KKM’den çıkışa ikna etmek sıkıntı olacak
Ekonomi idaresi Kur Muhafazalı Mevduat’ı (KKM) sona erdirmenin yollarını ararken, Merkez Bankası’nın (TCMB) evvelki hafta sonu getirdiği düzenlemeler çıkış için birinci adım oldu. Lakin alınan kararların, aylık maliyeti 10 milyar doları aşan KKM’yi ne ölçüde küçülteceği TL mevduat faizlerindeki yükselişe bağlı.
Söz konusu dönüşümü yapabilmek hedefi ile TL geçişli KKM hesaplarının vade bitiminde TL mevduata dönüştürülmesi için bankalara ek menkul değer tutulması mecburiliği kondu. Münasebetiyle vadesi gelen KKM’lerin yüzde 50’sini TL mevduata dönme amacı ile bankalar mevduat faizi yarışına başladı.
NEGATİF FAİZ ENGELİ
Kamu bankalarında aylık vadelide geçen hafta 28-29 bandında olan mevduat faizi hafta başında yüzde 35- 36 bandına çıktı. Özel birtakım bankalar ise müşteri TL KKM’nin yüzde 50’sini vadesinde aylık TL mevduata geçerse; 32-91 güne yüzde 40, 92-95 güne yüzde 45 faiz veriyor. Lakin, seçim sonrasında dolarda yaşanan süratli yükselişin tesiriyle üç aylık vadelide ağustosta yüzde 140’a varan getiri sağlayan tasarruf sahibini ikna etmek hiç de kolay olmayacak.
Mevduat faizlerinin yükselmesi Kur Muhafazalı Mevduat hesabı sahiplerini kıymetli ölçüde TL mevduata geçmesini sağlayabilir. Fakat Merkez Bankası’nın enflasyonla karşılaştırıldığında siyaset faizini hala derin negatif faiz bölgesinde tutması bilhassa TL’den KKM’ye geçen tasarruf sahibinin dönüşünü zorlaştırıyor.
TCMB’nin 2023 yıl sonu enflasyon varsayımı yüzde 58’e çıktı. TL mevduat faizi yüzde 45’lere çıkmış olsa dahi yüzde 58’i aşan enflasyonun sonucunda tasarruf sahibi eksi yüzde 13’ü aşan önemli bir negatif gerçek getiri ile seneyi kapatmak durumunda kalabilir.
KONUT KREDİSİNE FAİZ FRENİ
Faizlerdeki sert yükseliş sonrası konut kredilerinin ferdî krediler içindeki hissesi haziranda yıllık bazda yüzde 30.4 geriledi. Buna nazaran, 2023 Haziran prestijiyle konut kredilerinde aylık faiz oranı yüzde 1.84’e, yıllık bileşik faiz ise yüzde 24.45’e çıkarak Ocak 2019’dan itibaren en yüksek bedele ulaştı. Faizlerdeki bu artış sonrası konut kredilerinin ferdî krediler içindeki hissesi 2023 Haziran’da bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 30.4 azaldı ve yüzde 20.1’e geriledi.
