Taksilerde pazarlık periyodu: En fazla fiyatı verene gidiyorlar

İstanbul’da yolcu ve aralık seçtikleri gerekçesiyle sıkça şikayet konusu olan taksiciler, megakentte bir müddettir kullanılan aplikasyon nedeniyle “ücreti” de belirledikleri tenkitlerine gaye oluyor.

Metropolde bir müddettir taksi bulamayanların ya da süratli taksi bulmak isteyenlerin tercih ettiği uygulamalardan olan “inDrive” ile yolcular, uygulamaya taksiye bineceği ve gideceği yeri yazıyor.

Ücret, taksimetre üzerinden otomatik hesaplanıyor. Lakin, uygulamayı kullanan kimi taksiciler bu sayının çok üzerinde teklif sunuyor. Yolcunun kabul etmesi durumunda taksi yolcuya gidiyor.

AA grubu de yaklaşık bir yıl evvel Türkiye’de taksiciler tarafından kullanılmaya başlanan bu uygulamayı deneyimledi. Cep telefonuna indirilen uygulama üzerinden Çağlayan’dan Ümraniye’ye gitmek için istek yapıldı.

Uygulama, gidilecek arayı 220 lira olarak hesapladı. Kısa müddet içinde taksicilerden 286, 300 ve 320 liralık üç başka teklif ulaştı.

Sohbet kısmından makbuz kesme koşulunu kabul eden birinci şoför, 8 dakika içinde belirtilen noktaya geldi.

Yolculuk esnasında taksici, uygulamadan mutlu olduğunu, daha çok turistlerin bu uygulamayı kullandığını, kendisinin de yalnızca buradan gelen yolcuları aldığını anlattı.

Sürücü, şu an 3 binin üzerinde taksinin bu uygulamayı kullandığını ve şimdilik “komisyon” ismi altında kendilerinden kesinti yapılmadığını aktardı.

‘KİMSE BAŞINA NAZARAN FİYAT ALAMAZ’

Konunun uzmanları, şimdi İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve yetkili kurumların lisans vermediği öğrenilen uygulama üzerinden yapılan pazarlığın yasal olmadığını tabir ediyor.

Tüketici Konfederasyonu Lideri Aydın Ağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, aplikasyonda hareket noktasıyla gidilecek yerin ve haliyle fiyatın da aşikâr olduğunu belirterek, fazladan istenen fiyatın hukuka karşıt olduğunu söyledi.

Ağaoğlu, büyük kentlerde tarifelerin ulaşım uyum merkezleri tarafından belirlendiğini lisana getirerek, “Yani onun bir tavanı, bir tarifesi vardır. Bunun dışında kimse başına nazaran fiyat alamaz. ‘Komisyon alıyorum.’ diyorsa aplikasyonu uygulayan, iş bulduğu taksiciden almalı. Tüketiciden alamaz. Tüketici Kanunu da buna müsaade vermez. Zati Tüketici Kanunu, ‘Tüketiciye sunulan eser ve hizmetler, tüm vergiler dahil sonuncu fiyatla tüketiciye sunulmak zorundadır’ der.” değerlendirmesinde bulundu.

‘HUKUKA MUHALİF BİR UYGULAMA’

Bilişim hukuku uzmanı avukat Gökhan Ahi de taksi uygulamaları hem yolcu hem de taksici için birtakım avantajlar sağlasa da taksimetre fiyatından fazla fiyat talep edilmesinin hukuka muhalif olduğunu söyledi.

Ahi, “Taksimetrenin fiyatlandırdığı sistemden mutlu kaldıysanız, taksici size çok yardımcı olduysa bahşiş bırakabilirsiniz, bunda rastgele bir sorun yok. Fakat daha yolcu alınmadan en yüksek parayı verene gidilmesi, büyük bir haksız rekabet ve hukuka karşıtlık durumu yaratıyor. Zira taksicilik bir kamu hizmeti ve eşit bir formda hizmet vermek zorunda. Burada bu eşitlik de bozuluyor. Zira parası olan taksiden daha çok yararlanıyor. Parası olmayan, yani taksimetre dışında para vermek istemeyenin taksiden yararlanamadığı bir durum ortaya çıkıyor. Bu uygulama katiyetle hukuka karşıt bir uygulama.”

Uygulamanın denetlenmesi gerektiğine, aksi halde korsan taksiciliğe de yol açabileceğine dikkati çeken Ahi, şunları kaydetti:

“Çünkü sistemin içerisine her ne kadar ruhsatlı, plakalı taksileri alsalar da sizin bunu yurttaş olarak bilme bahtınız yok. Hasebiyle sarı taksi olup, plakalı olup ancak aslında klonlanmış bir plaka da olabilir yahut hiç taksi ruhsatı olmadan rastgele bir renkteki bir araç da olabilir. Yani taksicilerin de vermiş olduğu en azından bir sigorta teminatı var. Ferdi kaza sigortası var lakin bu araçlarda o denli sigortalar da yok. Rastgele bir kaza durumunda türel sorumluluk kime aittir? Nasıl saptanacak? Onlar da bir muamma.”

BEĞENEN DE VAR BEĞENMEYEN DE

Bu ortada, uygulamayı beğenen kullanıcıların yanı sıra eleştirenler de var. Aplikasyon altına yapılan kimi yolcu yorumları şöyle:

“- Olağanda 70 TL olan yolu bununla 150 TL’ye gidiyorum. Taksiciler, fiyatı yükseltmesen gelmiyor. Bu uygulama ya yasaklanmalı ya da fiyat artışı engellenmeli.

– Bu uygulama nitekim çok düzgün. Taksilerin kaç kilometre uzakta olduğunu görebiliyorsunuz ve istediğiniz fiyatı yazabiliyorsunuz. Birebir vakitte teklif alabiliyorsunuz.

– Kullanıcı için avantajlı fiyat sunduklarını ima etmek için bize bırakıyorlar ama asgarî fiyat olağan taksi fiyatlarıyla birebir tıpkı.

– Resmen yanıltmaca olmuş. 60-70 TL tutacak yere 150 TL diyor. Öbür yerden taksi bulamayınca beşerler sizden söylüyor fakat insanları mecbur bırakıp yanıltıyorsunuz.

– Taksici yolda diğer müşteri bulunca çağrıyı yarı yoldayken iptal ediyor ve bunu her hafta yapıyorlar.

– Kusursuz uygulama, teşekkür ederim.

– Fiyatsız harika, bir taksici için bu çok kıymetli.” (AA)