Müzik Zevkiniz, Kişiliğiniz Hakkında İpuçları Veriyor:Birini Tanımak İstiyorsanız Dinlediği Müziği Dikkate Alın…

Uyanık hayatımızın neredeyse %20’sinde müziğe maruz kalıyoruz . Ancak müzik deneyimlerimizin çoğu bir sır gibi görünüyor. Neden bazı müzikler bizi gözyaşlarına boğarken bazı parçalar bizi dans ettiriyor? Neden bizim sevdiğimiz müzik başkalarını tedirgin edebiliyor? Ve neden bazı insanlar müzik çalma konusunda doğal bir yeteneğe sahipken diğerleri bir melodiyi taşımakta zorluk çekiyor gibi görünüyor?
Bilim, bu bireysel farklılıkların sadece rastgele olmadığını, kısmen de insanların kişiliklerinden kaynaklandığını göstermeye başlıyor.
İnsanların müzik tercihlerinin üç geniş düşünme stiliyle bağlantılı olduğunu gösteren bir araştırma yayınladı. Empati kuranlar (Tip E), insanların düşüncelerine ve duygularına güçlü bir ilgi duyarlar. Sistemleştiriciler (Tip S), dünyayı yöneten kalıplara, sistemlere ve kurallara güçlü bir ilgi duyarlar. Empati ve sistemleştirme konusunda nispeten eşit puan alanlar ise “dengeli” anlamında B Tipi olarak sınıflandırılıyor.
Geçtiğimiz on yılda yapılan araştırmalar, insanların %95’inin bu üç gruptan birine sınıflandırılabileceğini ve bunların birçok insan davranışını öngördüğünü gösterdi. Örneğin, birisinin üniversitede matematik ve fen bilimleri mi yoksa beşeri bilimler mi okuduğu gibi şeyleri tahmin edebilirler .

Müziği Düşünme Stiliyle Eşleştirme

Bu olguyu incelemek için 4.000’den fazla katılımcıyla çok sayıda çalışma gerçekleştirildi. Bu katılımcıların düşünme tarzlarına ilişkin verileri aldık ve onlardan geniş bir yelpazedeki türleri temsil eden 50’ye kadar müzik parçasını dinleyip tercihlerini belirtmelerini istedik. Bu çalışmalarda empati kuranların, R&B, soft rock ve şarkıcı-söz yazarı türlerinde duyulduğu gibi düşük enerjiye, hüzünlü duygulara ve duygusal derinliğe sahip yumuşak müziği tercih ettiklerini bulduk. Örneğin empati kurma, Norah Jones ve Jeff Buckley’nin “Hallelujah” kaydındaki “Come Away With Me” tercihleriyle bağlantılıydı.

Sistemciler ise hard rock, punk ve heavy metal türlerinde duyulduğu gibi daha yoğun müzikleri tercih ettiler. Sistemciler ayrıca avangard klasik türlerde duyulan entelektüel derinliği ve karmaşıklığı olan müziği tercih ettiler. Örneğin sistemleştirme, Alexander Scriabin’in “Etude opus 65 no 3” tercihleriyle bağlantılıydı. Daha da önemlisi, B Tipi olanlar, diğer iki düşünme stiline göre daha geniş bir yelpazeyi kapsayan müziği tercih etme eğilimindeydi.

Kişilik Araştırmaları Dergisi’nde yayınlanan en son çalışmada , insanların kişilik özelliklerinin, enstrüman çalmasalar bile müzik yeteneklerini de tahmin edebildiği belirlenmişti. Ekip, 7.000’den fazla katılımcıyı işe almak ve onları beş farklı kişilik boyutu açısından değerlendirmek için BBC Lab UK ile birlikte çalıştı: açıklık, vicdanlılık, dışa dönüklük, uyumluluk ve nevrotiklik/duygusallık istikrarı. ..Ayrıca melodileri hatırlamak ve ritimleri seçmek de dahil olmak üzere müzik yeteneklerini ölçen çeşitli görevleri yerine getirmeleri de hedefler arasındaydı

Müzik eğitiminin yanı sıra, açıklık kişilik özelliğinin müzikal gelişmişliğin en güçlü yordayıcısı olduğunu bulduk. Açıklık konusunda yüksek puan alan kişiler yaratıcıdır, geniş ilgi alanlarına sahiptir ve yeni düşünme biçimlerine ve çevrelerindeki değişikliklere açıktır. Açıklık konusunda düşük puan alanlar (ya da “kapalı”) kendi tarzlarında daha kararlıdırlar, rutini ve tanıdık olanı tercih ederler ve daha geleneksel değerlere sahip olma eğilimindedirler. Ayrıca genellikle daha konuşkan, iddialı ve heyecan arayan dışa dönük kişilerin şarkı söyleme yeteneklerinin daha yüksek olduğunu da bulduk.
Üstelik bunu halihazırda bir müzik enstrümanı çalmamış insanlara bile uygulayabiliriz, yani müzik yeteneği potansiyeli olan ancak bunun farkında olmayan insanlar var.

Müzik terapisi

Bu yeni bulgular bize, bir kişinin müzik zevki ve yeteneğinden, kişiliği ve düşünme şekli hakkında çeşitli bilgiler çıkarabileceğimizi söylüyor.
Bu araştırma, müzikal deneyimlerimizi şekillendiren farkındalığımızın ötesinde faktörler olduğunu gösteriyor. Bu bulguların öğretmenlere, ebeveynlere ve klinisyenlere yardımcı olabileceğini umuyoruz. Eğitimciler kişilikle ilgili bilgilere dayanarak müzik yeteneği potansiyeli olan çocukların bir müzik aleti öğrenme fırsatına sahip olmalarını sağlayabilirler. Müzik terapistleri, terapilerini danışanlarına göre uyarlamak için düşünme stili hakkındaki bilgileri de kullanabilirler.
Ayrıca yakın zamanda Empirical Musicology Review dergisinde yazdığına göre bilimden elde edilen bilgilerin iletişimde güçlük çeken otizm spektrumundaki çocuklara ve yetişkinlere nasıl yardımcı olabileceğiyle de çalışmanın ilgi alanında . Bu aynı zamanda insanların psikolojik bir travma yaşadıktan sonra ve bir kaybın acısını çekerken duygularını işlemelerine de yardımcı olabilir. Aslına bakılırsa laboratuvarımızdan elde edilen ilk bulgular, çocuklukta travmatik bir olay yaşayan kişilerin yetişkinlikte müzikle, travma yaşamamış olanlardan oldukça farklı bir şekilde etkileşim kurduğunu gösteriyor.