Vücudun gizli patronları: Hormonlar
Vücudumuzun gizli yöneticileri hormonların eksikliğinde ya da fazlalığında mutlaka bir endokrinoloji-metabolizma hastalıkları uzmanı tarafından değerlendirilmesi şart.
Örneğin kadınlarda östrojen hormonunun eksikliği kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Çünkü östrojenin koruyucu etkisi vardır. Eksikliğinde kalp krizi, felç geçirme, bacak atardamalarında tıkanma gibi damar hastalıkları riski artar. Menopoz sonrası birkaç yıl sonra kadınların damar hastalıkları riski aynı yaştaki erkekler ile yakındır. Östrojen eksikliği sonucu kemik erimesi osteoporoz hastalığı ortaya çıkar. Ayrıca kadın cinsel-üreme organlarında atrofi denen dokulardaki kayıp kendisini gösterir. Bunun sonucu kadınlarda cinsel istekte azalma, vajinada kuruluk ve idrar yapmada birtakım sorunlar baş gösterir. Ve tabi sıcak basmaları, terleme, çarpıntı gibi postmenapozal yakınmaları unutmayalım. Bunlar en yaygın ‘östrojen eksikliği’ belirtilerindendir.
Hormonların önemini menopoz döneminde fark etsek de aslında ergenlik ile birlikte tüm vücudumuz hatta ruhumuz hormonların yönetimine geçiyor.
Hormonlara göz atacak olursak:
FSH VE LH
Bu hormonlar üreme organlarına etki eder. Erkeklerde sperm gelişimini sağlarken kadınlarda yumurta gelişiminde etkilidir. FSH ve LH kadınlarda, yumurtalıklardaki hücreleri uyararak hem hormon üretimini artırır hem de yumurtlamayı sağlayıcı etkiler yaratır. Kadın üreme sistemi; beyindeki iki merkezin birbiri ile etkileşimi ve onların yumurtalıkları etkilemesi sonucunda meydana gelen bir döngüden oluşur.
PROLAKTİN
Adet düzensizliklerinde doktorların ilk değerlendirdiği hormonlar, tiroit ve prolaktin hormonlarıdır. Prolaktin seviyesi yükseldiğinde adet düzeninde bozulmalar, göğüslerden süt gelme gibi belirtiler olur. Böyle bir yükselme varsa, hormonun salgılandığı hipofiz bezinde tümöral bir gelişim olup olmadığı değerlendirilmelidir.
Prolaktin, meme bezlerinde süt oluşumunu sağlar. Bu hormon, salındığı bölgedeki bezlerde kanser olmayan bir büyüme nedeniyle aşırı salgılandığında ise yine yumurtalıkta çalışma bozuklukları meydana gelir, kısırlığa kadar giden vakalar görülebilir.
PROGESTERON 31
Salınımı FSH ve LH hormonlarının tetiklemesi ile gerçekleşen progesteron hormonu, yumurtlama döneminden sonra iki haftalık sürede rahmi gebeliğe hazırlar, buradaki bezleri hücre tutunmasına uygun hale getirir. Hamilelik gerçekleşmezse burada oluşan yapı ömrünü tamamlar ve yeni bir adet döngüsü başlar.
TESTOSTERON
Erkek cinsiyet hormonu. Ama kadınlarda da bir miktar bulunur. Testosteron, yumurtalıktaki bazı hücreler ile böbrek üstü bezinden salgılanır. Fazlalığında süreye ve seviyeye bağlı olmakla birlikte kıllanma, seste kalınlaşma, deri dokusunda değişim ve kalınlaşma görülebilir.
