Orta Anadolu’daki kuraklık ekinin çimlenmesini geciktirdi

NEVŞEHIR (AA) – Meteoroloji Genel Müdürlüğünün 2022 Eylül-Kasım dönemi kuraklık haritasına göre, Orta Anadolu’da Yozgat, Kırıkkale ve Kırşehir “şiddetli kurak”, Nevşehir ise “orta şiddette kurak” iller arasında yer alıyor.

Yozgat Bozok Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güngör Yılmaz, AA muhabirine, son dönemde kentte kuraklığın etkisinin hissedildiğini söyledi.

İç Anadolu’da kar ya da yağmur şeklindeki olması gereken yağışın geciktiğine dikkati çeken Yılmaz, “Orta Anadolu’da şu anda, ekilen tahılların normal şartlarda çimlenmiş hatta kardeşlenmeye başlamış olmasını isteriz. Şu an itibarıyla yağışların az ya da gecikmiş olmasından dolayı sadece çimlenmiş ve tek yaprak döneminde olduğunu görüyoruz. Henüz ileri düzeyde bir kardeşlenme yok.” diye konuştu.

Yılmaz, toprakta yeterince nem bulunduğunu belirterek, “Bu nem bitkiyi ne kadar tolere edebilir, ona bakmak lazım. Şu an itibarıyla toprakta yaklaşık yüzde 70 civarında nem var. Nem oranı düşer, yağışlar olmaz, kar olmaz, topraktaki nem iyice azalırsa o zaman sıkıntı yaşanabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

Divanlı Mahallesi çiftçilerinden İlhami Karameşe, mevsimin kurak geçtiğini, fazla yağış olmadığını dile getirdi.

Normal şartlarda bugünlerde yarım metre kar olması gerektiğini anlatan Karameşe, “Allah’tan ümit kesilmez, inşallah yağmur ve kar yağar, bereketli yıl olur. 500 dönüm arpa ve buğday ektim.” ifadelerini kullandı.

Çiftçi Mehmet Canbolat da kuraklık nedeniyle endişeli olduklarını, bu dönemi tarla sürerek değerlendirdiklerini belirtti.

Kırıkkale’ye uzun yıllar ortalamasının çok altında yağış düştü

Kırıkkale Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Organik Tarım Programı Dr. Öğretim Üyesi Taşkın Erol, Meteorolojinin verilerine bakıldığında Kırıkkale ve Kırşehir’in olduğu bölgede yüzde 60’ın üzerinde kuraklık yaşandığına işaret etti.

Kuraklığın üreticiler için çok büyük problem oluşturduğuna değinen Erol, şunları kaydetti:

“Özellikle ekim ayında yağışların azlığı, bitkilerin topraktan çıkmamasına sebep oldu. Sadece çıkışların olmaması değil, gübrelerin de etkinliğinin düşmesine yol açtı. Türkiye genelinde 1 Ekim-30 Kasım tarihleri arasında Kırıkkale en fazla kuraklık yaşayan il. Yaklaşık 22 milimetre yağış düşmüş. Uzun yıllar ortalaması 45 milimetrenin üzerindeydi. Bölgemizde tahıl yetiştirilen arazilerin kışa çimlenmeden girmesi, tohumların toprakta canlılıklarını kaybetmelerine dolayısıyla da baharda daha seyrek bir çıkış yapmasına sebep olacak gibi görünüyor. Şu andan itibaren bütün koşullar iyi gitse dahi verimlerde yüzde 15-20 civarında kayıp geleceğini görüyoruz.”

Keskin ilçesinde çiftçilik yapan Köksal Kaya, yaklaşık 3 ay önce tohumun toprağa düştüğünü ancak bitkilerin çimlenme sürecinin geciktiğini dile getirerek, “Şu anda kuraklık gözüküyor ama inşallah devam etmez. Üretmek lazım, üretmeyince bu herkese yansır. İnşallah 2023 yılı yağışlı geçer.” görüşlerini paylaştı.

“Yeterli yağış olmadığı için ürün güçsüz kalıyor”

Kırşehir Ziraat Odası Başkanı Sinan Purcu, il genelindeki kuraklık nedeniyle çiftçilerin endişe içinde olduğunu söyledi.

Kendisinin güz döneminde 750 dekar alana arpa ve buğday ektiğini ancak yeterli yağış olmadığı için ürünün güçsüz kaldığını vurgulayan Purcu, “Güz ekimleri yapıldı. Bu ekimler yapıldıktan sonra yağmur beklendi. Yeterli yağış olmadı. Zamanında ve yeterli yağış olsaydı bitki kışa güçlü şekilde girecekti. Kışın karını, soğuğunu alarak bahara daha güçlü girecek, sapa kalkma daha güçlü olacaktı. Maalesef bu olmadı.” değerlendirmesini yaptı.

Kış ayında olunmasına rağmen kar yağışını göremediklerini aktaran Purcu, şöyle devam etti:

“Güzlük ekimleri ektik. Bahar ekimleri var bir de. Ayçiçeği, nohut, mercimek, aspir gibi. Toprağı işlememiz için yağış gerekiyor. Yağış olmazsa ürünlerin gelişimi ve verimi düşecek. Arazilerimin bir kısmını da nohut, ayçiçeği, mısır için bahar ekimini bekletiyorum. Bahar için de endişeliyiz. Yağış olmazsa maliyet artar. 2-3 defa sulayıp kurtaracağımız yerleri 7-8 defa sulamamız gerekecek.”

Nevşehir’de de kuraklık etkili oluyor

Nevşehir Ziraat Odası Başkanı Kahraman Kaya, toprağın yeterli yağışı almaması halinde il genelindeki kuraklık riskinin daha da artabileceğine dikkati çekti.

Arpa, çavdar, buğday gibi ürünlerin çimlenmesinde sıkıntı yaşandığına değinen Kaya, “İnşallah bundan sonraki süreçte yağış olur yoksa ürünlerde verim kaybı olur. Arz, talebi karşılamayacağından tüketiciye de olumsuz yansıma olur. 2023 yılında ülkemiz ve tüm çiftçiler adına yağışlı bereketli bir yıl olmasını temenni ediyoruz.” dedi.

Patates üreticisi Hacı Metin Süt de yörede kuraklık boyutunun artmaya devam ettiğini, son aylarda aralıklarla etkili olan yağışların istenilen seviyede olmadığını belirtti.

Yağışsız geçen sürecin tarımda rekolteyi olumsuz yönde etkileyeceğini söyleyen Süt, “Üretim sürecinden hasat sürecine kadar her zaman suya ihtiyaç duyulmaktadır ve suya sıkışan ürünler hastalığa karşı dayanıksız duruma düşer. Nisan ve mayıs ayına kadar kar yağışı ve ardından ilkbahar yağmurları olursa istenilen talep karşılanabilir.” diye konuştu.

Muhabir: Behçet Alkan,Ömer Ertuğrul,Muhammet Fatih Gökmen,Abdullah Yıldız