Yargıda yeni düzenlemeleri içeren kanun teklifi, Meclis’te kabul edildi

Kanunla, İcra ve İflas Kanunu’na “konutta haciz” başlıklı unsur ekleniyor. Buna nazaran, icra müdürü, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunu tespit etmesi halinde bu yerde haciz yapılmasına karar verecek ve bu kararı derhal icra mahkemesinin onayına sunacak.

Mahkeme, evrakın tevdi edildiği tarihten itibaren en geç 3 gün içinde belge üzerinden yapacağı inceleme sonunda, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması halinde kararın onaylanmasına kesin olarak karar verecek. Bu kararın icra dairesine bildirilmesi üzerine haciz süreçleri yapılacak.

Haciz yapılması talep edilen yerin konut olmadığının anlaşılması halinde ise mahkeme, konutta haciz yapılmasına dair kararı kesin olarak kaldıracak. Bu kararın icra dairesine bildirilmesi üzerine icra müdürü, mevcut haciz talebi hakkında yine karar verecek.

Mahkemenin onaylama kararı üzerine hacze gidilen yerin konut olmadığının anlaşılması halinde hacze devam edilecek. Lakin konut olmadığı kabul edilen bir yerle ilgili verilen haciz kararı üzerine yapılan haciz süreci sırasında, bu yerin konut olduğu anlaşılır ve borçlu da haczin yapılmasına istek göstermez ise haciz sürecine son verilecek. Bu karar ihtiyati haciz hakkında uygulanmayacak.

Bu karar, düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten evvel verilen konutta haciz yapılmasına ait kararlar ve haczedilmiş eşyalar hakkında da uygulanmayacak.

Düzenlemeyle, borçlu ve birebir çatı altında yaşayan aile bireylerine ilişkin şahsî eşya ile tüm mesken eşyasının haczi yasaklanıyor. Borçlu ve birebir çatı altında yaşayan aile bireylerine ilişkin şahsî eşya ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden tüm konut eşyası haciz olunamayacak.

​İcra takibine husus alacağa yetecek ölçüsü aşacak halde haciz yapılamayacak.

MUHAFAZASINA GEREK KALMAYAN MALLARIN TASFİYESİ

İcra ve İflas Kanunu’na, “muhafazasına gerek kalmayan malların tasfiyesi” başlıklı unsur eklendi.

Bu kapsamda koruma sürecinin desteği olan haciz kalkmış olup da yedieminde bulunan malların tasfiyesine ait yol ve temeller düzenleniyor. Buna nazaran, koruma sürecinin desteği olan haciz kalkmış olup da yedieminde bulunan mallar, takibin yapıldığı yer icra dairesince resen tasfiye edilecek.

Tasfiye edilecek mallara ait bilgiler, icra dairesince Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’nde (UYAP) duyurulacak.

Tasfiye masrafları, öncelikle belgedeki avanstan, avansın bulunmaması halinde Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak.

Dosyaya ödenen meblağın, Adalet Bakanlığı bütçesinden yapılan masrafı karşılayamaması halinde icra dairesi, bakiye masrafın, borçludan tahsili için tahsil dairesine bildirimde bulunacak.

UYUŞTURUCU HUSUSLARIN MÜSADERESİ

Uyuşturucu hususların kesin olarak raporları alındıktan sonra yönetmelikte belirlenen yola uygun alınacak örneklerin saklanması kaydıyla müsaderesine, sulh ceza hakimliğince soruşturmanın her safhasında karar verilecek.

Müsaderesine karar verilen uyuşturucu unsurlar gereği yapılmak üzere mühürlü olarak mahalli mülki amirliğe teslim edilecek. Örnek olarak alınan uyuşturucu unsurlar kararla birlikte müsadere edilecek fakat kararın katileşmesinden sonra mahalli mülki amirliğe teslim edilecek.

Kanunla, münhasıran hata eşyası niteliği taşıyan uyuşturucu yahut uyarıcı unsurların bir an evvel müsadere kararı verilerek, imhasının sağlanmasına yönelik düzenlemeye gidiliyor.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel el konulmuş uyuşturucu yahut uyarıcı unsurlar bakımından da bu değişiklikler uygulanacak. Kovuşturma evresinde; birinci derece mahkemesinde görülmekte olan evraklar bakımından mahkemesince, istinaf yahut temyiz kanun yolunda olan belgeler bakımından ise UYAP kayıtları incelenerek birinci derece mahkemesince derhal karar verilecek. Örnek alınmamış belgelerde gereğince örnek alınacak. Örnek olarak alınan uyuşturucu yahut uyarıcı hususlar lakin kararın katileşmesinden sonra mahalli mülki amirliğe teslim edilecek.

Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Başka Aletler Hakkında Kanun’da sayılan cürümler ortasına “göçmen kaçakçılığı” da eklenecek.

Böylelikle, göçmen kaçakçılığı hatası nedeniyle el konulan ulusal savunma yahut iç güvenlik hizmetleriyle direkt ilgili silah, mühimmat, araç ve gereç ile sarf materyalinin Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı yahut Kıyı Güvenlik Komutanlığına tahsis edilebilmesine imkan sağlanacak.

AVUKATLARA FİNANSMAN DESTEĞİ

Avukatların ofis kurma masraflarının karşılanması için kredi ve finans kuruluşları ile kredi veren kamu kurum ve kuruluşlarınca uygun kaidelerde finansman dayanağı sağlanacak. Takviyenin sağlanmasına ait yöntem ve asıllar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca belirlenecek.

Mesleğe yeni başlayan avukatlardan, birinci 5 yıl baro keseneği alınmayacak.

Adli yardım sisteminin güçlendirilmesi hedefiyle isimli yardım ofisinin gelirleri ortasında yer alan harçların ve para cezalarının oranı yüzde 2’den yüzde 3’e çıkarılacak.

ASLİYE TİCARET MAHKEMELERİNDEKİ UYUŞMAZLIKLAR

Terörle Gayret Kanunu kapsamındaki hak sahipliği sonucunu doğuran durumlar ortasına, belirtilen haller kapsamında görev malulü sayılan ceza infaz kurumu müdürü, infaz ve müdafaa başmemuru ve infaz ve muhafaza memuru unvanlı ceza infaz kurumu çalışanı de dahil edilecek. Böylelikle bu bireyler ile aile bireylerinin de istihdam hakkından faydalanmasına imkan sağlanacak.

Kanunla, muhafaza gayesiyle özgürlüğün kısıtlanması kurumu bakımından mahkemenin önüne gelen belgelerde tahkikatın tamamlanmasını müteakip gecikmeksizin en geç iki gün içinde karar vereceği karara bağlanıyor.

Asliye ticaret mahkemelerinde tek yargıçla görülen konusu parayla ölçülebilen uyuşmazlıklarda, dava bedeli 500 bin liradan bir milyon liraya çıkarılacak ve kelam konusu mali hudut her yıl yine değerleme oranında artırılacak.

Göçmen kaçakçılığı kabahatiyle daha faal gayret edilmesi ve caydırıcılığın sağlanması gayesiyle Türk Ceza Kanunu’nda değişikliğe gidilerek, göçmen kaçakçılığı kabahati için verilen cezanın alt hududu 3 yıldan 5 yıla çıkarıldı.

Sentetik uyuşturucu ve uyarıcı unsurların topluma ve bireylere verdiği ziyanların önüne geçilmesi, bu hususların imal ve ticareti cürmüyle daha aktif gayret edilmesi maksadıyla sentetik katinon ve türevleri, sentetik opioid ve türevleri ile amfetamin ve türevlerinin imal ve ticareti hatasına ait ceza, yarı oranında artırılacak.

Cumhuriyet savcısı tarafından verilen erteleme kararı kolluk ünitelerine de bildirilecek. Böylelikle kolluk üniteleri kuşkulu hakkında verilen erteleme kararından haberdar olacak.

DENETİMLİ HÜRLÜK ÖNLEMLERİNE AİT UZATMA 2 YILA ÇIKARILACAK

Tedavi yahut kontrollü hürlük önlemlerine ait uzatma mühleti, 1 yıldan 2 yıla çıkarılarak şüphelinin daha uzun mühlet denetim altında tutulması ve denetlenmesi sağlanacak. Kontrollü hürlük mühletinin uzatılmasına karar verilebilmesi için kontrollü özgürlük müdürlüğü teklifte bulunabilecek.

Cumhuriyet savcısı tarafından hakkında 5 yıl mühletle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilen şüphelinin, bu mühlet zarfında uyuşturucu yahut uyarıcı unsur kullanıp kullanmadığının tespiti emeliyle yılda en az 2 sefer ilgili kuruma sevkine karar verilecek.

Hakim, soruşturmacının, örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenip işlenmediğine bakılmaksızın uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti hatası bakımından kamuya açık yer ve işyerlerinde kanıt toplamak maksadıyla ses ve manzara kaydı yapmasına müsaade verebilecek.

Sanık hakkında, toplanan kanıtlara nazaran mahkumiyet, ceza verilmesine yer olmadığı ve güvenlik önlemi dışında bir karar verilmesi gerektiği kanısına varılırsa, sorgusu yapılmamış olsa da dava yokluğunda bitirilebilecek.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına itiraz edilebilecek. İtiraz merci, karar ve kararı inceleyecek; tarz, temele ait hukuka terslik tespit ettiği takdirde münasebetini göstererek karar ve kararı kaldıracak, gereğinin yapılması için belgeyi mahkemesine gönderecek.

CEZANIN İNFAZININ ERTELENMESİ

Bölge adliye mahkemesinin cumhuriyet başsavcılığına sanık aleyhine itiraz edilebilmesi için kararı etkileyecek nitelikte asıllı bir yanılgının bulunması zarurî olacak, bu itiraz sanık yahut müdafiine daire tarafından bildirim edilecek. Tebligat, ilgililerin dava belgesinden belirlenen son adreslerine yapılmasıyla geçerli olacak. İlgililer, bildirimden itibaren 7 gün içinde yazılı olarak yanıt verebilecek.

Cezanın infazının ertelenmesi konusunda yapılan düzenlemeyle çocuğunun hastalığı nedeniyle bayan mahkumun cezasının infazı ertelenebilecek.

İnfazına başlanmış olsa bile, toplam 10 yıl yahut daha az vadeli mahpus cezasına mahkum olan yahut isimli para cezası infaz sürecinde mahpus cezasına çevrilen bayan mahkumun, engelliliği nedeniyle bakıma muhtaç olan yahut ağır bir hastalığa maruz kalan 18 yaşını doldurmamış çocuğunun bulunması ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağının kıymetlendirilmesi halinde, cezasının infazı cumhuriyet başsavcılığınca 1 yıla kadar ertelenebilecek.

Erteleme müddeti her seferinde 6 ayı geçmemek üzere en çok 4 sefer uzatılabilecek. Erteleme mühleti içinde vakit aşımı işlemeyecek. Çocuğun engellilik nedeniyle bakıma muhtaç olma yahut ağır hastalık hali ilgili hususa nazaran belirlenecek.

Erteleme mühleti içinde mahkumun ertelemenin hedefine yahut yükümlülüklerine muhalif davranması, kontrollü hürlük müdürlüğü yahut kolluk ünitelerince tespit edilecek. Hükümlü hakkında taammüden işlenen bir hatadan ötürü kamu davası açılması yahut çocuğun uygunlaşması halinde erteleme kararı kaldırılarak ceza infaz olacak.

Hükümlü, cumhuriyet savcısı tarafından erteleme mühleti içinde “belirli bir yerleşim bölgesini terk etmemek, belirlenen yerlere, belirtilen mühletler içinde tertipli olarak başvurmak, ekonomik durumu göz önünde bulundurularak belirlenen teminat ölçüsünü yatırmak” yükümlülüklerinden en az birine tabi tutulacak. Hükümlü hakkında ayrıyeten cumhuriyet savcısı tarafından yurt dışına çıkamama yükümlülüğü konulacak.

TEDAVİ VE REHABİLİTASYON ZORUNLULUĞU

Kullanmak için uyuşturucu yahut uyarıcı husus satın alanlarla ilgili de düzenleme yapıldı.

Kullanmak için uyuşturucu yahut uyarıcı husus satın almak, kabul etmek yahut bulundurmak ya da uyuşturucu yahut uyarıcı husus kullanmak cürmünden hükümlü olanların tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılması mecburî olacak.

Bu cürümden hükümlü olanlar için tedavi ve rehabilitasyon programlarının uygulanacağı müstakil ceza infaz kurumları açılabileceği üzere mevcut ceza infaz kurumlarının bir kısmı de bu hedef için düzenlenebilecek.

Tedavi ve rehabilitasyon üniteleri ile programlarının taban standartları Sıhhat Bakanlığının uygun görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca belirlenecek. Tedavi ve rehabilitasyon programlarının başarılı olabilmesi gayesiyle mahkumun müsaade, ziyaret ve görüşme hakları uzman görüşü doğrultusunda süreksiz olarak kısıtlanabilecek.

Başka bir hatadan hükümlü olup uyuşturucu yahut uyarıcı husus bağımlısı olduğu tespit edilen mahkumlar hakkında da tıpkı karar uygulanacak.

Kullanmak için uyuşturucu yahut uyarıcı husus satın almak, kabul etmek yahut bulundurmak ya da uyuşturucu yahut uyarıcı husus kullanmak hatasından hükümlü olup kontrollü özgürlük önlemi uygulanmak suretiyle cezasının infazına karar verilen mahkumlara, şartlı salıverilme tarihine kadar tedavi ve rehabilitasyon programlarına katılma yükümlülüğü getirildi.

Denetimli özgürlük müdürlüklerinin soruşturma evresindeki misyonlarına “Uyuşturucu yahut uyarıcı unsur kullananlar hakkında uygulanacak tedavi yahut kontrollü özgürlük önlemlerine ait görevler” de eklendi.

Cumhuriyet savcısı tarafından hakkında kontrollü özgürlük önlemi yahut tedavi ve kontrollü özgürlük önlemi verilen şüpheliyle ilgili olarak kontrollü özgürlük müdürlüğü, “Tedaviye tabi tutulmak, belirlenen programlara katılmak, çocuklarla bir ortada olmayı gerektiren ortamlarda çalışmaktan yasaklanmak, belirlenen yer yahut bölgelere gitmemek” üzere belirlenen yükümlülüklerinden en az 3’üne yahut daha fazlasına karar verebilecek.

UYUŞTURUCU HUSUS KULLANIMINA AİT TEST YAPILABİLECEK

Yükümlülükler, şüphelinin muhtaçlığına nazaran değiştirilebilecek yahut ek yükümlülükler getirilebilecek. Gerekli görülmesi halinde kontrollü özgürlük mühleti içinde şüphelinin uyuşturucu yahut uyarıcı unsur kullanıp kullanmadığının tespit edilmesi için kontrollü özgürlük müdürlüğü tarafından test yapılabilecek yahut bu emelle şüphelinin ilgili kuruma sevki sağlanabilecek.

Kanunla, tedaviye tabi tutulmasına karar verilen kuşkulu hakkında kontrollü özgürlük müdürlüğü ve ilgili sıhhat kuramlarınca yapılacak süreçlere ait misyonlar belirlendi.

Sağlık Bakanlığının uyuşturucuyla uğraş için açacağı tedavi ve rehabilitasyon merkezlerine rastgele bir yargısal sürece dahil olmaksızın resen başvuran şahısların de tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinden faydalandırılması zaruriliği getirildi.

Uyuşturucuyla gayret alanında faaliyet gösteren tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerinin ülke genelinde yaygınlaştırılmasıyla bağımlılıkla çabanın aktifliğinin artırılması amaçlanıyor.

Kaçakçılık hataları, uyuşturucu yahut uyarıcı unsur imal ve ticareti cürmü, uyuşturucu husus yapmak emeliyle bitki ekiminden elde edilen mal varlığı kıymetlerini ihbar edenler ile bu kabahatlerden kaynaklanan mal varlığı pahalarını aklama hatasını ihbar edenlerin kimlikleri gizlenecek.

Düzenlemeyle, kolay yargılama yordamının uygulandığı ticari davalardaki ölçü yahut kıymet 500 bin liradan 1 milyon liraya çıkarıldı ve bu nakdî hududun her yıl tekrar değerleme oranında artırılması karara bağlandı. (AA)