Yeni Alışkanlıklar Edinmek için Kendinize 100 Gün Verin

Alışkanlıklar, insan davranışının kalıpları olarak karşımıza çıkmaktadır. Lally ve arkadaşları (2009) alışkanlığı şu şekilde tanımlamıştır: Zamanla, gerçekleşmesi için daha az bilinçli efor harcamayı sağlayacak kadar sık tekrarlanan davranışlar.
İnsanlar oldukça karmaşık ve bir o kadar da basit alışkanlıklara sahip olabilirler. Alışkanlıklar, çoğu zaman görev performanslarını destekler niteliktedirler örneğin, zamanında hazırlanıp derse yetişmek gibi. Ancak bazı zamanlarda da bu performanslara engel oluşturabilirler örneğin. ödev yapmak yerine masayı düzeltmek gibi (Dunn, 2000).

Rutinler, alışkanlıkların kazanılıp geliştirilmesi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Bir şeyi düzenli bir şekilde yaptıkça ona bağlı kalma olasılığı da artmaktadır. Aslında alışkanlıklar biraz önce bahsedildiği üzere, beynin enerji tasarrufu sağlamak için oluşturduğu yeni yollardır (White, 2021). Bu yollar, bir tür “otomatik pilot” hizmeti sağlayarak bir şeyleri düşük zihinsel efor ile yapabilmemizi sağlar. Biraz önce verilen evin yolunu bulma örneği de bu açıdan bir alışkanlığa örnektir. Eve hep aynı yoldan gitmek de bir rutin örneğidir.

Yeni bir alışkanlığı kazanmanın en zor yanı eski alışkanlıkları bırakmaktır. Ama neyse ki bunu kolaylaştırmanın bir yolu var: 100 günlük deneme yöntemini uygulayın. Siz de bir alışkanlığın kazanılmasının 4 hafta gibi bir sürede gerçekleştiğini duymuş olabilirsiniz. Ancak yapılan yeni araştırmalara göre, bu biraz daha uzun sürüyor olabilir.
Lally ve arkadaşları (2009) yaptıkları bir çalışmada, 96 yetişkin katılımcı ile 12 hafta boyunca çalışmıştır. Katılımcılardan, 12 hafta boyunca her gün aynı bağlamda (örneğin kahvaltıdan sonra) gerçekleştirecekleri bir davranış belirlemeleri istenmiştir. Bu davranışlar yeme, içme ya da aktivite benzeri eylemleri içerebiliyordu. Katılımcılar, her gün davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini kaydediyordu. 60. günden sonra 14 katılımcı veri girmeyi bıraktı. Kalan katılımcılardan elde edilen verilere göre, bir alışkanlığın otomatik hale gelmesi 18 ila 254 gün arasında sürebiliyordu. Medyan ise 66 gündü.
Görüldüğü üzere, bir alışkanlığın kazanılması 4 hafta gibi kısa bir sürede gerçekleşemiyor olabilir. Tekrarlanan bir davranışın maksimum otomatiklik düzeyine erişmesi, bundan daha fazla zaman alıyor gibi görünmektedir (Lally, 2009). Davranış değişiklikleri, o kadar da kolay şeyler olmasa da imkânsız değildir. Kazanmak istediğiniz bir davranışı aynı bağlamda, tutarlı bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Aynı zamanda yeni yaşam stilinizi destekleyecek yollar arayarak alışkanlıklarınızı pekiştirebilirsiniz.

Yine farklı bir araştırmayla örnek verecek olursak: Kişisel finans sitesi Rich Habbits’e göre 100 gün deneme süresi alışkanlıklarınızı kolaylıkla biçimlendirmenize yardımcı olur. Bir bitiş noktasının olduğunu bilmek kendinizi başlamaya motive etmek için faydalı olacaktır. Örneğin, 100 gün boyunca sağlıklı yemek yemeniz bir daha hiç abur cubur yemeyeceğiniz anlamına gelmez. Bu sadece birkaç ay süren basit bir görev. Yine de işin sonunda belki bir şekilde bazı alışkanlıkları kazanmış olabilirsiniz:

Sürekli davranışlar alışkanlığa dönüşür. Günlük güzel alışkanlıklar kazanmak için bu alışkanlıkları her gün düzenli olarak uygulamalısınız. Güzel bir alışkanlığı kalıcı sağlamak için benim ilk Rich Habits kobay farem, oğlum, ile 100 gün görev/meydan okuma diye isimlendirdiğimiz bir strateji bulduk. Yöntemi şöyle: 100 gün boyunca art arda aktiviteyi uygulamaya odaklanın. 100 gün sonunda bu aktivite günlük alışkanlık haline gelecektir. 100 gün boyunca bir aktiviteyi uygulamak sinir ağlarındaki bir alışkanlığı sağlamlaştırmak için gerekli altyapıyı oluşturur.
Tabi ki de kendi ihtiyaçlarınıza göre bu süreyi kısaltabilirsiniz. Sonunda alışkanlığı kazanmasanız bile, bu disiplin 100 gün süresince bazı davranışlarınızı etkiler ve gelecekte kendiliğinden başka bir alışkanlığı kazanmanızı sağlar.