Maden bizim, çıkaran da ölen de, hesap veren de biziz, kazanan yabancı!

2000 yılında kurulan Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., 22 Aralık 2010’da Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni’nde altın üretimine başladı. Madeni işleten Anagold Madencilik’in yüzde 80’i Kanadalı SSR Mining, yüzde 20’si ise Çalık Grubu’na ilişkin. Çalışanların tamamı Türk olan işletme daha evvel de siyanür sızıntısıyla gündeme geldi, ruhsatı iptal edilmedi bilakis altın aranan alan genişletildi.

BİZE KALAN VEFAT OLDU

Çevrecilerin, İliçlilerin, siyasalların, madencilerin ‘Geliyor’ dediği facia 13 Şubat’ta geldi. Toprak altında 9 canımız kaldı. Facia ile ilgili gözaltına alınan 9 şüpheliden 8’si Türk, 1’i İngiliz vatandaşı. SSR Mining, siyanürle çıkardığı altından 2020-2023 yılları ortasında yaklaşık 1.5 milyar dolar gelir ve 334.6 milyon dolar kar elde etti. Kısaca maden bizim, çıkaran da ölen de hesap veren de biziz, kazanan yabancı!

Toprak altındaki bir emekçinin yakınının söylediği üzere “Bizlere kalan şey vefat, onlara kalan altın oldu…”

AİLELER UMUDUNU KESTİ:

Orada yaşayan biri yok birbirimizi kandırmayalım

ÇÖPLER Maden Sahası’nda çıkarılıp istiflenen 10 milyon metreküp (Toprağın cinsine ve nem oranına nazaran yaklaşık 16-18 milyon ton) toprağın vadiye akması sonucu yaşanan faciada 4’üncü güne girildi. Toprak altında kalan 9 çalışana şimdi ulaşılamazken ailelerin umudu da vakit geçtikçe azalıyor, Birtakım ailelerin ‘Orada yaşayan biri yok, birbirimizi kandırmayalım’ diyerek feryat ettiği görülüyor. AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan yaklaşık 1000 kişi alanda misyon yapıyor. Çalışmalarda 5 dron, 2 kimyasal biyolojik ve nükleer araç, 5 metale hassas radar aygıtı ve 5 kurtarma köpeği de kullanılıyor. Çalışma yapılan alanda ayrıyeten vakit zaman sis tesirli olduğu da görüldü. Bölgede ayrıyeten gece saatlerinde de yağmur tesirli oldu. Kayan toprağın yağmur nedeniyle sıvılaşması da takımların alandaki çalışmasını zorlaştırıyor.

Anagold önlem almadı, bol bol reklam yaptı

İliç’teki facia ile gündeme gelen Anagold Madencilik, maden alanında önlem almak yerine “Kurumsal toplumsal sorumluluk projeleri” ismi altında reklama kıymet verdi.

■ Anagold dayanağı ile Erzincan Organize Sanayi Bölgesi’nde anaokulu ve kreş yapıldı.

■ Erzincanspor, Anagold ile protokol imzaladı. 9 milyon TL karşılığında ismini ‘Anagold 24 Erzincanspor’ olarak değiştirdi.

■ 14 arıcılık, 5 tarım, 12 hayvancılık, 2 toplumsal gelişim, 4 küçük işletme gelişimi projesine 4.2 milyon TL takviye verildi.

■ Ramazan ayında iftar programı düzenlendi, belediye ve kaymakamlığa araç ikram edildi.

■ 4-6 yaş Kur’an Kursu çocukları için aktiflik düzenledi. TRT’deki Rafadan Tayfa takımını de ilçeye getirip çocuklarla buluşturdu. Tarık IŞIK/ANKARA

Toprağı kaldırmak için 400 bin kamyon gerekli

Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, maden faciasının yaşandığı İliç’te yaptığı açıklamada çökme sonrasında bölgedeki toprağın tamamının kaldırılması için en az 400 bin kamyona gereksinim olduğunu söyledi. Bayraktar, “Buradaki şirketin idare seviyesi içerisinde bir zafiyet içerisinde olduğunu görüyoruz. Bu tesisin müsaadeleri ile alakalı süreçlerde rastgele bir kahır yok. Lakin uygulama noktasında ilgili bakanlıklar soruşturmayı yürütüyor. Hiçbir şeyin üstünün örtülmeyeceğini söyleyebiliriz” dedi. (DHA)

Yeni İliçler olmasın

ERZINCAN İliç’teki altın madeninde yaşananlar, öbür altın madenlerinin taşıdığı risklerini de gündeme getirdi. Birçok madende misal imajlar var.

Sivas’ta Çetinkaya demir madeni ve Bakırtepe Altın İşletmesi’nin olduğu Kangal maden bölgesinde fazla toprak yığılmadan kaynaklı yarıklar oluştu. SÖZCÜ TV’ye konuşan Pınargözü Köyü Eski Muhtarı Hüsnü Engin, madenin yarattığı tahribatı ve mümkün tehlikeyi şöyle anlattı: “İlk evvel bize ziyanı suyumuz gitti. Üç köye su veren kaynak kurudu. Bir damla su yok. Birebir yörede heyelan başladı. İliç’tekinin bir gibisi de bizde oluyor şu anda. Hala yaşanmakta. Haddinden fazla toprak yığdıkları için tarlalarda 3-4 metrelik yarıklar var. Kullanılamıyor. Burası köye 200 metre uzaklıkta.”

ZEHİR BIRAKIP GİDECEKLER

Engin, madene müsaade verenlere isyan etti: “Bu ülkenin tüm kaynaklarını sömürüp her şeyi elinden alıp buraya zehir bırakarak gidecekler.”

Bakırtepe Altın İşletmesi’nde bir emekçi, ÇED toplantısında siyanürün taştığını itiraf etti. İşletme müdürünün de olduğu ÇED toplantısında konuşan emekçi “Parayı verselerdi susacaktım. Bu bir gerçek. 2020 yılında liçe siyanür verdiler, onu havuza akıttılar. Yığılı toprak taştı ve siyanür toprakla birleşti. Hepsi delilli görüntüsü da var” dedi.

Altıntepe Madencilik, Yukarıbahçeler mevkiinde yaklaşık 25 hektar alanda siyanürle altın madeni
işletiyor.

SUDA KİRLİLİK TESPİT EDİLDİ

Riskli madenlerden bir oburu de Ordu Fatsa’da. Altıntepe Madencilik, siyanürle altın aramayı sürdürüyor. Projenin ÇED raporu Etraf Bakanlığı tarafından iptal edildi. Ruhsatı da yok. Lakin madende buna karşın faaliyetler devam ediyor. CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, “Şu anda yeni bir ÇED’i yok. Ruhsatı da tekrar almak istedi, mahkeme tarafından iptal edildi. Ruhsatsız ve ÇED’siz halde beklemekte” dedi. Adıgüzel, madenin yakınındaki Elekçi Irmağı’na ağır metallerin döküldüğünü söyledi ve bağımsız kuruluş tarafından tetkiklerle bunu kanıtladıklarını belirterek şunları söyledi: “Buranın kapatılması için daha ne yapalım? Burada fay sınırı var, yağmurlu bir bölge. Yarın mümkün bir zelzele ve selde buradaki liç havuzunun patlama mümkünlüğü çok yüksek.”

Bir öbür riskli maden Kastamonu Hanönü’nde. SÖZCÜ TV’ye konuşan köylüler Gökırmak Bakır Madeni bölgesindeki barajda kayma olduğunu söyledi. Ortaya çıkan manzaralarda barajdaki kaymayı önlemek için fore kazıkları çakıldığı ortaya çıktı. Çanakkale de bir maden ‘cenneti’. Kazdağları’ndan Bayramiç’e onlarca maden çevreyi tehdit ediyor. Çevreciler ve köylüler, davalarda iptal kararları alınsa da tüm madenlerde faaliyetin devam ettiğinden yakınıyor. ■ Fırat FISTIK

Aynı faciayı Fatsa’da yaşamak istemiyoruz

Fatsa’da Altıntepe Madencilik tarafından işletilen maden alanı önünde açıklama yapan CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, şunları söyledi:

■ Burada da siyanürle altın madeni işletiliyor ve daha da fazla alanın kullanılması için ÇED raporu alınmaya çalışılıyor. Burada geçmiş devirlerde de aksiyon yaptık bütün arkadaşlarımızla. Buranın nasıl bir tehdit oluşturduğunu söyledik fakat kulak tıkadılar.

■ Buradaki siyanür havuzu patladığı anda Elekçi Deresi’ne karışır ve Fatsa’yı değil, tahminen bütün Karadeniz’i tehdit eder hale gelebilir. Bir an evvel buranın kapatılması ve bu tehdidin ortadan kaldırılması için yetkilileri bugünden uyarıyoruz. Şimdiden önleminizi alın. İliç’te yaşanmış bir felaketi burada yaşamak istemiyoruz. (ANKA)