Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin (ODTÜ) datalarına nazaran, Marmara Denizi’nin birinci 30 metrelik katmanında Karadeniz suyunda oksijen kıymeti litrede 8-9 miligram olarak ölçülürken, Akdeniz suyunda bu kıymet 1 ila 2 miligrama düşüyor. Denizin tabanından itibaren 300 metreye kadar olan katmanda ise oksijen pahası 1 miligramın altına düşüyor. Bu durum, deniz ekosistemi için büyük bir tehdit oluşturuyor.
EŞİK BEDELLERİN ALTINA İNDİ
1980’lerde litrede 2 miligramın üzerinde seyreden oksijen kıymetleri, bugün litrede 0,5 miligramın altına inmiş durumda. Oksijenin azalmasının temel nedenlerinden biri de kirlilik. ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Yücel, bilhassa taban sulardaki oksijen düzeyinin son 30-35 yılda eşik pahaların altına indiğini belirtiyor.
KÖTÜ KOKU, RENK DEĞİŞİKLİĞİ, ENFEKSİYON
Oksijen düzeyinin azalması, balıkların ve zooplanktonların hayatını olumsuz etkiliyor. Birebir vakitte Marmara’ya ilişkin canlıların hayat alanları da daralıyor. Bu sürecin devam etmesi halinde denizde çürüyen organik katmanların oluşabileceği ve makus koku, renk değişiklikleri ve enfeksiyon riski üzere aksiliklerin yaşanabileceği tabir ediliyor.
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Barış Salihoğlu, Marmara Denizi’nin Akdeniz ve Karadeniz sularının geçiş noktası olması ve sosyoekonomik açıdan değerli bir bölge olduğunu vurguluyor. Lakin denizdeki artan kirlilik, balıkçılık baskısı ve iklim değişikliği üzere faktörlerin denizin sıhhatini önemli halde tehdit ettiğini söylüyor.
ZARARLI ALG PATLAMALARI
Yaşanabilecek en makus senaryonun gerçekleşmemesi için tüm arıtma sistemlerinin bir an evvel ileri arıtmaya geçmesi ve denize akan 11 ırmağın temizlenmesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Aksi takdirde müsilaj, denizanası sayısında artış ve toksik gazlar çıkaran ziyanlı alg patlamaları üzere olayların daha da artacağı ihtarında bulunuluyor.
Marmara Denizi’nin ekosisteminin korunması için acil tedbirlerin alınması ve kirlilikle uğraş edilmesi, bölgede yaşayan canlıların ve ekonomik aktivitelerin sıhhatini koruyabilmek ismine büyük kıymet taşıyor. Bu gayretler olmadan, Marmara Denizi’nin geleceği önemli bir tehdit altında kalıyor. (AA)
