Noel ne vakit? Noel ile yılbaşı farkı ne?

Hristiyanlar tarafından İsa’nın doğumunun kutlandığı bir bayram olan Noel, insanlığın kurtuluşunu sağladığı gün olarak kabul edilir. Noel kutlamaları, çoklukla kiliselerde düzenlenen ayinler ve merasimlerle başlar. Bu merasimlerde, İsa’nın doğumu, vaftizi ve mucizeleri anlatılır. Noel’in en değerli simgelerinden biri olan Noel ağacı, bu periyotta konutlarda ve iş yerlerinde süslenir. Aileler ve arkadaşlar bir ortaya gelerek Noel ağacını süsler, Noel müzikleri söyler ve ikram alışverişi yaparlar.

NOEL NE VAKİT?

Noel, her yıl 25 Aralık tarihinde kutlanır. 2023 yılında Noel, 25 Aralık Pazartesi günü kutlanacak.

Noel kutlamaları, kimi ülkelerde 24 Aralık’ta Noel arifesiyle başlar ve 25 Aralık bitimine kadar devam eder. Birtakım Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık’a denk gelen 6 Ocak’ı Noel olarak kutlarlar.

YILBAŞI VE NOEL FARKI

Noel ve yılbaşı, ekseriyetle yakın tarihlerde kutlandığı için birbiriyle karıştırılan iki bayramdır fakat bu iki bayram ortasında kıymetli farklılıklar bulunuyor.

Noel, Hristiyanlar tarafından İsa’nın doğumunun kutlandığı bir bayramdır. 25 Aralık tarihinde kutlanır. Noel kutlamaları, ekseriyetle kiliselerde düzenlenen ayinler ve merasimlerle başlar. Bu merasimlerde, İsa’nın doğumu, vaftizi ve mucizeleri anlatılır. Aileler ve arkadaşlar bir ortaya gelerek Noel ağacını süsler, Noel müzikleri söyler ve ikram alışverişi yaparlar.

Yılbaşı ise, dünyanın birden fazla ülkesinde bir yılın bitip, oburunun başlamasının kutlandığı gecedir. 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece kutlanır. Yılbaşı kutlamaları, ekseriyetle havai fişek şovları, partiler ve kutlamalarla yapılır.
Noel ve yılbaşı ortasındaki temel farklar şunlardır:

Noel, dini bir bayramdır, yılbaşı ise kozmik bir kutlamadır.

Noel, İsa’nın doğumunun kutlandığı bir bayramdır, yılbaşı ise bir yılın bitip, oburunun başlamasının kutlandığı bir gecedir.

Noel kutlamaları, çoklukla kiliselerde düzenlenen ayinler ve merasimlerle başlar, yılbaşı kutlamaları ise ekseriyetle havai fişek şovları, partiler ve kutlamalarla yapılır.

YILBAŞI AĞACI NEDEN SÜSLENİR?

Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir. Günümüzdeki Noel ağacının Almanya’nın batısından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ortaçağda Adem ve Havva’yı canlandıran bir oyunun ana dekoru, cennet bahçesini temsil eden ve üzerinde elmaların bulunduğu bir çam ağacıydı. Adem ve Havva yortusunda (24 Aralık günü) Almanlar meskenlerine bu türlü bir cennet ağacı dikerler, üzerine Komünyon’daki kutsanmış ekmeği simgeleyen ince, hamursuz ekmek kesimleri asarlardı; bunların yerini daha sonra değişik biçimlerdeki çörekler aldı. Noel mevsiminde ağaçla birebir odada Noel piramidi de bulunurdu. 16. yüzyılda Noel piramidi ve cennet ağacı birleşerek Noel ağacını oluşturdu.

YILBAŞI AĞACI NEDEN KURULUR?

Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir.

Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz ömrün simgesi olarak kullanmak, eski Mısırlıların, Çinlilerin ve Musevilerin ortak bir geleneği idi. Avrupalı paganlar ortasında yaygın olan ağaca bedel verme ya da kutsal sayma, Hristiyanlığı benimsemelerinden sonra, İskandinavyalıların şeytanı korkutup kaçırmak ve Noel vaktinde kuşlar için bir ağaç hazırlamak üzere konut ve ambarlarını noelde ağaçlarla donatma geleneği biçiminde sürdü. Almanya’da da kış ortasına rastlayan tatillerde konutun girişine ya da içine bir Yule ağacı konuyordu.

Günümüzdeki Noel ağacının Almanya’nın batısından kaynaklandığı düşünülmektedir. Ortaçağda Adem ve Havva’yı canlandıran bir oyunun ana dekoru, cennet bahçesini temsil eden ve üzerinde elmaların bulunduğu bir çam ağacıydı. Adem ve Havva yortusunda (24 Aralık) Almanlar meskenlerine bu türlü bir cennet ağacı dikerler, üzerine Komünyon’daki kutsanmış ekmeği simgeleyen ince, hamursuz ekmek kesimleri asarlardı; bunların yerini daha sonra değişik biçimlerdeki çörekler aldı. Ayrıyeten birtakım yerlerde İsa’yı simgeleyen mumlar eklendi. Noel mevsiminde ağaçla birebir odada Noel piramidi de bulunurdu. 16. yüzyılda Noel piramidi ve cennet ağacı birleşerek Noel ağacını oluşturdu.

İngiltere’ye 19. yüzyıl başlarında ulaşan Noel ağacı, Kraliçe Victoria’nın eşi Alman Prens Albert’in takviyesi ile bu yüzyılın ortalarında yaygınlaştı. O periyotta Noel ağaçları, kollarına kurdele ve kâğıt zincirlerle asılmış mum, şekerleme ve keklerle süsleniyordu. Göçmen Almanların Kuzey Amerika’ya 17. yüzyılda götürdükleri Noel ağacı, 19. yüzyılda moda oldu. Gelenek Avusturya, İsviçre, Polonya ve Hollanda’da da yaygındı. Japonya ve Çin’e 19. ve 20. yüzyılda Amerikalı misyonerlerin tanıttığı Noel ağaçları ince işlenmiş kâğıt süslerle donatılmaya başlandı.

NOEL BABA KİMDİR?

Noel Baba, Noel arifesini Noel’e bağlayan gece meskenlere gizlice girerek çocuklara ikram bıraktığına inanılan efsanevi bir kişidir. Günümüzde kır saçlı, uzun kır sakallı, koca göbekli, sempatik birisi olarak resmedilir. Noel Baba efsanesinin Piskopos Nikola’yı husus alan Hollanda efsanesi Sinterklaas’a dayandığı kabul edilir. Noel Baba’nın armağan getirmesi geleneği ise İskandinav Mitolojisi’ndeki ilah Odin’e dayanır.