kadar para cezası ve 6 aya kadar hapis cezasıyla yargılanabiliyor.

Yasalar, bir hafta içinde mikroçipi üzerinden sahibine ulaşılamayan ve sahibi tarafından teslim alınmayan köpeklerin akıbetiyle ilgili kararı belediyelere bırakırken sahipsiz köpek ihbarları STK’lere de yapılabiliyor.

STK’ler, sağlık ve saldırganlık nedeniyle köpekleri uyutmaya karar verebiliyor. Barınaklarında yeterli yer bulunmayan STK’ler, sürekli barınaktan sahiplenme ve kapasiteyi artırmak için bağış çağrıları yapıyor.

“Sahipsiz köpekleri eve götürmeyin” uyarısı

Belediyeler tarafından bulunan bir köpeği sahibi teslim alacaksa veteriner ve barınak masraflarını ödemek zorunda.

Ancak sahipsiz bir köpek, bir kişi tarafından bulunup kontrol altına alınırsa kontrol süresi 1 haftadan 28 güne çıkıyor. Bu süre içinde kişinin, bulduğu köpeğin bakımını yapması gerekiyor.

Köpeği bulan kişilere 28 günün sonunda sahiplenme hakkı tanınıyor. Ancak asıl sahibi köpeğini teslim almak isterse bakım ve tedavi masraflarını ödemek zorunda değil.

Bu nedenle köpek bulan kişilere kuracakları duygusal bağ ve masraflarının karşılanmaması ihtimalinden dolayı köpekleri eve götürmeme uyarısı yapılıyor.

Belediyeler, bir haftanın sonunda sahip çıkılmayan bir köpeği araştırma kuruluşlarına verme ya da satma hakkına da sahip.

Öte yandan İngiliz hükümeti de yurt dışına çıkacak İngilizler için “sokak köpeklerine yaklaşmayın” uyarısı yapıyor. Hükümetin Türkiye’yle ilgili yaptığı seyahat uyarılarında, “Birçok kentte sokak köpekleri bulunuyor. Köpek sürüleri parklar ile boş arazilerde bulunuyor ve saldırgan olabilirler. Dikkatli olun ve sokak köpeklerine yaklaşmayın. Isırılırsanız derhal tıbbi destek alın. Kuduz gibi hayvan kaynaklı hastalıklar Türkiye’de bulunmaktadır.” ifadeleri yer alıyor.

İngiltere’deki 218 belediye 20 bine yakın köpek topladı

İngiltere’deki hayvan hakları örgütlerinden Blue Cross’un verilerine göre ülkedeki yerel yönetimler, sokaklardan yılda 100 binden fazla köpek topluyor.

Dogs Trust isimli STK’nin ise 2021-2022 yıllarında İngiltere’deki 683 belediyenin 218’iyle yaptığı araştırma, 1 yılda toplanan köpek sayısının 20 bine yakın olduğunu gösterdi.

Araştırmaya katılan belediyelerin verilerine göre köpeklerin yarısından fazlası sahiplerine döndü, yaklaşık 4 bin köpek dernekler tarafından alındı ya da yeniden sahiplendirildi, 200’ün üzerinde köpek ise uyutuldu.

Muhabir: Behlül Çetinkaya