Sıhhat Bakanı’nın HPV kelamı havada kaldı: Aşının maliyeti 7 bin 725 TL’ye çıktı

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın uzun vakittir fiyatsız olması için kampanya yürütülen HPV aşısına dair 8 ay evvel verdiği kelamlar havada kaldı.

Rahim ağzı kanserine karşı müdafaa sağlayan bu aşıların fiyatsız yapılması için yürütülen kampanyalar sonrası Koca, 2022 Kasım’da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda açıklama yapmış ve “Belirlenen bir kümeyle aşılamaya başlayacağız ve kapsamını kademe kademe genişleteceğiz” demişti.

Ancak ortaya şubatta Kahramanmaraş merkezli sarsıntıların girmesiyle bu mevzuda çaba veren sıhhat işçilerinin sarsıntı bölgesine gitmesi, sonrasında da seçimlerin yapılmasıyla HPV aşılarıyla ilgili verilen çaba aksadı. Bakan Koca’nın kasım ayındaki açıklamalarına ait rastgele bir düzenleme açıklanmadı.

Hem bu aşılarla ilgili kamuoyunun bilgilenmesini sağlamak hem de fiyatsız aşılama yapılması için gündem oluşturmak hedefiyle iki yıldır gayret yürüten eczacılardan Cem Kılınç’ın sozcu.com.tr’ye verdiği bilgiye nazaran, ortadan geçen 8 ayda ise bu aşının tek bir dozu yüzde 29 ila yüzde 52 aralığında zamlanarak 2 bin 500 TL’yi aştı.

Bu aşının Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanması için sivil toplum kuruluşlarının onlarca dava açıp, kazandığını anımsatan Kılınç, HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınmasını ve BAE dahil olmak üzere birçok ülkede fiyatsız uygulanan bu aşının Türkiye’de de fiyatsız olarak uygulanmasını talep ettiklerini söylüyor.

3 DOZUNUN FİYATI 8 BİN TL’YE DAYANDI

Çoğunlukla cinsel bağlantı yoluyla bulaşan, bunun yanı sıra genel tuvaletler üzere ortak alanlarda da bulaşmanın yaşanabildiği HPV virüsü için, Türkiye’de uygulanan aşı ‘gardasil aşısı.’

Şu anda bulunan gardasil aşısı ise Gardasil-9 olarak biliniyor ve bu aşı Türkiye’deki HPV aşısı ulusal aşı takviminde ve SGK ödeme listesinde bulunmuyor.

Yalnızca bayanlarda değil, erkeklerde de kanser cinslerine yol açan; bu yüzden de hem kız hem erkek çocuklarına yapılan bu aşı 9-14 yaş ortasına 2 doz, 14 yaş üstüne ise 3 doz uygulanması gerekiyor.

Tek dozunun fiyatı 2023 Ocak’ta 1993 TL olan bu aşı, ilaç fiyatlandırmasında kullanılan Euro kuru 2023 Temmuz itibarıyla yüzde 30,5 oranında artırılınca zamlandı ve 2 bin 575 TL’ye çıktı.

Yani 9-14 yaş aralığı için bu aşının maliyeti ocak ayında 3 bin 989 TL iken temmuz prestijiyle 5 bin 150 TL’ye çıktı; 14 yaş üstü için ise 2 bin 979 TL’den 7 bin 725 TL’ye ulaştı.

TOPLUMSAL BASKI ÇABAYLA KIRILDI AMA…

Fiyatların geldiği düzeyin yanı sıra bu aşıda yaşanan zorluklardan bir tanesi de virüsün cinsel yolla bulaşıyor olmasından ötürü bireylerin hissettiği toplumsal baskı.

Bu yüzden Cem Kılınç sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamasında, farkındalık oluşturmak gayesiyle köylerde, mahallelerde ve üniversitelerde yaptıkları etkinliklere katılan insanların bu virüsle ilgili sıkıntılarını cinsel yolla bulaştığı için lisana getiremediğini ve haklarını talep edemediğini anlatıyor.

Ancak yürüttükleri çaba sonrası bu bahisle ilgili taleplerin legal yer kazanarak yaygınlaştığını vurgulayan Kılınç, “Bu gayret sonuç verdi ve Sıhhat Bakanı Koca da hususla ilgili açıklama yaptı fakat o günden bu yana rastgele bir gelişme yaşanmadı” dedi.

BAKAN ‘YOL HARİTAMIZ HAZIR’ DEMİŞTİ, 8 AY GEÇTİ

Sağlık Bakanı Koca, 24 Kasım 2022’de Meclis’teki Plan ve Bütçe Kurulu görüşmelerinde rahim ağzı kanserine sebep olan HPV’nin tespiti ve bulaşmanın engellenmesi maksatlı aşıyla ilgili yol haritalarının hazır olduğunu söylemişti.

“HPV taramalarında yerli test kiti uygulamasına önümüzdeki günlerde geçiyoruz. HPV aşısı içinse yaş kümelerini dikkate alan bir plan hazırlığındayız” diyen Koca, şöyle demişti:

“HPV aşısının uygulanması konusunda da bir çekincemiz asla yok lakin ülkemizin toplumsal gerçekliklerinden kopuk kararlar alınmasının kimseye de bir yararı yok.

Bu açıdan, yaptığımız planlamaya nazaran, yaş kümelerini ve uygar hâl durumlarını dikkate alan bir plan hazırlığındayız; belirlenen bir kümeyle aşılamaya başlayacağımızı ve kapsamını kademe kademe genişleteceğimizi söz etmek isterim.”

MAHKEME SGK’NIN ÖDEMESİNE HÜKMETMİŞTİ

Öte yandan, mayıs ayına gelindiğinde ise yeni bir gelişme olmuş; Bayan üyesinin, rahim ağzı kanseri yapan virüs suşlarını tedbire oranı yüzde 99,7 olan HPV aşısının Toplumsal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmemesi üzerine mahkemeye başvuran Birlik ve Dayanışma Sendikası, açtığı davayı kazanmıştı.

Buna nazaran mahkeme, SGK’nın HPV aşı fiyatını müracaat tarihinden itibaren yasal faiziyle ödemesine hükmetmişti.

Ancak bu, sadece bir örnek.

Geçen sene bakanın açıklamasından evvel, HPV aşısının fiyatsız olması gerektiğini savunan bayan derneklerinin açtığı davalar sonucu emsal bir karar verilmiş; karara nazaran SGK’nın aşı bedelini geri ödemesine hükmedilmişti.