İstanbulluların doğal hoşluğu ve rahat ulaşımı nedeniyle en çok tercih ettiği noktalardan biri olan Sakarya, sahip olduğu doğal, tarihi ve kültürel hoşluklarının yanı sıra yaban hayatı zenginliğiyle de dikkati çekiyor.
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı’ndan bir küme araştırmacı, Nisan 2022’den beri bölgede yaban hayatının doğal hayatı, popülasyon takibi ve korunması gayesiyle araştırmalar yürüttü.
Araştırmada 29 noktaya görüntü ve fotoğraf çekme özelliğine sahip fotokapanlar yerleştirildi.
Araştırmacılar, bu sayede Sakarya’da insan yoğunluğunun olduğu alanlarda da yaban hayatının zenginliğini görüntüledi.
Fotokapanlara 9 ay içerisinde bozayı, tilki, yaban domuzu üzere birçok canlı çeşidi yakalandı. Bilim insanları insan varlığının ve tesirinin yaban hayatına tesirini gözler önüne serdi.
‘TAHMİN ETTİĞİMİZDEN FAZLA AYI VE KURTLARIN DOLAŞTIĞINI GÖRDÜK’
Yaban hayatının korunması, geliştirilmesi ve sürdürülebilirliği için çalışmalar yaptıklarını belirten İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Fatih Dikmen, şöyle konuştu:
*Yaban hayatı ile ilgili önemli bir azalma oluşup oluşmadığını merak ediyorduk. Bizim için en çarpıcı sonuç kıymetli derecede ayı ve kurt verisi elde etmemiz oldu.
*Bu çalışmanın sonucunda 9 aylık müddette iddia ettiğimizden daha fazla ayıların ve kurtların hala o alanda dolaşabildiğini gördük. Bu durum hayvanlar açısından çok hoş bir sonuç ancak yaban hayvanlarının daha sık görülmesi beşerler açısından huzursuz edici olabiliyor.
*Bu noktada insanlarımız kâfi önlemleri alırsa şayet makus sonuçlanabilecek müsabakaların önüne geçebilir. Maksadımız aslında bu biçim makus sonuçlar olmadan bölge hakkında fikir sahibi olmaktı. Bunun sonucunda hem bölgedeki yetkilileri hem de insanları bu noktada uyarabilecek bilgiler elde etmekti. Ön sonuçlarımız hoş neticelendi. Bölgede insan faaliyeti artmış olsa da yaban hayvanlarının bölgede hala mevcut olduğunu tespit ettik.
*Biyoçeşitliliğin korunması açısından değerli bir müşahede bu. Yaban hayvanlarının besin ve saklanma alanı bulabildikleri yerler hala var demektir. Ve insan baskısı altında olan bu bölgelerin korunması doğal hayatın devamlılığı için büyük ehemmiyet taşımakta.
*Önümüzdeki süreçlerde de bu alanlarla ilgili daha ayrıntılı ve devamlı çalışmaların yapılarak tabiat müdafaa çalışmalarının planlanması gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin, kereste kısmı yapılan bölgelerde çok az bilgi elde ettik.
*Çok yakınında bir diğer bölgedeki kesim olmayan yerden daha fazla data elde ettik. Vakit zaman işimiz gece vakitlerine kadar sürdü, geri dönüş yollarında kaybolduğumuz oldu, otomobilimiz çamura saplandı fakat zorluklara karşın tekrar masraf o çalışmaları yaparız
‘İNSANLARIN ETKİN OLMADIĞI SAATLERİ SEÇİYORLAR’
Kentteki yaban hayvanlarının envanterini çıkarmak için fotokapan kullandıklarını lisana getiren Biyolog Melis Töke, şöyle konuştu:
*Üniversite bazlı yapılan birinci çalışma diyebiliriz bu yüzden çok heyecanlıyız. Çalışmalarımıza geçtiğimiz nisan ayında başladık. 9 aylık süreçte 1 ay ortayla bölgeyi ziyaret ederek fotokapanlar kurduk. Yaklaşık 3 kişilik takım ile bu çalışmayı yürüttük.
*Bozayı, kurt, çakal, tilki, porsuk, sansar, yaban domuzu üzere hayvanlar gözlemledik. Bu hayvanlar insanların bulunduğu bölgelerde de faaliyet gösteriyor fakat genelde insanların çok faal olmadığı saat dilimlerinde fotokapanlarda görüntüleniyorlar. Bu durum yaban hayvanlarının beşerlerle müsabaka mümkünlüğünü düşürüyor.
*Bu bizim açımızdan kıymetli bir bulgu. Ancak tekrar de tabiatta, ormanda ayının olduğu bir bölgede geziyorsak en kıymetli muhafaza metotlarından biri gürültü yapmak. Zati çok büyük çoğunlukta ayılar sizin sesinizi duyduğunda uzaklaşma eğilimindeler.
*İnsan nüfusunun ve faaliyet hudutlarının genişlemesi ile bir arada yaban hayvanlarının hayat alanları daralıyor ve bu durum bize, onlarla birlikte hayat konusunda prosedürler geliştirmeye yöneltiyor.
‘YİYECEKLERİMİZİ AÇIKTA BIRAKMAMAK ÖNEMLİ’
*Bu ömür alanlarının parçalanması/azalması sebebiyle besin bulma konusunda kahır çekiyorlar münasebetiyle insan kaynaklı besinlere yaklaşma durumları kelam konusu olabilir.
*O yüzden tabiatta piknik yaparken, kamp yaparken yiyeceklerimizi açıkta bırakmamak kıymetli bir korunma sistemi olacaktır. Bizler de o bölgede hem ziraî faaliyetler hem de kereste bölümü üzere öbür insan faaliyetlerinin bölgedeki doğal ömrün durumuna tesirlerinin tahlil edilebilmesi için bu biçim tabiat muhafaza çalışmalarına devam etmeyi planlıyoruz.
*Çünkü bu usul bölgeye has çalışmalar ekosistem dinamiklerinin anlaşılmasında ve sonrasında muhafaza çalışlarının tasarlanması epey kıymetli.(DHA)
