Neden?/Doğan Özdemir

Son zamanlarda nedenini anlamakta zorluk çektiğimiz olaylar yaşanmakta… Kötü şeyler oluyor, izliyor, üzülüyoruz. Uykularımız kaçıyor, canımız sıkılıyor, elimizle uzanamadığımız yerlere yüreğimizle ulaşmaya, üzüntülerini paylaşmaya çabalıyoruz. Ama geriye dönüp baktığımızda bu tür olayları ortalama yaşlardaki insanların yaşamış olduğunu, yani dünyada ilk kez karşılaşmadığımız çoğu doğal olaylar olduğunu görüyoruz. O zaman niye şaşırıyoruz; neden?

Yaşananlardan yeterince ders almamış olmamızdan, bilmemiz gerekenleri unutmamızdan, benzeri olayların ortaya çıkmasında bizim de kusurumuzun bulunduğunu görmezden geldiğimizden, kontrol, önleme ve onarma yetkisini kullanacak kişileri liyakatine göre değil partizanca sadakatine göre seçmemizden, hesap soramamızdan mı bunları yaşamak zorunda kalıyoruz?

Coronada vaka sayıları hızla arttıkça kimler insanları bir şey olmamış gibi davranmaya sürüklüyor, neden?

Sanki pandemi bitmiş, artık böyle bir salgın yokmuş gibi davranmaya bizi iten nedir? Bu güne kadar sağlıklı bir iletişim kurulamayan ve halkın gözünde şüpheli ve güvensiz hale gelen yöneticilerin önceliğinin insan sağlığı mı, yoksa ticari kaygılar mı olduğuna karar verilememiş olmasından mı? Aşılara yeterince güven duyulamamasından mı? Bu güvensizliğin yapılan açıklamaların kontrollü ve talimatlı olduğu hissini vermesinden mi? Gerçek bağımsız ve bu uğurda kelleyi koltuğuna almış üç beş bilim insanının söyledikleriyle bize aktarılanlar arasında büyük farklar olmasından mı? Bir bilim insanının aşı karşıtı olabilmesinin nasıl kabul edilebileceğinden mi? Ülkede her şeyin toplumsallıktan çıkarılıp bireyselleştirilmesi, halkın değil kişilerin çıkarlarının korunması, yönetimdeki beceriksizlikten mi, hastalık tekrar bilmem kaçıncı pikini yaparken sokaktaki vatandaşın hiçbir önleme uymamasından mı bunları yaşamaktayız?

Orman yangınları sanki ilk kez başımıza geliyormuş gibi acemice davranıyoruz. Yangın söndürme uçaklarımız hangarlarında çürütülüyor; neden?

Yangın doğal afettir. İnsan katkısıyla da çıkabilir. Ama konusuna hâkim olan yöneticiler ülkesindeki orman varlığını bilir, nerelerde yangınlar olduğunu listeler, hangi malzeme ve donanım gerekeceğini ve bunun nasıl kullanılacağını önceden planlar. Bu bir devlet aklıdır! Birileri para kazanacak diye kendi öz değerlerimizi yok etmek yerine öncelikle onları kullanıp tüyü bitmemiş yetim hakkını başkalarına yedirmez. Sözde “milliyetçi, yerli ve milliciyim” diyenlerin kendi değerlerini böylesine yok etmedeki hırs ve iştahlarını gördükçe bir yurtsever olarak içim yanıyor! Uydurma gerekçelerle, sadece 100 litre az su alıyor diye kendi malımız olan THK uçakları hangarlarda çürütülmez! Bu yangının sadece ormanları değil, içindeki tüm canlıları yaktığının bile farkında olamayanlar suyun başını tutuyor zavallı ülkemde…

Seller Doğu Karadeniz sahillerinin en büyük sorunuydu, şimdi batıya, hatta yurdun her yanına dağılıyor. Yetkililer çaresiz, bizim gibi seyrediyor, neden?

Küçücük bir derenin bile doğduğu yerden döküldüğü yere kadar olan yolunu dişiyle tırnağıyla boğuşarak yüzlerce-binlerce yılda yaptığını, onun önüne insan eliyle cılız engeller konamayacağını anlayamayan zavallıların yüzünden sellere son yıllarda çok büyük kayıplar vermeye başladık. Çünkü doğa ile inatlaşıyoruz! Onun kendine yol olarak açtığı alanları daraltıyor, önüne engeller koyarak güya seli engelliyor ve boş bir hırs uğruna bu yasak alanlarda yapılaşıyoruz! Sonuçta doğa kendisiyle uğraşmamamızı bize kendi diliyle, ama çok acı olarak anımsatınca da işi en kolay yoldan Allah’a havale ederek kurtulacağımızı, hatalarımızı örtebileceğimizi sanıyor; ya da halkı düpedüz aptal yerine koyuyoruz!Devletin bütçesindeki vergilerimizi asıl harcamamız gerektiği zamanlarda halka iban gönderip iman tazeletiyoruz!

Son olarak doğa felaketi sayılmayacak, ama bir ülkenin iç işleri olan bir olayda dünya ülkelerinin kabul ettiği hiçbir anlaşmaya uymayacak şekilde bir ülkenin namusu olan sınırlarımızı yolgeçen hanı gibi ne idüğü belirsiz, üstelik hepsi erkek ve genç kişilere açtık; neden?

Her vatandaş için ülkesi, bayrağı, toprağı kutsaldır. Ona en ufak bir zarar gelmesin diye canını-malını gözünü kırpmadan verir. Bunu Kurtuluş Savaşı’nda tüm dünyaya kanıtlamış bir ulusuz. Savaşı en iyi bilen, bu nedenle çözümün de “Yurtta barış, dünyada barış” olduğuna inanmış insanlarız. Komşularımızla iyi geçinmediğimiz zaman orada çıkan yangının bize de sarabileceğini yaşayarak öğrendik. O zaman bunları niye yapıyoruz? Irak ve Suriye’de denedik; başımıza neler açtığımızı görüyoruz. Hiçbir sınır bağımız olmayan Afganistan ile işimiz ne? Adamlar koca bir ülkeyi boydan boya geçip gelip bizim ülkemizin namusu olan sınırlarımızdan nasıl ellerini kollarını sallayarak girebiliyorlar? İran kendi ülkesinde neden göçmenlerin kalmasına izin vermiyor da biz kucak açmak zorunda hissediyoruz? Üstelik bu salt bir göçmen olayı da değil; neden sadece askerlik çağında sağlıklı gençler ve sadece erkeklerin binlercesi ülkemize giriyor? Bunun arkasında ne var? Ülkemizde nüfus yapısı değiştirilmeye mi çalışılıyor? Birileri dün parasal yönetime göre davranılacağını, gerekirse terörist liderlerle bile görüşebileceğini, onların bizimle aynı dinden olduğunu söylerken bu gün Afganistan düşünce “ne işleri var” diye bizden çok bağırıyor; ne diyeyim? Bu arada Havaalanını korumakta olan askerlerimizin bir kılına zarar gelirse bunun hesabını nasıl vereceklerini düşünürler her halde…

Özetle; tüm bu felaketlerin aslının doğa olayları olduğunu hepimiz bildiğimiz halde doğaya karşı akılsızca yanlışlar yapmayı sürdürüyoruz; neden?

Sonuç olarak; bizi yönetenler daha önceden olduğu gibi yine hazırlıksız, idari bilgileri yetersiz, konuya yabancı ve halka doğruyu söyleyemiyorlar; neden?

Bu gidiş iyi değil… Keser döner sap döner, gün gelir hesap döner! Ama giden geri gelmez!

Doğan Özdemir