Reuters’tan ‘sandık güvenliği’ tahlili: ‘Seçmenler sandıkları müdafaaya kararlı’
Türkiye’de 14 Mayıs’ta düzenlenecek seçim süreci, dünya basınında yakından takip ediliyor.
İngiliz Reuters haber ajansı, seçimle ilgili ayrıntılı haberinde, 20 yıldan uzun müddettir ülkeyi yöneten AKP iktidarının yüksek enflasyonla çaba ettiği süreçte yaşanan zelzele felaketinin akabinde, muhalefet kanadının birinci defa iktidarı alma muhtemelliğine inancın süratle arttığı yorumuna yer verdi.
Analizde, “Yüzbinlerce istekli seçim sonuçlarını etkileyebilecek risklere karşı sandık güvenliği için sorumluluk almaya hazırlanıyor” denildi.
Anne babasını sarsıntı felaketinde kaybeden Yiğit isimli bir genç, Reuters’a, cansız vücutlarına ulaşılamadığından hâlâ seçmen listesinde isimleri olan anne babasının oylarını diğerinin kullanmaması için sandık başından ayrılmamaya kararlı olduğunu söyledi. Reuters, Ankara’da okuyan 26 yaşındaki Yiğit’in, seçim sürecinde sandık güvenliğinden kaygılı binlerce seçmenden yalnızca biri olduğuna dikkat çekti.
HDP Batman milletvekili Mehmet Rüştü Tiryaki de “Yaşamını yitirdiği halde hâlâ seçmen gözüken beşerler var… Bu hususta yapılacak tek şey siyasi partiler sandık başında oldukları için onlar denetleyecekler… Şayet sandık şurası üyeleri, siyasi partilerin oradaki müşahitleri bu hususta dikkatli davranırlarsa ben bu hususta rastgele bir sorun yaşanacağını düşünmüyorum” dedi.
Reuters, Millet İttifakı’nın seçim zaferine inancın giderek arttığını yazdı.
TÜRKİYE’DE SANDIK GÜVENSİZLİĞİ SORUNU
Türkiye’de sandıklarla ilgili güvensizlik derdinin neden oluştuğu konusunda KONDA Araştırma İdare Konseyi Üyesi Bekir Ağırdır geçtiğimiz günlerde yapılan bir basın toplantısında sarsıntı felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısının net olmadığına dikkat çekmişti. Ağırdır, zelzele bölgesini kaç kişinin terk ettiğinin ve nerelere gittiklerinin bilinmediğini belirterek tek başına bu mevzunun bile sandık güvensizliği yarattığını söylemişti.
Ağırdır, Türkiye’de 6-8 milyon civarında olduğu varsayım edilen mültecilerin de ne kadarının yurttaş olduğu konusunda da net bilgi olmadığına dikkat çekmişti.
Reuters, Türkiye’de her seçimde gündeme gelen sandık sonuçlarına güvensizliğin, bu yıl yaşanan zelzele felaketinin akabinde kayıp şahıslarla ilgili seçmen listelerinin oluşmasıyla daha da ayyuka çıktığını aktardı. Haberde, “Electoral Integrity Project’in 2019 tarihli raporuna nazaran seçimli otokratik rejim kategorisinde yer alan Türkiye seçim dürüstlüğü açısından 165 ülke ortasında 123. sırada bulunuyordu” tabiri dikkat çekti.
DEVA PARTİSİ’NDEN SANDIK GÜVENLİĞİ ADIMI
Sivil toplum örgütü Oy ve Ötesi, seçimler için 100 bin istekli ile sandıkların tamamında tutanak bilgilerinin denetimini sağlamayı hedeflediğini açıkladı.
Muhalefet partilerinin temsilcileri de, sandık güvenliği ile ilgili çalışmalar yürüterek, kazanabileceklerini düşündükleri bu seçimi oy kullanımındaki kusurlar nedeniyle kaybetmemek için harekete geçti. DEVA Partisi Sözcüsü ve Seçim İşleri Lideri İdris Şahin, Reuters’a yaptığı açıklamada, “2017 ve 2019’da Yüksek Seçim Kurulu’nun müdahalesiyle referandumda mühürsüz oy pusulalarının ve oy zarflarının sayılması süreci açıkça bir kanunsuzluk haliydi. Ve o ister istemez referandumun sonuçlarına gölge düşürdü. Bir de 2019’da İstanbul mahallî seçimlerinde nitekim Yüksek Seçim Konseyi eliyle seçimin sonuçları değiştirildi, resmen katledildi” diye konuştu.
‘GÜVENLİK STARDARTLARI SON YILLARDA DÜŞÜK’
Siyaset uzmanlarından Profesör Tanju Tosun da, Türkiye’de seçim güvenliği ve dürüstlüğüne ait standartların son yıllarda düşük seviyede kaldığını belirterek, bunun seçimlerin çabucak akabinde meşruiyet tartışmalarını tetiklediğine işaret etti.
Tosun, “Seçimli otokratik rejim kategorisi içinde Türkiye seçim dürüstlüğü açısından 165 ülke ortasında 123. sıradadır. Bu bulgudan yola çıkarak, seçim dürüstlüğü konusunda önemli problemli olan ülkemizde seçim güvenliği seçimlerin tüzel sıkıntıların yanında, meşruiyeti açısından potansiyel riskleri barındırmaktadır” sözünü kullandı.
