Meyvede tehlike sinyalleri var
Bu yıl üretimde sonlu artış beklenen zerzevat ve meyvede geç gelen yaz mevsimi ve Türkiye’nin dört bir yanında sel ile sonuçlanan berbat hava koşulları, meyve üretimi ile fiyatları vurdu. Şu ana kadar büyük kayıplar yaşanmasa da bilhassa toplanmış ve kolunda meyvenin hava koşulları nedeni ile ziyan gördüğüne işaret eden Türkiye Halciler Federasyonu Lideri Yüksel Tavşan, ihracatçının vakit zaman alımı kestiğini, meyvenin tahrip olmuş bir biçimde tezgaha geldiğini kaydetti.
İHRACATÇI PİYASADAN ÇEKİLİYOR
“Aşırı yağışlar ve sel hem açıktaki eserleri hem de temel meyveleri etkiliyor. Bu erik cinsi, kiraz cinsi eserler daima yara bere alıyor, çürümüş oluyor yahut dayanıksız hale geliyor. Bunun ana nedeni yağmurlar. Şu anda çok felaket durum yok lakin meyve açısından tehlike sinyalleri var” değerlendirmesini yapan Tavşan, hava koşullarıyla tarım eserlerinde bir gecede tüm koşulların değişebileceğine dikkat çekti. Sera eserlerinin devreden kalktığını ve açık tarla bahçe eserlerinde bu sıkıntıların yaşandığını kaydeden Tavşan, meyvede yaşanan sorun nedeni ile ihracatçının vakit zaman alımları kestiğini lisana getirdi. Tavşan, ihracatçının kaliteli eser seçtiğini fakat eserin vasfı bozulduğunda piyasadan çekildiğini belirterek, hasarlı eserlerin iç piyasaya döndüğünü aktardı. Bu durumda fiyat dalgalanmaları yaşandığını aktaran Tavşan, halde bilhassa kiraz ve eriğin kilogram fiyatının 40 TL’yi gördüğünü belirtti. Şu anda zincir marketlerde ise kiraz ve eriğin kilogram fiyatı 60-80 TL civarında seyrediyor.
Hasatta 500 TL’ye emekçi bulunmuyor
Tarımda bir öteki sorunun da bilhassa hasat devrinde çalışacak personel bulamamak olduğunu anlatan Yüksel Tavşan, burada ekseriyetle yabancı asıllı bireyler ile sığınmacıların öne çıktığını belirtti. Dolar kuru ile birlikte plastik kasadan yakıt fiyatlarına bir dizi maliyet artışı beklendiğini söyleyen Tavşan, personellik maliyetlerindeki artışı ise şöyle kıymetlendirdi: “İşçilik maliyetleri çok ağır. 500 TL’ye personel çalıştıramıyoruz. Vasıfsız personel bulunmaz oldu. Vasıfsız elemanda büyük sorun var.”
Sebze hudutlu artacak meyve yerinde sayacak
Türkiye İstatistik Kurumu’nun hazırladığı bitkisel üretim varsayımları ise sebzede hudutlu artış beklendiğini, meyve üretiminde ise 2022’ye misal bir seyir olacağını ortaya koydu.. Üretim ölçülerinin, 2023 yılının birinci iddiasında bir evvelki yıla nazaran tahıllar ve başka bitkisel eserlerde (yem bitkileri hariç) yüzde 4.8, sebzelerde yüzde 1.9, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 0.3 oranında artacağı kestirim edildi. Buna nazaran 2023 yılı üretim ölçülerinin yaklaşık olarak tahıllar ve öteki bitkisel eserlerde 73.6 milyon ton, sebzelerde 32.2 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 26.9 milyon ton olarak gerçekleşeceği varsayım edildi.
