Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat sarsıntılarında büsbütün yıkılan Diyarbakır’ın Ofis semtindeki Kurt İsmail Paşa 2. Sokaktaki Sözel Apartmanı’yla ilgili Cumhuriyet Başsavcılığı Zelzele Kabahatlerini Soruşturma Ofisince takipsizlik kararı verildi.
48 kişinin vefatı, 21 kişinin de yaralanmasıyla sonuçlanan olayla ilgili İzmir 9 Eylül Üniversitesi’nden alınan uzman raporunda, binanın ekli projelere uygun yapılmadığı, mevcut beton özelliklerinin onaylı statik betonarme projede öngörülen beton sınıfını sağlamaması nedeniyle bina müteahhidinin sorumlu olduğu söz edildi.
4 KAT OLMASI GEREKİRKEN 12 KAT İNŞA EDİLDİ
Binanın yer artı 4 kat olarak ruhsatlandırılmış olmasına karşın belediye onaylı iki farklı onaylı mimari projesi olduğu ve sonradan 12 kat olarak inşa edildiği belirtildi. Raporda, 1993 yılında imaline başlanan Sözel apartmanıyla ilgili Belediye Makine İkmal Şube Müdürlüğünce onaylanan makine tesisat projesinde, “Zemin+4 kat için tesisat ve kalorifer geçerlidir. Fazla kat için sorumluluk kabul etmeyeceğiz” notunun düşüldüğü arşiv kayıtlarında yer aldı. Buna karşın binanın 12 kat inşa edildiği kaydedildi.
KOLON KESME YOK LAKİN KULLANILAN BETON STANDART DIŞI
Raporda, belediye arşiv evrakı incelendiğinde binanın fenni mesul taahhütnamesi, belediye temel üstü vizesi ve yapı kullanım müsaade evrakının olmadığı vurgulandı. Statik ve betonarme hesaplamalara nazaran binanın inşa edildiği günün şartlarına nazaran betonun olması gereken standartların çok altında kaldığı, laboratuar ortamındaki deney ve tahlil sonuçlarına nazaran BS-14 sınıfında kaldığına dikkat çekildi. Bodrum kat düzeyindeki tüm kolonların donatı filizlerinin yerinde olduğu görüldüğünden rastgele bir kesilme olmadığı belirtildi. Binanı yıkılmasında taban ve temel yetersizliklerinin tesirli olmadığı bildirildi. Beton numunelerinin grenülometrisinin bozuk olduğuna işaret edildi.
PROJEDE GÖRÜNEN PERDE KOLON HİÇ YAPILMAMIŞ
TS500 standartlarına uygun betonda her boyutta kum ve çakıl bulunması gerekirken, alınan karot örneklerinde standartların üzerinde çok daha büyük 56-67 mm ölçülerindeki boyutlarda standart dışı çakıllar olduğu vurgulandı. Onaylı betonarme projesine nazaran yapılması gereken SP1 perde kolonun yerinde bulunmadığının tespit edildiği belirtilen raporda, bu perde kolonun onaylı projeye ters olarak binanın birinci inşa müddetinde hiç yapılmadığı sonucuna varıldığı bildirildi. Temel düzeyinde yapılan incelemede bodrum katta su deposu olduğu bedellendirilen bir bölgeye rastlanıldığı, lakin bu deponun gerek mimari, gerekse betonarme projede yer almadığı belirtildi.
YETERSİZ PERSONELLİK VE UYGULAMA HATALARI
Kolonların onaylı proje ile uyumlu olduğu, binanın birinci katında faaliyet gösteren dershanedeki kolonların de yerinde olduğu ve kolon kesilmesine dair bir bulguya rastlanılmadığı bildirildi. Binanın onaylı statik ve mimari, betonarme projelerine uygun inşa edilmediğinin altı çizilen raporda, gereç özelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve personellik yanılgıları, fenni mesuliyet kapsamındaki üretim kontrolündeki yetersizlik nedeniyle yıkıldığı sonucuna varıldığı söz edildi.
MÜTEAHHİT KUSURLU BULUNDU
Binanın ruhsata büsbütün muhalif biçimde inşa edilmesine müsaade verilmesi, binanın imar durumuna uygunluğunun denetim edilmemesi, binanın yapı kullanım müsaade evrakı düzenlenmeden iskâna açılması nedeniyle belediyenin imar ve iskân müdürlüğündeki ilgili bireylerin de sorumlu olduğu anlatıldı. Birebir biçimde binanın ruhsat eki projelere uygun olarak yapılmaması, mevcut beton özelliklerinin onaylı statik betonarme projede öngörülen beton sınıfını sağlamaması nedeniyle müteahhidin sorumlu olduğu tabir edildi. Bu rapor üzerine mahkeme ortalarında kolon kestikleri argümanıyla haklarında soruşturma yürütülen işyeri sahiplerinin eksper raporunda kusurlu olmadıkları için, tıpkı binanın enkazında hayatını kaybeden müteahhidin ise kusurlu olması nedeniyle 6 kuşkulu hakkında takipsizlik kararı verildi. Gerekli kontrol ve denetimleri sağlamayarak misyonu ihmalden devrin lokal yöneticileri hakkında ise ayrıyeten soruşturma yürütülüyor.
