AB’den Belgrad ve Priştine’ye davet
Avrupa Birliği (AB), Kosova’da Sırpların devlet kurumlarından çekilmesiyle gerginliğin artması üzerine Belgrad-Priştine Diyaloğu gerekliliklerini anımsatarak, tansiyonu düşürme davetinde bulundu.
AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’in ofisinden Kosova’da araç plakalarının kullanımındaki uyuşmazlıklar sonrasında başlayan tansiyonla ilgili yazılı açıklama yapıldı.
Açıklamada, “Son vakitlerde yaşanan gelişmeler, Belgrad ile Priştine ortasında AB tarafından kolaylaştırılan Diyalog kapsamında yıllardır süren sıkı çalışmayı ve elde edilen muvaffakiyetleri riske atıyor ve bölge ile ötesindeki güvenliği engelliyor” tabiri kullanıldı.
Her iki tarafın da daha fazla tansiyona yol açabilecek tek taraflı aksiyonlardan kaçınmaya çağırıldığı açıklamada, “Kosovalı Sırpların Kosova kurumlarından çekilmesi, mevcut uyuşmazlıkların tahlili değil. Alandaki tansiyonu daha da artırma potansiyeline sahip. Sırbistan ve Kosovalı Sırp temsilcileri, ‘Diyalog’ yükümlülüklerine uymaya ve polis, yargı ve lokal idareler de dahil olmak üzere misyonlarını yerine getirmek için Kosova kurumlarına dönmeye çağırıyoruz” tabiri kullanıldı.
Açıklamada plaka problemiyle ilgili olarak da, “Aynı vakitte AB, Kosova makamlarını kendi yükümlülüklerine gecikmeden uymaya bir sefer daha çağırıyor. Bu, araçların yine tescil sürecinin derhal uzatılması ve KM plaka sahiplerine yönelik her türlü cezai sürecin askıya alınması manasına gelir. Plaka sorunu, Diyalog kapsamında taraflarca çözülebilir” denildi.
Açıklamada ayrıyeten Kosova, Sırp Çoğunluklu Belediyeler Birliğini kurmak için derhal adım atmaya çağrıldı, bunun Kosova için bağlayıcı bir yasal mecburilik olduğu vurgulandı.
Arabaların yakılması yahut gerginliğe yol açabilecek korkutucu telaffuzlar üzere hareketler kabul edilemez ve memleketler arası toplumun uygun bir yansısını tetikleyecektir” denilirken, “NATO/KFOR ve Kosova Polisi ile yakın uyum içinde, AB Hukukun Üstünlüğü Misyonu (EULEX), ikinci güvenlik vazifelisi rolüyle Kosova’da alanda istikrarı sağlamaya hazırdır. EULEX ve KFOR, ilgili yetkileri doğrultusunda inançlı ve emniyetli bir ortamın sürdürülmesini desteklemeye devam edecektir” sözü de yer aldı.
Açıklamada AB’nin müzakereleri kolaylaştırmaya devam etmeye hazır olduğu da belirtildi.
GERİLİM HUDUTTAN GEÇİŞLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLE BAŞLAMIŞTI
Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan’a mütekabiliyet prensibi doğrultusunda “Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara süreksiz beyan formları verilmesi” ve “Sırp makamlarınca Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.
Kosova’daki Sırplar, buna reaksiyon göstererek ülkenin kuzeyindeki hudut geçişlerini kapatmış ve ülkede tansiyon artmıştı.
Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile hudut kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması kaidesiyle krize neden olan uygulamayı 1 Eylül’e erteleme kararı almıştı.
Kosova tarafı, son olarak “yasa dışı” olarak nitelendirdikleri araç plakalarının tekrar tescil sürecinin Nisan 2023’e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine evvel ikazda bulunulacağını, akabinde ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini duyurmuştu. (AA)
