Cemevlerine yönelik düzenlemeleri de içeren kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu

TBMM (AA) – AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Vergi Usul Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.

Cemevlerine yönelik düzenlemeleri de içeren teklifle, motorlu araç ticareti yapan mükelleflerin faaliyetlerini yerine getirirken sebep olabilecekleri vergisel kayıpları karşılamak amacıyla teminat yükümlülüğü getiriliyor. Bu yükümlülüğe uymayanlara özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Hazine ve Maliye Bakanlığına, motorlu araç ticareti yapan mükelleflerden; doğacak vergilerin tahsil güvenliğini sağlamak amacıyla, 30 milyon Türk lirasına kadar teminat alma, uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme konusunda yetki veriliyor.

Teminat verme zorunluluğu getirilen motorlu araç ticareti ile iştigal eden mükelleflerin istenen teminatı vermemesi durumunda bu mükellefler için bir önceki hesap dönemine ait brüt satışlar toplamının binde 3’ü tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecek.

Kamulaştırma bedelleri ödenmesi halinde, işlemler kesinleşmiş kabul edilecek

Kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak açılan davalarda idarenin sürekli muhatap olması ve aynı taşınmaz için mükerrer ödeme yapmak zorunda kalması nedeniyle bir düzenleme yapılıyor.

Buna göre kamulaştırma bedellerinin hak sahiplerine ödenmesi halinde, tebliği dahil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri, kamulaştırma bedelinin ödendiği tarih itibarıyla kesinleşmiş kabul edilecek. Bu hüküm, tebliği dahil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanacak.

Kamulaştırma bedelleri ve kamulaştırmasız el atma tazminatlarına ilişkin mahkemelerce hükmedilen bedel, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin ödenmesi için, icra takibine gidilmeden önce davacı banka hesap numarasını yazılı şekilde davalı idareye bildirecek. İdare de bildirim tarihinden itibaren 30 gün içinde ödeme yapacak.

İcranın geri bırakılması talep edilirse idarenin teminat gösterme zorunluluğu olmayacak.

Açılan davalarda mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri maktu olarak belirlenecek ve bu ödemeler idarelerce yapılacak.

Davalarda hükmedilen tazminat için idarelerin bütçelerinde özel pay ayrılacak

Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 4 Kasım 1983 tarihinden 28 Temmuz 2021 tarihine kadar kamu hizmetine ayrılan taşınmazlara veya kaynaklara malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle açılan davalarda hükmedilen bedel ve tazminat ödemelerinde kullanılmak üzere, ihtiyaç olması halinde davalı idarelerin bütçelerinde özel bir pay ayrılacak.

Merkezi yönetim bütçesine dahil idarelerin bütçelerinde sermaye giderleri için öngörülen ödeneklerinin yüzde üçü, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının, diğer idareler için en son kesinleşmiş bütçe giderleri toplamının en az yüzde üçü oranında bütçelerinde pay ayrılacak.

Alacakların toplam tutarının ayrılan ödeneğin toplam tutarını aşması halinde, ödemeler, taksitlerle gerçekleştirilecek. Taksitlendirmede, bütçe imkanları ile alacakların tutarları dikkate alınacak. Taksitli ödeme süresince kanuni faiz ödenecek.

Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca karşılanacak.

TBMM Başkanlığına sunulan Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne göre, imar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile olası ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cemevi yerleri ayrılacak.

İl ve ilçelerde mülki idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla cemevleri yapılabilecek. Cemevi yeri imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyecek.

Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’da limanların işletme sürelerine ilişkin düzenleme yapılıyor. Buna göre, Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi/devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme süreleri, en geç 15 gün içerisinde mali bilgileri gösteren yeminli mali müşavirlerce tasdik edilmiş belgelerle birlikte başvuruda bulunulması ve diğer şartları yerine getirmeleri koşuluyla, hakkın başlangıç tarihinden itibaren ve bir defaya mahsus olmak üzere 49 yıla kadar uzatılacak.

Ek sözleşmeye ilişkin Danıştay’dan görüş alınmayacak

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından, başvuru ekindeki belgeler esas alınarak 15 gün içerisinde yapılacak değerlendirmeyi müteakiben başvuruda bulunan işletmeci şirketlere, ek sözleşme imzalanmak üzere 3 ayı geçmeyecek şekilde süre verilecek.

Ek sözleşme imzalanabilmesi için işletmeci şirketlerin işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklanan tüm mali yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmiş olmaları ve işletme hakkını doğuran sözleşmeden kaynaklı olarak açılmış davalardan feragat etmeleri şart olacak.

İşletme hakkı verilmesi/devri sözleşmesinin süresinin 49 yıla uzatılmasına ilişkin ek sözleşme, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından işletmeci şirketlerin sözleşmeye davet edilmesinden itibaren en geç 3 ay içinde imzalanması şartıyla yürürlüğe girecek.

Ek sözleşme ile ilgili olarak Danıştay’dan görüş alınmayacak, uzatılan süre yatırım süresine eklenmeyecek.

İşletmeci şirketlerce ödenecek sözleşme bedelleri

Teklifle işletmeci şirketlerce ödenecek sözleşme bedelleri de düzenleniyor. İşletmeci şirketler, ek sözleşme bedeline ilave olarak uzatılan işletme hakkı süresi içinde her yıl belirlenen tekdüzen hesap planına göre düzenlenmiş gelir tablolarında yer alan net satışlar, iştiraklerden ve bağlı ortaklıklardan elde edilen temettü gelirleri hariç olmak üzere diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karlar ile olağandışı gelir ve karların toplamının yüzde 5’ini hasılat payı olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığına ödeyecek.

Tespit edilecek ek sözleşme bedelinin vadeli olarak ödenmesinin talep edilmesi halinde bedelin asgari yüzde 25’i ek sözleşme imza tarihinde peşin, vadeye bırakılan tutarı azami 12 ayda bir ödeme yapmak kaydıyla en çok 36 ayda ve eşit taksitlerle, vadeye bırakılan tutar üzerinden ödeme tarihleri itibarıyla hesaplanacak vade farklarıyla birlikte ödenecek.

Teklifle Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununa geçici bir madde ekleniyor.

Buna göre, konusu suç teşkil etmemek ve kesinleşmiş bir yargı kararına müstenit olmamak kaydıyla sosyal denge tazminatı ödendiği tespit edilen il özel idareleri, belediyeler, büyükşehir belediyeleri ve bağlı kuruluşlar ile bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinin yetkili veya görevli olan sorumlular hakkında yapılan ödemeler nedeniyle idari veya mali yargılama ve takibat yapılamayacak, başlamış olanlar işlemden kaldırılacak.

Teklifle kamu ihale uzman yardımcılığına atanacaklar, atama sınavının yapıldığı yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olmaları şartı aranacak.

Kamu İhale Kurul kararı gereğince mücbir sebepler veya yükleniciden kaynaklanan kusur nedeniyle idarece feshedilen sözleşmeler nedeniyle iade edilen bedelin uygulanmasında ortaya çıkan faiz ve yargılama giderlerinin on binde 5’i yükleniciden tahsil edilecek.

Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinde gerçekleştirilebilecek işlemlerin, kapsamı genişletiliyor.

Düzenleme ile Kamu İhale Kurulu kararları sonucunda başvuru sahibinin tüm iddiaları bakımından haklı bulunması durumunda da eşit muamele ilkesi gözetilerek başvuru bedelinin iade edilebilmesine imkan sağlanıyor.

Cemevlerinin yapım, bakımı ve onarımı

Büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve büyükşehir ilçe belediyeleri gerektiğinde, Alevi-Bektaşi kültürü ve erkan hizmetlerinin yürütüldüğü cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını gerçekleştirebilecek, malzeme desteği sağlayabilecek.

İl özel idareleri, il sınırları içinde mabetler, kültür ve tabiat varlıkları, tarihi doku ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekanlar ile cemevlerinin yapım, bakım ve onarımını gerçekleştirebilecek.

Belediye ve bağlı kuruluşlar tarafından verilen indirimli veya ücretsiz içme ve kullanma suyu imkanı, cemevlerine de tanınacak.

Cemevlerinin aydınlatma giderleri Kültür ve Turizm Bakanlığınca karşılanacak.

İFM’deki kurumlara yeni teşvik imkanı

Ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi, ekonomik büyümeye katkı sağlanması, ülkeye döviz girdisi sağlanarak ekonomik istikrarın korunması ve istihdam imkanlarının artırılması amacıyla yeni bir teşvik getiriliyor.

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliğe göre, katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi (İFM) Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, özellikle bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın yüzde 50’si kurum kazancından indirilecek.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması şartı aranacak. Cumhurbaşkanı, bu oranı, sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkili olacak.

TMSF’nin kayyım atandığı şirketler

Anayasa Mahkemesince iptal edilen Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un “muvazaalı devir işlemleri” başlıklı maddesi, kanun boşluğunun giderilmesi için yeniden düzenleniyor.

Buna göre, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun şirket yönetimi için kayyım tayinini düzenleyen maddesi uyarınca Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) kayyım olarak atandığı şirketlerde, soruşturmanın başladığı tarihten 19 Temmuz 2018’e kadar ortaklık pay ve haklarına ilişkin olarak şirket ortakları tarafından yapılmış devir ve temlik işlemleri, Fon Kurulu’nca muvazaalı kabul edilmesi halinde geçersiz sayılacak ve Fon’un talebi üzerine ticaret sicilinden terkin edilecek.

Geçersiz sayılma işlemine karşı, ilgililerce, tebliğden itibaren 1 ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinde dava açılabilecek.

Muhabir: Aynur Ekiz