Meskenlerdeki bâtın tehlike Radon gazı

Dünya Sıhhat Örgütü mesken içi kirliliği en değerli hastalık nedenlerinden biri olarak kabul ediyor. Zira konutlarımızda farkında olmadan birçok kimyasala maruz kalıyoruz. Yaşadığımız binanın yapı materyallerinden kullandığımız paklık unsurlarına kadar birçok etkenin bizi hasta ettiğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erk, konuttaki tehlikelerden korunma yollarını şöyle açıkladı:

İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erk

Kozmetiklerde 10 binden fazla test edilmemiş kimyasal vardır

Banyo ve çamaşırlarda kullanılan materyallerin büyük çoğunluğu toksik kimyasal hususlar barındırır. Birçok diş macunu, gargara, saç spreyi, parfüm, cilt losyonu, deodorant, kolonya, tıraş losyonu, tıraş köpüğü, nemlendirici üzere ferdî bakım eserlerinde BHT (Butillendirilmiş Hidroksi Toluen), BHA (Butil Hidroksi Anisol), paraben ve formaldehit üzere toksik unsurlar vardır ve kolaylıkla bedene absorbe olurlar. BHA hami ve antioksidan gayelerle kullanılan ve E320 kodu ile bu eserlerde yer alan kimyasal toksik bir husustur. Deodorantların bir kısmında alüminyum vardır. Alüminyum kanserojen ve nörotoksik bir bileşiktir. Hoşluk kremlerinde bulunan paraben unsuru de tıpkı halde toksik ve kanserojendir. Şahsî bakım eserlerinin yanı sıra çamaşırlarda kullanılan şampuan, koku giderici, deterjan, beyazlatıcı, leke giderici ve yumuşatıcıların birçok toksik kimyasal unsurlar içerir.

Daha çok bodrum ve yer katlarında birikir

Radon; kokusuz, tatsız, renksiz, doğal radyoaktif bir gazdır; toprak ve kayalar üzerinde var olan uranyumun parçalanması sonucu oluşur. Binaların üzerine konuşlandığı taş ve kayalardan; granit, tuğla üzere yapı materyallerinden sızan radon gazı akciğer kanseri için sigaradan sonra ikinci kıymetli risk faktörüdür. Birçok binaya, güzel izolasyon yapılmamış temellerdeki çatlaklardan, tesisatlardaki ve duvar ortasındaki boşluklardan sızar. Topraktan sızan radon gazı üst yanlışsız hareket ederek meskenlerin ve binaların bilhassa bodrum ve taban katlarında yani toprağa yakın kapalı ortamlarda birikir.  Bu gaz toz ve öteki parçacıklara tutunarak akciğerlere yerleşir. Suda eriyebilme özelliğine sahiptir, yeraltı sularında erimiş halde radon bulunabilir. Meskenlerde bulunan doğalgaz da bir ölçü radon içerir. Radondan korunmak için konutlar sık sık havalandırılmalı; bilhassa bodrum katlardaki taban ve duvar çatlakları kapatılmalı, bina içi radon ölçümlerine dayalı bölgesel risk haritaları oluşturulmalı ve yeni yapılan binaların radona dirençli olmasına dikkat edilmelidir.

Kokulu spreyler makus kokuları yok etmez koku almayı engeller

Kokulu ve kokusu doğal olmayan her şey toksiktir. Yeni boyanmış duvarlar, yeni otomobiller birçok toksik kimyasal unsur yayar. Bu kokular ortadan kalkıncaya kadar koku kaynağından uzak durulmalıdır. Eski vakitlerde doğal çiçek ve bitkilerden üretilen parfüm ve deodorantlar günümüzde sentetik petrokimyasal eserlerden yapılır. Koku giderici spreyler havadaki makûs kokuları yok etmez, makus kokuları örter yahut burun yollarını kaplayarak koku almayı mahzurlar. Bu tıp kokular çoklukla amonyak, naftalin, fenol, kserol, etanol ve formaldehit üzere kanserojen olabilen bileşikler içerir.

Mobilyalar zehirli unsur içerebilir

Mobilyalar yapıştırıcı, vernik, boya ve cila üzere birçok kimyasal toksik husus içerebilir. Bu eserlerden yayılan formaldehit ve yangın geciktiriciler sıhhat açısından olumsuz tesirlere yol açabilir. Formaldehit alerjik ve kanserojen bir unsur olarak kabul edilir. Yapılan çalışmalarda meskenlerin bilhassa oturma odalarında ve mutfaklarda formaldehit seviyesi toksik düzeylerde bulunmuştur. Münasebetiyle gereğince havalandırılmış ve kokusuz ahşap mobilyalar tercih edilmelidir.

Bazı giysiler kimyasal unsur deposudur

Bazı giysilerin üretim ve yıkanma kademesinde kullanılan kimyasal unsurlar bilhassa ırmaklara deşarj edilerek etraf kirliliğine ve kanserojen tesire yol açmaktadır. Giysilerin birçoğu naylon, polyester, akrilik üzere sentetik malzemelerden yapılmaktadır. Giysilerin üzerinde bulunan boyalar, formaldehit ve güve önleyici kimyasallar en çok bilinen toksik bileşiklerdir. Bu nedenle yün ve pamuk üzere doğal malzemelerden yapılmış giysiler tercih edilmelidir. Öte yandan kuru temizlemede kullanılan kimyasallar da zehirlidir. Bu sürece tabi tutulan giysi ve eşyalar uçucu bir kanserojen olan tetrakloretilen yayar. Münasebetiyle kullanılmadan evvel yeterlice havalandırılmalıdır.

Polyester halılar mikrop barındırır

Halılar, kapalı yerlerdeki kirliliğin en kıymetli nedenlerinden biridir. Doğal gereçler yerine çoğunlukla PVC, naylon, polyester, akrilik, poliüretan, lateks üzere plastik materyallerden yapılan halılar fazla ölçüde toz fiyat ve klozetlerden binlerce kat daha fazla bakteri, küf ve mantar içerirler. Bilhassa yeni olan ve sentetik liflerden yapılmış halılarda birçok toksik kimyasal husus bulunur. Yapıştırıcılar, alev geciktiriciler-boyalar, leke önleyici kimyasallar, güve ilaçları ve nem önleyici kimyasallar bunlardan bazılarıdır. Temizleyici kimyasallar da toksiktir. Birçok naftalin, etanol, amonyak ve kanserojen olduğu bilinen leke çıkartıcı olarak kullanılan perkloretilen içerir. Münasebetiyle halılar temizlendikten sonra uzun müddet kurutulmalı ve sonra kullanılmalıdır. En doğrusu halıları deterjan yerine sirkeli su ile temizlemektir.