Check-up ile Kanser Teşhisi Konulabilir mi?
Check-up genel sağlık taraması anlamına gelen en çok ailede genetik taşınabilen hastalıkları olan kişiler tarafından yapılan bir muayene uygulamasıdır. Şeker, tiroid, kolestrol, diyabet, hipertansiyon, kalp hastalığı riski olanlar başta olmak üzere, 40 yaş üstündekiler, sporve egzersiz programına başlamak isteyenler kısa zaman içinde hızlı kilo değişikliği yaşayanlar, sağlıklı bir yaşam isteyen herkes check-up yaptırabilir.
Check-up ne işe yarar?
Hastalığının erken döneminde tespit edilip erken tedaviye başlamayı sağlar,
Hastalığa yakalanmadan önce önlem almak için uygun program hazırlanmasına yardımcı olur,
Tedavi maliyetini düşürür,
Genel sağlık durumu hakkında bilgi verir,
Şüpheli durumlara yönelik araştırmalara yardımcı olur,
Herhangi bulaşma riski olan bir hastalığın diğer kişilere bulaşması engellenir,
Aileden geçme riski olan hastalıklara karşı önlem alınmasını sağlar,
Erken tedavi ile hayat kalitesinin düşmesini önleyip, hastalığa bağlı ölüm riskini azaltır.
Check-up nasıl yapılır?
Öncelikle gebeliği ya da gebelik şüphesi olan kişilerin hekimi bilgilendirmesi gerekir. Her gün alınması gereken ilaçların kullanımına hekim bilgisi dahilinde devam edilebilir. Eskiye ait elinde bulunan ameliyat bilgileri, tetkikler ve yapılmışsa daha önceki check-up verileri yanında olmalıdır. Gerekli durumlarda check-up yapılmadan en az 3 gün önce check-up için uygun olup olmadığı kontrol edilip chechc-up tarihi ertelenebilir. Cinsel perhiz, yakın zamanda yoğun tempolu spor yada aktivite yapılmamış olması, uygun bir süre ile açlık istenebilir.
Check-up yapılacak kişinin öncelikle tansiyon, nabız, kilo, boy ölçümü yapılır. Daha sonra kanları alınır ve röntgen ve ultrason gibi radyolojik görüntüleme testleri yapılarak uzman doktorlar tarafından değerlendirilmeye alınır.
Check-up ile hangi testte ne araştırılır?
Kan testlerinde; neredeyse tüm organlarla ilgili detaylı bir araştırma yapılır. Böbrek, karaciğer, safra ve kalple ilgili oluşabilecek hastalıklarda değişen değerler dikkate alınır. Kolestrol, şeker hastalığı, kansızlık(anemi), hormonlara bağlı hastalıklar, bağışıklık sistemine ait bulgular, böbrek hastalıklarını gösteren testler, tiroid ile ilgili hastalıklar, bazı bulaşıcı hastalıklar (HBsAg gibi), pıhtılaşma değerlerine ait bozukluklar, prostat hastalıkları, damar hastalıkları ve bazı kanser çeşitlerinde belirgin olan değerler ile ilgili değişiklikler incelenir. Kanda bakılan CRP değeri genel olarak vücutta oluşmasını istemediğimiz bir enfesiyon göstergesidir.
İdrar ve gaita örnekleri alınır. Burada böbrek ve idrar yolu hastalıkları, sindirim sistemi organlarına bağlı hastalıklar olup olmadığı incelenir.
Kalp, akciğer ve sonumum sistemi ile ilgili olası bir hastalık için akciğer filmi değerlendirilir.
Kalp ve dolaşım sistemine ait bir bozukluğun tespiti için efor testi ve ekg testi yapılır.
Görüntüleme yöntemleri olarak kullanılan ultrason karın içindeki organların şekil ve yapısındaki oluşan bozuklukları tespit etmek için kullanılır.
Kemik taraması ve meme taraması da cheeck-up içinde yapılan testlerdir.
Check-up bulgularına göre hangi kanser çeşitleri tespit edilebilir?
-Kadınlarda rahim, rahim ağzı ve yumurtalık kanseri
-Meme kanseri
-Prostat kanseri
-Kemik kanseri
-Bağırsak kanseri
Yapılan testlerin yanı sıra kişinin şikayeti ve genel muayene bulguları birlikte değerlendirilir. Check-up ile kanser tanısı konulabileceği gibi kanserden şüphe edilen durumlar tespit edilip ona göre takip ve tedavi yöntemleri planlanır. Kanser şüphesi duyulan özel durumlarda check-up içinde olmayan başka tanı yöntemlerine başvurulur ve ya kişi bilgilendirip uygun bölüme yönlendirilir.
