CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, TBMM Genel Heyeti’nde dün Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu ile Birtakım Kanunlarda ve 640 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine kelam aldı. TRT’nin 2014 yılında yayından kaldırdığı Leyla ile Mecnun dizisindeki Erdal Bakkal karakterinin “Siz büyük marketlerden alışveriş yaparsınız fakat cenazenize mahalle bakkalı gelir” repliğinin yer aldığı bir görseli vekillere gösteren Bayır, şunları söyledi:
* “Gezi Parkı aksiyonlarına dayanak verdiği için TRT’de yayından kaldırılan bir dizi vardı, biliyor musunuz? Leyla ile Mecnun dizisi, orada da bir ‘Erdal Bakkal’ karakteri vardı. Ne diyordu biliyor musunuz bir sahnede Erdal Bakkal? ‘Siz büyük marketlerden alışveriş yaparsınız ancak cenazenize Erdal Bakkal gelir’ diyordu. Kesinlikle vardır aranızda mahalle bakkalından alışveriş eden, bunu bilirsiniz.
* O Erdal Bakkal sizin de cenazenizde mahalle bakkalı olarak yer alacaktır lakin o, 3 harfli marketlerden hiç kimseyi cenazenizde bulamayacaksınız, göremeyeceksiniz. Mahallenin ortak ögesi olan, konutumuzun anahtarını bıraktığımız, itimat duyduğumuz, veresiye yazdırdığımız; evliliği, cenazeyi, doğumu, düğünü öğrendiğimiz, mahalle kültürünün mihenk taşı olan ‘bakkal amca’ kavramını korumak yerine kapatılmasına neden olacağız bu teklif bu biçimde geçerse. Yeniden güçlüden yana, yeniden küçüğü ezen; meğer ne diyorduk? ‘Ne ezen ne ezilen, insanca, hakça bir sistem.’
Söz konusu teklifin 04 Şubat 2021 tarihinde, Ticaret Bakanlığı tarafından ilgili bölümlerin görüşüne açıldığını belirten Bayır, şöyle devam etti:
* “2021’de konuşulan taslak, şu an görüştüğümüz tekliften çok daha güzeldi. 1. sınıf dünya ülkeleri, vakit geçtikçe, piyasadaki aksaklıkları görüp, nokta atışları yaparak daha düzgün kanunlar çıkartırken, 2 sene öncesinin taslağının gerisinde olmamız son derece üzücüdür. Teklifin perakende ticaretle ilgili kararları, enflasyonu ve perakende zincirindeki problemleri çözmekten uzaktır. 2021’deki birinci taslak, küçük üreticiyi zincir marketler karşısında daha fazla koruyup sorunu daha uygun tespit ederken, yeni teklif geneli itibariyle üretici-tedarikçi-perakendeci ortasında, haklılığını ispat etme konusunda neredeyse eşit tutmuş, küçük üreticiyi gereğince kollamamıştır.
“3 HARFLİ MARKETLER TOGG DA SATARSA ŞAŞIRMAYIN”
* Taslakta, zincir marketler belirli şartlar altında tütün mamulleri, mobilya, telefon, elektronik, beyaz eşya satamayacaklardı. Halbuki artık, bu teklif, bu taslak hususunun içinden de çıkarılmıştır. Yani yarın bu 3 harfli marketlerde şayet broşür üzerinden Togg araba satmaya kalkarlarsa şaşırmayın ya da kentler ortası yolcu bileti satmaya kalkarlarsa şaşırmayın. Taslak, belediyelerin tedarik ve dağıtım kooperatiflerine ortak olabilmesini sağlarken yeni teklifte bu karar de çıkarılmıştır. Tekrar, taslakta ticari misilleme ve uyuşmazlıklar için tahlil bulunurken bu, tekliften çıkarılmıştır.
* Taslak, hiç geciktirmeden tüm cezaları, piyasa düzenlemelerini, zincir besin marketlerinin pazar günü çalışmasını, muhakkak eserlerin o marketlerde satılmamasını yasalaştırmak için ‘Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer’ demişti; bu teklif, tam bilakis cezaları ve yasakları 1 Ocak 2024’e attı.
* Teklif, kimi ihalelerde bayi işletmelerine ve özel yetkili işletmelere misliyle ceza uygulanmasına dair mevcut kanun kararını de kaldırarak onların 20 kat misliyle ödediği ceza bedellerini bir bakkalla eşit pozisyona düşürmektedir; bu karar taslakta yoktu, yeni eklenmiş. Genel Liderimizin da daima vurguladığı üzere, AVM’lerin kentlerde nerede konumlanması gerektiği, haftada bir gün kapalı kalacağına dair karar de teklifte yoktur.” ANKA
