
Türkiye’de geçen yıl 64 ton esrar, 75 milyon kök kenevir ele geçirildi. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu “Haftada 5 bin uyuşturucu satıcısını gözaltına alıyoruz” dedi. Soylu’nun konuşması sırasında Avrupa’da uyuşturucunun özgür olduğunu vurgulaması dikkati çekti. Pekala Avrupa’da durum ne? İşte esrar kullanımına müsaade veren, yasaklayan, ıslahat çalışmaları yapan ülkeler…
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, ülke genelinde düzenlenen kökünü kurutma operasyonları sonrası dün sabah saatlerinde dikkat çeken bir açıklama yaptı.
Haftada ortalama 5 bin uyuşturucu satıcısını yahut imalatçısını gözaltına aldıklarını belirten Bakan Soylu, “Avrupa’da uyuşturucu hür, kullanımı da hür, şırıngası da serbest” dedi.
Esrar tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de en çok kullanılan ve en çok yakalanan uyuşturucu unsur türü…
Narkotik Cürümlerle Gayret Daire Başkanlığı’nın raporuna nazaran 2021 yılında Türkiye’de 75 milyon 702 bin 155 adet kök kenevir ile 64 ton 125 kilo esrar ve skunk yakalandı. 88 bin 988 kişi hakkında süreç yapıldı.
Türk Ceza Kanuna nazaran kullanmak için uyuşturucu yahut uyarıcı unsur satın alan, kabul eden yahut bulunduran ya da uyuşturucu yahut uyarıcı husus kullanan kişi 2 yıldan 5 yıla kadar mahpusla cezalandırılıyor.
Savcılar ekseriyetle (maddenin ölçüsüne da göz önüne alarak) kişi uyuşturucu bulundurma kabahatini birinci kere işlediyse kamu davasını açılmasını 5 yıl mühletle erteliyor.
Avrupa’da ise çok sayıda ülkede kişisel kullanım için az ölçüde esrar bulundurmak hata olmaktan çıkarıldı, tıbbi esrar satışı ise yasal.
İşte Avrupa ülkelerindeki uygulamalar:
20 GRAM SONU GETİRİLDİ
Almanya: Almanya’da 2016 yılından beri eczanelerde, kanser ve gibisi hastalıkların ağır tedavileri sonrası kullanılan “tıbbi esrar”ın satışına müsaade veriliyor. Ülkede geçen yıl iktidara gelen, Toplumsal Demokrat Parti, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den oluşan merkez sol koalisyonun hazırladığı ıslahata nazaran lisanslı mağazalar ve eczanelerde esrar satışına müsaade verilecek.

Almanya’da Brandenburg Kapısı önünde düzenlenen Dünya Kenevir Günü aktifliğine katılanlar “Suç değil” pankartı taşıdılar.
Yetişkinlerin 20 grama kadar esrar satın alması ve bulundurması cürüm olmaktan çıkacak. Meskende en fazla iki kenevir bitkisi yetiştirmek kanunî olacak fakat tüketimi teşvik eden reklamlar yasaklanacak. Federal Sıhhat Bakanı Karl Lauterbach, ıslahatla ilgili olarak gayenin, üretim, satış ve kullanımı denetim altına almak ve denetlemek olduğunu söyledi.
570 KAFEDE ESRAR SATILIYOR
Hollanda: Hollanda kanunları ağır uyuşturucu hususlar ile esrar ortasında ayrım yapıyor. Ülkede fiilen yaşayan şahısların esrar kafelerinde hafif uyuşturucu husus satın almalarına müsaade veriliyor. Tek seferde en fazla 5 gr satış yapılıyor ve bir kafede 500 gramdan fazla esrar bulundurmaya müsaade verilmiyor. 150’si ülke Amsterdam’da olmak üzere toplamda 570 kafede esrar satılıyor.
SATIŞ HÜR, EKİM YASAK
İtalya: 1 Ocak 2020’den beri 0.5 THC içeren esrarın satışı tütün ve tütün mamulleri dükkanlarında özgür. Anayasa Mahkemesi geçen yıl şubat ayında kenevir ekiminin hata olmaktan çıkarılması ve esrarla ilgili kabahatlerde cezaları hafifletmeyi amaçlayan referandum talebini kabul etmedi. Şahsî kullanım için esrar bulundurmak büyük ölçüde hata olmaktan çıkarıldı.
KAMUSAL ALANDA İÇMEYE MÜSAADE YOK
Malta: 2021 yılında alınan kararla 18 yaş ve üstü bireyler için yedi gram kadar esrar bulundurmak hür. Yetişkinlerin kendi konutlarında en fazla dört adet kenevir yetiştirmesine müsaade veriliyor. Meskende yetiştirilen esrar 50 grama kadar saklanabiliyor. Esrarın kamusal alanda ve çocukların önünde içilmesi ise yasak.
PİLOT UYGULAMA BAŞLADI
İsviçre: Yasal esrar satışı 15 Eylül 2022 günü Basel kentindeki dokuz eczanede başladı. “Weed Care” isimli pilot uygulamayla seçilen 370 kişi 30 ay boyunca bu eczanelerden esrar satın alabilecek. Gramı 8-12 İsviçre Frangı ortasında satılan esrardan alanlar kendilerine yönetilen anket sorularını da yanıtlamak zorunda.
400’TEN FAZLA ESRAR KULÜBÜ VAR
İspanya: Esrar satmak, ithal etmek ve kamuya açık yerlerde kullanmak yasa dışı. Gözden uzak olması kuralıyla şahsî kullanım için yetiştirmek ve özel alanlarda içmek ise özgür. Barcelona’da birçok turistik yerlere yakın olan 400’den fazla esrar kulübü var.
SUÇ DEĞİL HASTALIK
Portekiz: Uyuşturucu kullanımının kabahat olarak değil tedavi gerektiren bir hastalık olarak görüldüğü Portekiz’de 2001’de yürürlüğe giren bir kanunla uyuşturucu kullanımı mahpusla sonuçlanacak bir cürüm niteliğinden kaldırıldı.

Portekiz’in Cantanhede kentindeki bulunan ‘legal’ kenevir serası.
OKUL ETRAFINDA YAKALANDIYSA…
Belçika: 18 yaşından büyüklerin üç grama kadar esrar bulundurması kabahat olmaktan çıkarıldı ve “düşük kovuşturma” sınıfına sokuldu. Bu şahıslara 120-200 Euro para cezası veriliyor. Şayet bir kişi 3 gramdan fazla bulundurduysa, kamu nizamını bozduysa ve bir okul etrafında yakalandıysa alacağı ceza 12 ay mahpus ve 800 bin Euro para cezasına kadar yükselebiliyor.
YASA DEĞİŞTİ PARA CEZASI GELDİ
Fransa: Esrar bulundurmak yasa dışı lakin 2020 yılında değişen yasa sonrası 200 Euro para cezası uygulanıyor. Kullanırken yakalananlara daha yüksek para cezası ve 1 yıla kadar mahpus veriliyor.
Yunanistan: Yunan maddelerine nazaran ferdî kullanım için esrar bulundurmaktan tutuklanan herkes 10 gün ila 5 aya kadar mahpus ya da para cezasına çarptırılıyor. Şayet kişi birinci kere bu cürmü işliyorsa danışmanlık programına gönderiliyor.
Polonya: Savcıların küçük ölçülerde şahsî uyuşturucu bulundurma suçlamalarını reddetme yetkisi olsa da yakalanan bir kişinin 3 yıla kadar mahpus cezası alması mümkün. Büyük ölçüde esrarla yakalananlar ya da satıcı olduğuna kanaat getirilenleri 6 aydan 12 yıla kadar mahpus cezası bekliyor…
“UYUŞTURUCU KAÇAKÇISI” SAYILMAK İÇİN…
Danimarka: Danimarka’da “uyuşturucu kaçakçısı” sayılmak için en az 10 kilo esrarla yakalanmak gerekiyor. Bu cürmün da cezası 10-16 yıl ortasında mahpus. Ferdî kullanım için az ölçüde esrarla yakalananlara “uyarı” ya da 70 Euro para cezası veriliyor. Esrar tesiri altında araç kullanırken yakalananların ehliyetleri iptal ediliyor.
Avusturya: THC oranı 0.3’ten yüksek olmamak kaidesiyle kenevir yetiştirmenin hür olduğu Avusturya’da 2016 yılında küçük ölçülerde esrar bulundurmak hata olmaktan çıkarıldı. 20 gramdan fazla esrarla yakalananlara para cezası ya da 6 aya kadar mahpus cezası veriliyor.
DURUŞMALAR OKULLARDA YAPILIYOR
Belarus: Başta esrar olmak üzere tüm uyuşturucuların kullanımına sıfır tolerans gösterilen Belarus’ta kaçakçılık yapanlar, kenevir ekenler ve esrarla yakalananlar 5-25 yıl ortasında değişen mahpusla cezalandırılıyor. Çocukları ve gençleri caydırmak hedefiyle esrar kullanmaktan yargılanan şahısların duruşmaları vakit zaman okullarda yapılıyor.
Arnavutluk: Esrar yetiştirmek, bulundurmak, temin etmek ve satmanın yasa dışı olduğu ülkede bu hatanın cezası uyuşturucunun ölçüsüne nazaran 5-10 yıl ortasında mahpus.
Andorra: Üzerinde esrarla yakalanan şahsa 1 yıla kadar mahpus ve 1200 Euro para cezası; kamusal alanda esrar içerken yakalanan bir bireye 2 yıl mahpus ve 1800 Euro para cezası veriliyor. Esrar yetiştiren, satan ve nakliyesine aracılık edenler ise 2 yıl mahpus ve yakalanan uyuşturucunun ölçüsüne nazaran daha yüksek ölçüde para cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor.
ANA MUHALEFET PARTİSİ ENGELLEDİ
Norveç: Şubat 2021’de Norveç hükümeti, 10 grama kadar esrar bulundurmanın cezalandırılmaması, bulundurmanın hata olmaktan çıkarılması için bir yasa tasarısı önerdi. Lakin bu teşebbüs ana muhalefet partisi tarafından engellendi.
“KABAHAT” OLARAK KABUL EDİLİYOR
Hırvatistan: Uyuşturucu Bağımlılığını Tedbire Yasası’na nazaran şahsî kullanım için esrar bulundurmak “kabahat” olarak kabul ediliyor. 650-2600 Euro ortasında para cezası uygulanıyor.
Çekya: Beş bitkiye kadar kenevir ekimi, 10 grama kadar esrar ile 5 grama kadar esrar reçinesi bulundurmak hata olmaktan çıkarıldı, kolay para cezaları uygulanıyor.
PARA CEZASI YA DA KAMU HİZMETİ
Litvanya: Az ölçüde esrar bulundurma ve şahsî kullanım, para cezası ya da kamu hizmetiyle cezalandırılabilecek idari kabahat sayılıyor.
Lüksemburg: 18 yaş ve üstü yetişkinlerin konut ya da bahçelerinde en fazla dört adet kenevir yetiştirmesi hür. 3 grama kadar taşımak ve içmek hata değil.
Kosova: Esrar da dahil olmak üzere uyuşturucu bulundurduğu tespit edilenler 1-3 yıl ortasında mahpus cezasına çarptırılıyor. Birinci sefer kabahat işleyenler yalnızca para cezası veriliyor.
Letonya: Kişisel kullanım için bir gram yahut daha az bulundurmak cürüm olmaktan çıkarıldı, para cezası veriliyor. Cürmün tekrarı halinde ceza davası açılabiliyor.
Moldova: Uyuşturucu kullanımı idari bir hata olarak kabul ediliyor. Şahsî kullanım için küçük ölçülerde esrar bulunduranlara para cezası ya da kamu hizmeti cezası veriliyor.
Monako: Yasa dışı kabul edilen kenevir bitkisiyle yakalananlara 1 yıla kadar mahpus ve ağır para cezası veriliyor.
500 GRAMDAN FAZLASINA ÜÇ AY HAPİS
İzlanda: 500 gramın altında ve birinci kere esrarla yakalanan bireylere 35 bin króna (4400 TL) para cezası veriliyor. 500 gramın üzerindeki yakalatmalarda ise en az 3 ay mahpus cezası uygulanıyor.
SUÇ TEKRARLANDIKÇA CEZA ARTIYOR
İrlanda: Esrar yahut esrar reçinesi bulundururken yakalanan bir kişi, kabahati birinci kere işlediyse 300 sterlin, daha evvel bu hatası işlediyse 1000 sterlin para cezasına çarptırılıyor. Cürmün üçüncü sefer işlenmesi ve dava açılması halinde 3 yıla kadar mahpus cezası verilebiliyor.
Macaristan: Macar maddelerine nazaran hem uyuşturucu kullanmak hem de bulundurmanın cezası 2 yıla kadar mahpus.
Romanya: Uyuşturucu bulundurmanın cezası, uyuşturucunun cinsine bağlı olarak para cezasından 3 ay ila 3 yıl mahpus ortasında değişiyor.
10 ADEDE KADAR MÜSAADE VAR
Ukrayna: Ferdî kullanım için küçük bir ölçü bulundurmak idari bir cürüm ve ekseriyetle para cezasıyla cezalandırılıyor. 10 adede kadar kenevir bitkisinin yetiştirilmesine müsaade veriliyor.
TIBBİ ESRAR NEDİR?
Tıbbi esrar, kanser ve gibisi hastalıkların ağır tedavileri sonrası çok ağrı ve acı çeken hastalarda kullanılıyor. Avrupa’da kenevirden elde edilen ve esrarın ana unsurlarından olan kannabidiol (CBD) ve “tetra hydro cannabinol”ün (THC) kullanımı son yıllarda giderek yaygınlaştı.
Almanya ve Hollanda’da kenevir bitkisinden elde edilen birtakım eserler “ilaç” olarak ruhsatlandırıldı. Belçika’da multipleskleroz ve şiddetli kas hastası bireylere reçete kuralıyla bu unsurlar verilebiliyor. Malta’da faaliyet gösteren İsrailli tıbbi esrar şirketi Panaxia, 6 milyon Euro yatırım yaparak birinci eserlerini Almanya’ya ihraç etmeye başladı.
Tıbbi esrar satışına ve kullanımına müsaade veren ülkeler: Belçika, Hırvatistan, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Moldova, Hollanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, San Marino, Slovenya, İsveç, İsviçre, Birleşik Krallık.