Mahallî seçim takvimi işliyor… İşte 15 soruda mahallî seçimler

Türkiye, lokal yöneticilerini seçmek için 31 Mart 2024 Pazar günü yapılacak mahalli yönetimler seçimi için sandık başına gitmeye hazırlanıyor.

Yüksek Seçim Şurası’nın (YSK) 1 Ocak’ta başlayan seçim takvimi işliyor. Seçim süreci, oy kullanma ve oyların sayılmasına ait 15 soru ve karşılıkları, tarafından derlendi.

1- Askıya çıkan seçmen listeleri ne vakte kadar denetim edilebilecek?

Seçmen listeleri muhtarlıklarda askıya çıkarıldı. Seçmenlerin isimlerini 17 Ocak Çarşamba gününe kadar denetim etmesi gerekiyor. Listede isimlerini bulamayanlar, vilayet ve ilçe nüfus müdürlüklerine başvuracak.

2- Seçmen listeleri ne vakit katılaşacak?

7 Şubat’ta, seçmen kütükleri katılaştırılacak, seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesine başlanacak. Seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıklar 11 Şubat’ta tamamlanacak.

3 – Seçmen bilgi kağıdı ne vakit gelir?

Seçmen bilgi kağıtlarının dökümüne ve dağıtımına 29 Şubatta başlanacak. 24 Martta seçmen bilgi kağıtlarının seçmenlere dağıtımı tamamlanacak.

4 – Seçime kaç siyasi parti katılacak?

YSK, 36 siyasi partinin katılabilme yeterliliğine sahip olduğunu belirledi.

Buna nazaran, alfabetik sırayla seçime katılabilecek partiler Adalet Birlik Partisi, Adalet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Anadolu Birliği Partisi, Anavatan Partisi, Aydınlık Demokrasi Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi, Hür Dava Partisi, UYGUN Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Ulusal Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Personel Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Tekrar Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi ile Zafer Partisi seçime katılabilecek.

5 – Siyasi partilerin belediye lider adaylarının listeleri ne vakit netleşecek?

Siyasi partilerin aday adayı listelerini ilgili seçim şuralarına 31 Ocak’a kadar bildirmesi gerekecek. Siyasi partiler, aday listesindeki eksiklikleri 22 Şubat’a kadar tamamlayacak. Süreksiz aday listeleri 23 Şubat’ta, kesin aday listeleri 3 Mart’ta ilan edilecek.

6 – Büyükşehir belediyesi sonlarında yaşayan seçmen neler için oy kullanacak?

Her seçmen, kanunda sayılan istisnalar dışında, hangi sandık seçmen listesinde kayıtlı ise lakin o sandıkta oy kullanabilecek. Bir seçmen, hangi seçim etrafının seçmeni ise lakin o seçim etrafında yapılan seçimler için oy kullanabilecek.

Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon ve Van’daki seçmenler, “büyükşehir belediye başkanı”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy kullanacak.

7 – Büyükşehir olmayan vilayetlerde neler için oy verilecek?

Büyükşehir olmayan vilayetlerde ise “il genel meclisi üyeliği”, “belediye başkanı”, “belediye meclis üyeliği” ve “muhtarlık ve ihtiyar heyeti” için oy verilecek.

8 – Köyde yaşayan seçmen neler için kullanacak?

Köylerde ise “il genel meclisi üyeliği” ile “muhtarlık ve ihtiyar meclisi” için oy atılacak.

9 – Oy pusulaları ne renk?

Büyükşehir belediye başkanlığına ait oy pusulası “beyaz”, vilayet genel meclisi üyeliklerine ait pusula “turuncu”, belediye başkanlığına ait oy pusulası “mavi”, belediye meclisi üyeliğine ait oy pusulası ise “sarı” renkli olacak.

10 – Tüm pusulalar kaç zarfa koyulacak?

Seçmenler tüm oy pusulalarını tek zarfa koyacak.

11 – Oy verme süreci hangi saatler ortasında yapılacak?

YSK, seçimin mart ayında olması nedeniyle mevsim kaideleri ve güneşin batış saatini dikkate alarak, doğudaki 32 vilayette oy verme saatini bir saat erkene aldı. Bu nedenle, Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır, Kilis vilayetlerinde ve bu vilayetlerde bulunan ceza infaz kurumlarında oy vermenin başlangıç ve bitiş saatleri 07.00-16.00 olarak uygulanacak.

Bu vilayetlerin dışında kalan öbür vilayetlerde oy verme saatleri 08.00-17.00 olacak.

12 – Oylar saat kaçta sayılmaya başlayacak?

Oy verme saatlerinin 07.00-16.00 olduğu vilayetlerde saat 16.00’dan evvel, öbür vilayetlerde saat 17.00’den evvel oylar sayılmaya başlanamayacak. Sandık seçmen listesindeki bütün seçmenler oylarını kullanmış olsalar bile oy vermenin bitim saatinden evvel sandıklar katiyetle açılmayacak.

13 – Evvel hangi oylar sayılacak?

Büyükşehirlerde, sırasıyla büyükşehir belediye başkanlığı, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ve muhtarlık, öbür vilayetlerde, sırasıyla belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, vilayet genel meclisi üyeliği ve muhtarlık, seçimlerine ilişkin oy pusulalarının sayım ve dökümü yapılacak.

14 – Yurt dışındaki seçmen oy kullanacak mı?

Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı her seçmen, milletvekili genel seçimi, Cumhurbaşkanı seçimi ve halkoylamasında, yurt dışı temsilciliklerde ve gümrük kapılarında kurulacak sandıklarda oy verme hakkına sahip. Yurt dışındaki seçmenler mahallî seçimde oy kullanamıyor.

15- Cezaevindeki seçmenler oy kullanabilecek mi?

Anayasa’ya nazaran, taksirli hatalardan karar giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan mahkumlar oy kullanamıyor. Ceza infaz kurumlarında bulunan tutuklular ile taksirli cürümlerden mahkumlar için bu seçimde de cezaevlerinde sandık kurulacak.