Covid-19’a karşı tetikte olmamız gereken bir devirdeyiz

Pandeminin devam ettiğini hatırlatan Doç. Dr. Duran Tok, ‘’Bugünlerde olay sayılarının beklenenden az olması bizi gevşekliğe sevk etmemeli. Bilhassa kapalı alanlarda önlem almaya devam etmeliyiz’’ ihtarında bulundu.

Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Denetim Merkezi Omicron’un alt varyantlarından BQ.1’in kasım ayı itibariyle Avrupa’da baskın cins olacağını bildirdi. Yeni varyantın bağışıklık sistemi reaksiyonundan değerli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğunu belirten Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Duran Tok, bahisle ilgili şu açıklamaları yaptı…

Doç. Dr. Duran Tok

Enfeksiyon hastalıkları neden artıyor?

İnsanda enfeksiyon hastalıkları etkeni olan mikroorganizmalar tabiatları gereği çoğalır ve kıymetli bir kısmı da beşerden beşere bulaşır. Dünya nüfusunun süratle artması, kent hayatı, kalabalık ortamlar üzere nedenler bu bulaşı kolaylaştırmaktadır. Ayrıyeten, kelam konusu mikroorganizmalara karşı kullanılan antibiyotik ve öbür antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç de bu artışta değerli rol oynamaktadır.

Korunma yollarını çocuklara uygun bir lisanla anlatın

Pandemide çocuklar en çok hastalanan ve ağır geçiren hasta kümesinde olmasa da, ailelerine süratle enfeksiyon taşıdıkları için hastalığın yayılımı açısından değerli bir risk oluştururlar. Öncelikle çocuklarımız hasta ise okula göndermemeliyiz. Tahminen her yaş kümesindeki çocuklar maskenin değerini kavrayamayabilir fakat onlara uzaklık denetimi, el hijyeninin ehemmiyeti, hapşırınca ne yapmaları gerektiği, sarılma ve öpüşmenin sakıncaları uygun bir lisanla anlatılmalıdır. Ayrıyeten; eksik aşıları varsa tamamlanmalı, güçlü bir bağışıklık için uygun uyumaları, istikrarlı beslenmeleri ve tertipli antrenman yapmaları sağlanmalıdır.

BQ.1 varyantı tehlikeli mi?

Covid-19’da bir varyant yahut virüs suşunun baskın ve kalıcı hale gelebilmesi için bulaş kabiliyetinin çok yüksek olması gerekir. Birçok varyantlar bulaş ve enfeksiyon kabiliyetleri düşük olduğundan baskın hale gelemeyip kaybolup gitti. Nasıl ki Omicron’un birinci varyantları olan (BA.1, BA.2, BA.3) Kasım 2021 prestijiyle Delta varyantının önüne geçti ve süratle yayılmaya başladıysa, sonraki alt varyantlar BA.4 ve BA.5 de evvelkilerden daha süratli yayılarak onları bastırdı. Şimdilerde ise son varyantlardan BQ.1’in yapılan ön laboratuvar çalışmalarında bağışıklık sistemi yansısından değerli ölçüde kaçınma yeteneğine sahip olduğu bildirildi. Bu nedenle Avrupa Hastalıkların Önlenmesi ve Denetim Merkezi değerli bir açıklama yaptı ve BQ.1’in önümüzdeki kasım ayı prestijiyle Avrupa’da baskın tıp olacağını bildirdi. Lakin eldeki datalara nazaran BQ.1’in, evvelki varyantlar olan BA.4 ve BA.5’e kıyasla daha şiddetli enfeksiyon yaptığına dair bir ispat yoktur. Tekrar de bu yeni varyanta karşı önlemli olmamız gerekir.

Maske kullanmalı mıyız?

Salgın hastalıklardaki olay sayıları genelde dalgalarla seyreder. Olay sayılarının sabit olduğu düz bir grafik ile pek karşılaşmayız. Hem daima alt varyant virüslerinin çıktığı hem de dalgalarla seyreden bir salgında, bugünlerde olay sayılarının beklenenden az bulunması vatandaşlarımızı asla gevşekliğe sevk etmemelidir. Tetikte olmamız gereken bir devirdeyiz. Gerçekten önümüzdeki ay Avrupa ülkelerinde beklenen BQ.1 alt varyantına ilişkin hadise artışları ülkemiz için de kıymetli bir tehlike oluşturmaktadır. Bu durumda bilhassa kapalı alanlarda ve toplu taşımada maske kullanmalı ve şahsî gözetici tedbirlerimize azami dikkat etmeliyiz.

Covid-19 en çok yaşlılar, grip de küçük çocuklar için tehlikeli

Salgının başlarında Covid-19 için belirlenen birtakım kriterler vardı. Örneğin, bir hastada ateş, kuru öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı olması dikkat cazipti ve bu durumda öteki hastalıklarla ayırımı nispeten daha kolaydı. Fakat vakitle varyant hatta alt varyantların ortaya çıkması, öne çıkan semptomları değiştirdi ve ayrımı daha güç hale geldi. Wuhan suşu denilen orjinal suşun hastalığı gribal enfeksiyonları daha çok çağrıştırırken, vakitle ortaya çıkan Omicron ise soğuk algınlığını çağrıştırmaya başladı. Özcesi, teşhis için test yaptırmadan net konuşmak mümkün değil. Covid-19 yaşlılarda daha riskli iken, grip de 2 yaş altı çocuklarda bazen ölümcül seyredebilir. Fakat hangisi olursa olsun, düşmeyen yüksek ateş, nefes darlığı ve şuur bulanıklığı üzere durumlarda önlem gayeli en yakın sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekir.