O hayvanlarında boşandığı ortaya çıktı!

Kaçamak ilişkiler ya da uzun süreli ayrılıklar, çoğu zaman evli insanların boşanmasına neden olur. Öte yandan, kuşlarda görülen ayrılıklarda da benzer etkenlerin rol oynadığı görülüyor.

Kuş türlerinin yüzde 90’ından çoğunun genellikle en az bir üreme mevsiminde ve hatta daha uzun zaman boyunca tek bir eşle birlikte olduğu düşünülür. Bununla beraber, kimi tek eşli kuşlar, asıl eşlerinin hayatta olmasına karşın sonraki üreme mevsiminde farklı bir partnerle birlikte olur. Bu davranış ise ‘boşanma’ olarak nitelendirilir.

‘Sadakatsizlik’ ve uzun göçler ‘boşanmaya’ neden oluyor

Yapılan bir dizi araştırma, bu türden ayrılıklarla bağlantılı muhtemel etkenleri mercek altına alırken, uzmanlar bu araştırmaların bireysel yaşayan türlere ya da tür gruplarına odaklanma eğilimi taşıdığını belirtiyor. Şimdiyse araştırmacılar, pek çok kuş türünde boşanmaya yol açan iki ana etken keşfettiklerini ifade ediyor: Erkeklerin çapkınlık peşinde koşması ve uzun mesafeli göçler.

Çin ve Almanya’dan araştırmacılar, ‘Proceedings of the Royal Society B’ adlı bilimsel dergide yayınladıkları bir makalede, ölüm verileri ve göç mesafeleri kaydedilen 232 kuş türü bağlamında boşanma oranlarına dair daha önce yayınlanan verilerden nasıl yararlandıklarını aktardı. Ekip, bunun yanı sıra, her türün erkek ve dişilerine kuşların davranışlarına ilişkin yayınlanmış bilgileri baz alarak ayrı ayrı ‘çapkınlık’ puanları verdi. Bunlara ek olarak, ortak soyların etkisini hesaba dahil etmek amacıyla türler arasındaki evrimsel ilişkilere dayanan bir analiz de gerçekleştirildi.

Elde edilen sonuçlar, boşanma oranlarının fazlasıyla yüksek olduğu türlerin birbirleriyle yakın akraba olma eğilimi taşıdığını gösterdi. Bu, boşanma oranlarının fazlasıyla düşük olduğu türler bağlamında da geçerli olan bir bulgu. Benzer bir model, erkeklerin sadakatsizliği söz konusu olduğunda da geçerli görünüyor.

Araştırma ekibi, konuya ilişkin açıklamasında, “Mesela, yağmur kuşları, çatal kuyruklu kırlangıçlar, ev kırlangıçları, sarı asma kuşları ve karatavuklar hem yüksek boşanma oranları hem de erkeklerde yüksek sadakatsizlik eğilimi sergilerken, fırtına kuşları, albatroslar, kazlar ve kuğular düşük boşanma oranları ve erkeklerde düşük sadakatsizlik eğilimi sergiliyor” bilgisini paylaştı.

Dişilerde durum farklı görünüyor

Araştırmacılar, erkeklerde daha yüksek sadakatsizlik eğilimi görülmesinin daha yüksek boşanma oranlarıyla bağlantılı olduğunu keşfetse de dişilerdeki sadakatsizlik oranı söz konusu olduğunda durum farklıydı.

Almanya’nın Max Planck Enstitüsü Hayvan Davranışları Bölümü’den araştırma ortak yazarı Dr. Zitan Song, “Bir erkek kuş sadakatsiz davrandığında, ilgisi ve sahip olduğu kaynaklar birkaç dişi arasında bölündüğünden, bu, çoğunlukla bağlılıkta bir azalma olarak görülür. Bu durum onu bir partner olarak daha az çekici hale getirebilir ve bundan ötürü bir sonraki üreme mevsiminde ‘boşanma’ ihtimali daha yüksek hale gelir. Ne var ki, bir erkek birden fazla dişiyle çiftleşerek çekiciliğini artırabilir de” dedi. Netice itibariyle, erkeklerin sadakatsiz davranma fırsatlarının daha fazla olduğu yerlerde boşanma oranları artabilir.

Diğer yandan Song, kadınlarda görülen sadakatsizliğin aynı sonuçlara neden olmayabileceğini belirtti. Buna göre, yavruların babasının kim olduğuna ilişkin belirsizlik, erkeklerin ebeveynlik görevlerine katılımında bir artışa yol açabilir. Ekip, bununla birlikte, daha uzun göçler gerçekleştiren türlerde görülen boşanma oranının daha yüksek olduğunu keşfetti.

Gözden ırak olan gönülden de ırak oluyor

Dr. Song, “Göç sonrasında, çiftler varış noktalarına farklı zamanlarda ulaşabilir ve bu, daha önce ulaşan eşin farklı bir partnerle çiftleştiği ve ilişkilerinin bir ‘boşanma’ ile sonuçlandığı bir duruma neden olabilir. Bunun yanı sıra, göç, çiftlerin farklı üreme alanlarına inmesine yol açarak kazara yaşanan kayboluş nedeniyle istemsiz bir ‘boşanmaya’ da neden olabilir. Bu etki, artan göç mesafesiyle daha da yoğunlaşır” dedi. Araştırma ekibi, daha uzun mesafeli göçlerin üreme penceresini daralttığının da altını çizdi. Song, “Ayrılık, eski partneri beklemektense varış yerinde hemen bir başkasıyla çiftleşmeyi kolaylaştırmaya yardımcı olabilir” bilgisini paylaştı.

Araştırmacılar, bunun yanı sıra, ölüm oranlarının ve göç mesafesinin erkeklerdeki sadakatsizlikle bağlantılı göründüğünü ve boşanma üzerinde muhtemel ve dolaylı etkileri olduğunu gördü.

Araştırmaya dahil olmayan ve Liverpool Üniversitesi’nde deniz biyolojisi uzmanı olan Dr. Samantha Patrick, araştırmayı memnuniyetle karşılayarak şöyle konuştu:

“Çalışma alanlarım göz önünde bulundurulduğunda, son araştırmanın ortaya koyduğu, göçlerde yaşanan zamansal farklılığı boşanmaya bağlayan sonuçları en ilgi çekici nokta olarak görüyorum. İklim daha da öngörülemez bir hale geldikçe göç zamanlamaları daha değişken hale gelebilir ve bu makale, bu durumun türler arasında görülen boşanma oranlarını artırabileceğini savunuyor.”