Karadağ erken genel seçim için sandık başına gidiyor
Karadağ’da Başbakan Dritan Abazovic liderliğindeki hükümetin güvenoyu alamaması sonucu yaşanan krizin ortadan kaldırılması maksadıyla eski Cumhurbaşkanı Milo Djukanovic tarafından açıklanan erken genel seçim için yarın kayıtlı 542 bin 468 seçmen oy kullanabilecek.
Bağımsız Karadağ’da 6’ncı sefer yapılacak genel seçimde ülkedeki 81 sandalyeli meclise girebilmek için 15 koalisyon ve siyasi parti yarışacak.
Karadağ’ın en güçlü partilerinden Batı yanlısı Sosyalistlerin Demokratik Partisi (DPS), yarınki seçime birinci sefer uzun yıllar partinin liderliğini yapan ve 6 Nisan’da parti genel başkanlığından istifa eden Djukonavic olmadan katılırken DPS bu seçimde de klâsik partnerleri Karadağ Liberal Partisi (LP), Arnavut ittifakı ve Toplumsal Demokratlar (SD) ile “Karadağ’ın Geleceği İçin” ittifakında yer alıyor.
AVRUPA ARTIK HAREKETİ BİRİNCİ KERE YARIŞACAK
Ülkede 2 Nisan’da yapılan cumhurbaşkanı seçiminin ikinci çeşidini kazanan Jakov Milatovic’in önderlerinden olduğu Avrupa Artık Hareketi (PES) ise genel seçimlere birinci defa katılıyor. Milatovic’in cumhurbaşkanı seçiminde gösterdiği muvaffakiyetin akabinde yapılan anketler, PES’in önde olduğunu lakin tek başına iktidar olabilecek yüzdeyi alamayacağını gösteriyor.
Seçimde yarışacak başka listeler ise şöyle:
Boşnak Partisi (BS), Hırvat Halk İnisiyatifi (HGI), Herkes için Adalet, Sosyalist Halk Partisi ve DEMOS Koalisyonu, Halk Koalisyonu, Arnavutlar Birliği, İnançlı Karadağ için Geri Dönüş Koalisyonu, Değişim Koalisyonu, Karadağ İçin Yapabiliriz Birliği, Birlikte Koalisyonu, Toplumsal Demokrat Parti, Demokrat Parti ve URA Halk Hareketi Koalisyonu ve Arnavut Forumu.
Ülkedeki Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatların, 2020’den bu yana durma noktasına gelen Karadağ’ın Avrupa Birliği (AB) yolunda bir sefer daha belirleyici rol oynayacağına inanılıyor.
HÜKÜMET DÜŞMÜŞTÜ
Ülkede 30 Ağustos 2020’de yapılan son genel seçimin akabinde 30 yıldır iktidarda bulunan DPS ve Djukanovic’in gücünün giderek azaldığı gözlemleniyor.
Eski Karadağ Başbakanı Zdravko Krivokapic liderliğindeki koalisyon hükümetinin güvenoyu alamayarak düşmesinin akabinde Arnavut asıllı Abazovic yeni hükümetin başına geçti. Abazovic başbakanlığındaki hükümetin de 20 Ağustos 2022’de güvenoyu alamaması üzerine başlayan yeni hükümet kurma süreci ise ülkede siyasi krize dönüştü.
Sırp Ortodoks Kilisesi Patriği Porfiriye ile ülkedeki Sırp Kilisesi’ne “resmi statü” kazandırmak ismine imzaladığı “temel anlaşma” ile tartışmalara neden olan Abazovic liderliğindeki hükümet, Karadağ meclisinde yapılan oylama sonucu düştü.
Bu süreçte ülkedeki Sırp yanlısı partiler, devrin Cumhurbaşkanı Djukanovic’e yeni hükümeti kurmak için Miodrag Lekic’in ismini iletirken Djukanovic, gerekli koşulları yerine getirmediği için hükümeti kurma misyonunu Lekic’e vermeyi reddetti.
Karadağ’da hükümetin düşmesiyle ortaya çıkan siyasi kriz nedeniyle yeni hükümet bir türlü kurulamaması sonucu Djukanovic, cumhurbaşkanı seçiminden çabucak evvel erken seçim kararı aldığını açıkladı. Djukanovic, cumhurbaşkanı seçimini kaybetmesinin çabucak akabinde ise uzun yıllar genel başkanlığını yaptığı DPS’den istifa etti.
KOALİSYON HÜKÜMETİ BEKLENİYOR
Anketlerin hiçbir parti ya da koalisyonun tek başına hükümet kuramayacağını gösterdiği Karadağ’da, yeni bir istikrarsız hükümetin oluşması ihtimalinin, ülkenin giderek uzaklaştığı AB yoluna bir pürüz daha koyabileceği söz ediliyor.
Seçmen ise, üst üste güvenoyu alamayan hükümetlerin düşmesinin akabinde düzenlenen erken genel seçimlerden sonra “krizlerin yaşanmadığı” bir hükümet ve AB yolunda istikrarlı formda ilerleyen bir ülke istiyor.
Genel seçimin 4 yılda düzenlendiği Karadağ’daki seçim kanununa nazaran, ulusal meclise girmek için yüzde 3 seçim barajını geçmek gerekiyor.
Öte yandan, Karadağ’da son olarak 2011’de yapılan nüfus sayımına nazaran, ülke nüfusunun yüzde 72,07’sini Ortodokslar, yüzde 19,11’ini Müslümanlar ve yüzde 3,44’ünü Katolikler oluşturuyor. Ülkede etnik olarak en fazla Karadağlı ve Sırp bulunurken bunları Boşnak, Arnavut, Rumen ve Hırvatlar ile öbür küçük etnik kümeler izliyor. (AA)
