Barajlar kritik düzeyde, 58 günlük suyumuz kaldı

İstanbul’da kurak geçen yaz ve sonbahar aylarının akabinde baraj doluluk oranlarındaki süratli düşüş devam ediyor. İSKİ tarafından yapılan ölçümlerde İstanbul’un barajlarındaki doluluk oranı bugün yüzde 19.89 olarak ölçüldü.

Bu sayı son 10 yılın düşük düzeyi olarak kayıtlara geçti. Bir yıl evvel ortalama doluluk oranı yüzde 46, 2015 yılı Ekim ayı sonu doluluk ortalaması ise yüzde 69.4 olarak kayıtlara geçmişti.

TERKOS BARAJ GÖLÜNDE BÖYLESİ GÖRÜLMEMİŞTİ

İstanbul’un simge barajlarından Terkos barajı da kuraklıktan nasibini aldı. Baraj gölündeki doluluk oranı, tüm vakitlerin en düşük doluluk oranı olan yüzde 9.43 olarak ölçüldü. Terkos baraj gölü geçen yıl Ekim ayı sonunda yüzde 45.9 oranında doluydu. 2015 yılının Ekim ayında ise doluluk oranı 73.53 olarak kayıtlara geçmişti. Baraj gölündeki değişim ise havadan görüntülendi. Baraj gölünün kimi noktalarında su düzeyinin onlarca metre geri çekildi. Kıyıya bağlı sandalların balçık içinde kaldığı görüldü. Baraj gölünün evvelden suyla dolu alanlarının büyük kısmının bataklık haline geldi.

YAKLAŞIK 58 GÜNLÜK SU KALDI

İSKİ bilgilerine nazaran İstanbul’un barajlarında şu anda 174.75 milyon metreküp su bulunuyor. İstanbul’a günde ortalama 3 milyon metreküpün biraz üzerinde su verildiği düşünülürse, kentin hiç yağmur yağmaması halinde yaklaşık 58 günlük suyu kalmış durumda.

“KURAKLIK ZELZELEDEN DAHA BÜYÜK BİR FELAKETTİR”

Meteoroloji Mühendisi İtimat Özdemir, “Sadece İstanbul’da değil, İzmir’de de büyükşehirlerde birebir formda yağış maalesef istediğimiz üzere değil. Geçen sene Eylül ayından itibaren çabucak hemen hiç yağış almadık. Olağan ki bu da yeraltı sularımızı dayanılmaz bir halde etkiliyor. Kuraklık, her vakit söylüyorum zelzeleden daha büyük bir felakettir. Zira susuz kalıyorsunuz. Meteoroloji kuraklık gerisinden hidrolojik kuraklığı yani göllerimizde ki, barajlarımızda ki, nehirlerimizde ki sular azalıyor. Yeraltı sularımız azalıyor. Zira kar yağışı olmadığı için. Geçen sene kar yağışı olmadı üzere, maalesef yeraltı sularımız azaldı.” dedi.

‘ARTIK KURAKLIK İÇİN ALARMI GEÇTİK, ‘ÇANLAR ÇALIYOR’ DİYORUZ’

Özdemir, “Meteorolojik modellere bakıldığında, Kasım ve Aralık ayının yağışlı geçmesi ümit ediliyor lakin maalesef Ekim ayı da yağışsız geçti. Kayda bedel bir yağış alamadık. Kasım ayının birinci haftalarında da yüksek sıcaklıklar görülüyor. Tabi bunlar İstanbul dahil olmak üzere tüm ülkeyi etkileyecektir. Tabi ki artık kuraklık için alarmı geçtik, ‘çanlar çalıyor’ diyoruz. Bunun önleminin süratli bir formda alınması gerekiyor. Her vakit söylüyoruz, kullandığımız suyu kullanıp atmamamız gerekiyor. Geri dönüşün sağlanması lazım. Şayet yağmur yağdığı taktirde yağmur sularını biriktirme alanları, sarnıçları, depoları oluşturulmalı. Musluklarımızdan sular akıyor ancak ileride bu biçimde giderse kriz bizi bekliyor” diye konuştu.

İSKİ:’SON 20-30 YILIN OLAĞAN ÜSTÜ KURAK PERİYODUNU GEÇİRDİK’

“Geçmiş yıllara nazaran daha kurak bir yıl geçirdik’ diyen İSKİ Su ve Atık Su Teknolojileri Daire Lideri İsmail Aydın, “En berbat kabul ettiğimiz 2007 yılına nazaran geçtiğimiz 2022-2023 yılında barajlarımıza 90 Milyon metreküp daha az su alabildik. Son 20-30 yılın olağan üstü kurak devrini geçirdik, İstanbul olarak, Marmara havzası olarak. İstanbul’da biz suyumuzu yağış döngüsü ile yönetiyoruz. Bir yeraltı kaynağımız yahut nehrimiz yok. Sonbahar ile birlikte Ekim-Kasım aylarıyla birlikte yağışların başlayıp, kışın barajların istenilen düzeylere gelmesini ardından yaz aylarında sonbahara yanlışsız bu baraj düzeylerinin düşmesini bekleriz. Yaşadığımız bu süreç de doğal istikrarında devam ediyor ancak geçmiş yıllara nazaran oransal olarak çok düşük kaldık.

“ASYA’DAN AVRUPAYA SU SEVK EDİYORUZ”

Geçtiğimiz yıldan bu durumları ön görerek Asya Yakasından, tüketimin ağır olduğu Avrupa Yakasına daha çok su transferini imkanlı kılacak önlemlerimizi aldık. Asya Yakasından, Melen’den, Yeşil Çay’dan, Ömerli’den aldığımız suları Avrupa Yakasına günlük olarak iletiyoruz. Önümüzde ki süreçte de inşallah beklenilen yağışlar gelirse İstanbul tekrar olağan döngüsünde barajlarını doldurup vatandaşa rastgele bir susuzluk yaşatmayacak halde durumu yönetilecektir” Sözlerini kullandı.

“AVRUPA YAKASINDA Kİ BARAJLARIMIZ HALİ HAZIRDA YÜZDE 10’UN ALTINDA SEYİR EDİYOR”

İsmail Aydın, “Melen ve Yeşil Çay’dan hali hazırda regülatörlerimizle su almaya devam ediyoruz. Önümüzde ki süreçte de tabi ki bıçak sırtı gidecektir. Vatandaşlarımıza rastgele bir su kesintisi yaşatacağımızı öngörmüyoruz. Tahminen çok lokal alanlarda, berbat trend devam eder ve beklenen yağış gelmezse gündeme gelebilir ancak kısa vadede o denli bir durum ön görmüyoruz. Barajda ki suyun kalitesine nazaran, değişik meteorolojik ve hidrolojik kurallara nazaran barajlardan su almaya devam edebilirsiniz. Bizim Avrupa Yakasında ki barajlarımız hali hazırda yüzde 10’un altında seyir ediyor. Fakat biz Terkos’tan ve Sazlıdere barajından su almaya devam ediyoruz. Büyükçekmece barajımızın düzeyi çok düştü, artık onu biraz bekletmeye aldık. Su kalitesini denetim ederek biz barajlardan su almaya devam ediyoruz.”

İSTANBUL’UN 170 MİLYON METREKÜP SUYU KALDI

Günlük su tüketiminin yüksek olduğunu ve tasarrufun yapılmasının gerektiğini söyleyen Aydın, “Bizim İstanbul’da ki kaynaklarımızın yüzde 100 oranında doluluk oranında ki sayısı 868 Milyon metreküp üzere bir bedeli tabir ediyor. Bugün de yüzde 20’nin karşılık geldiği bedel 170 Milyon metreküpün biraz üzerinde bir bedel. Şu anda günlük 3 Milyon metreküp üzerinde bir tüketimimiz var.” dedi. (DHA)

İSTANBUL BARAJLARINDA SON DURUM 

• ÖMERLİ: Yüzde 42.61
• DARLIK: Yüzde 31.18
• ELMALI: Yüzde 15.98
• TERKOS: Yüzde 9.43
• ALİBEYKÖY: Yüzde 21.73
• BÜYÜKÇEKMECE: Yüzde 3.97
• SAZLIDERE: Yüzde 4.94
• ISTRANCALAR: Yüzde 22.52
• KAZANDERE: Yüzde 6.32
• PAPUÇDERE: Yüzde 3.25