Türk basketbolunun efsanesi Yalçın Granit vefatının 3. yılında anılıyor

17 Eylül 1932’de İstanbul’da dünyaya gelen ve babasını erken yaşta kaybeden Yalçın Granit, ortaokul ile liseyi o devir Fatih’te faaliyet gösteren Darüşşafaka Lisesi’nde okudu. Öğrenciliği sırasında basketbola başlayan ve okulda basketbolun yaygınlaşmasına kıymetli katkılar sunan Granit, 1949 yılında liseden mezun oldu. Granit, kısa süren faal sporculuk yaşantısında birçok unsur imza atarak, ismini altın harflerle Türk basketbol tarihine yazdırdı.

Darüşşafaka ve Galatasaray’ın basketbol tarihinde yeri önemli

Türk basketbolunun değerli isimlerinden olan ve Avrupa tecrübesi de yaşayan Granit, bilhassa Darüşşafaka ve Galatasaray’ın basketbol tarihlerinde değerli bir yer tutuyor. Darüşşafaka’da eğitim alan Yalçın Granit, bu kurumda basketbol kulübünün kurulmasına öncülük etti. Galatasaray’da da forma giyen Granit, sarı-kırmızılı grubun 1950’li yıllarda elde ettiği “Yenilmez Armada” unvanında kadronun değerli ismi oldu. Granit, yalnızca 25 yaşına kadar oynadığı basketbolda kulüp ekiplerindeki muvaffakiyetini, A Ulusal Takım’a da yansıttı. Ulusal kadroyla 3 Avrupa Şampiyonası görüp en skorer isim olan Granit, 1952 Helsinki Olmipiyat Oyunları’nda da ay-yıldızlı formayı terletti.

Ali Sami Yen sayesinde Galatasaray’la tanıştı

Yalçın Granit, efsaneleri ortasına girdiği Galatasaray’la da değişik bir halde tanıştı. Darüşşafaka’da eğitimini bitirdikten sonra 17 yaşında Ankara’da Mülkiye’den teklif alan Granit, Galatasaray Kulübünün kurucusu Ali Sami Yen sayesinde İstanbul’da kaldı. Mülkiye’nin 90 liralık burs teklifini kabul eden Granit, Anadolu Ajansına verdiği röportajda, Galatasaray’da kalma öyküsünü şöyle anlatmıştı: “Turgut Atakol, beyefendiye ‘Bu çocuk basketbola meraklı, onun İstanbul’da kalmasını istiyorum. Mülkiye’den 90 lira burs almış, gidiyor.’ dedi. Beyefendi bir an durdu ve ‘100 lira versek İstanbul’da kalır mısın?’ diye teklif yaptı. Aslında İstanbul’da kalmayı çok istiyordum ve Galatasaray’da kaldım. Kapıdan çıktık, Turgut ağabeye, ‘Kim bu beyefendi?’ dedim. O da ‘Ali Sami Yen’ dedi. Mülkiye 90 lira burs vermişti. Beyefendi bana 100 lira verdi ve onun sayesinde Galatasaray’la tanıştım.”

Galatasaray’la 5 şampiyonluk

Yalçın Granit, toplam 9 dönem formasını giydiği Galatasaray’la 5 şampiyonluk yaşadı. 1948 ile 1955 yılları ortasında “Yenilmez Armada” unvanlı kadroyla 4 şampiyonluk elde eden Granit, 1 yıllık Fransa tecrübesi sonrası 1955-1956 döneminde da Galatasaray formasını terletti. Granit, o dönem beşinci şampiyonluğunu yaşadı ve 25 yaşında basketbolu bıraktı.

Avrupa’da forma giyen birinci Türk basketbolcu

1952 Helsinki Olimpiyat Oyunları’nda dünya basketbolunun vitrinine çıkan Granit, Fransa’ya giderek Avrupa’ya transfer olan birinci Türk basketbolcu unvanını elde etti. Fransa basketbolunun bir numaralı ismi kabul edilen ve daha sonra FIBA Başkanlığı da yapacak olan Robert Busnel’in dikkatini çeken Granit, 1955’te Fransa’ya gitti. Fransa’da Racing Club Paris formasını bir yıl terleten Granit, tıpkı vakitte Busnel’in asistanlığını da yaparak Fransız gençlerine basketbol öğretti.

Granit, Fransa anılarını şöyle lisana getirmişti: “Robert Busnel, daha basketbol oynamadan beni Fransa’nın her kentinde dolaştırdı. Benim şut atarken Allah’tan gelen yetenekten ötürü bileğim çok yumuşaktı. Şut atarken elimdeki dört parmak yere bakıyor. Halbuki baş parmağın da yere bakması lazım. Robert Busnel, beni Fransa’nın bütün kentlerinde gezdirip, elimi gösterdi. Zannettim ki beni âlâ bir oyuncuyum diye tanıtıyor. Halbuki şut atarken bileğimin halini, elimin özelliğini göstermek için Fransa’yı gezdirmiş.”

Üniversite için 25 yaşında basketbolu bıraktı

Basketbolculuğu periyodunda elde ettiği başarılarla Türk basketbolunun değerli isimleri ortasında yer alan Granit, erken bir periyot olarak değerlendirilebilecek 25 yaşında etkin oyunculuk mesleğini noktaladı.
Oyunculuğunun yanı sıra akademik mesleğe de sahip olan Yalçın Granit, İstanbul Üniversitesi Jeoloji Kısmını bitirdi. Basketbol oynadığı periyotta üniversitede de akademik mesleğini sürdüren Granit, üniversite hayatına daha da ağırlaşmak için erken yaşta oyunculuk mesleğini tamamladı.

Başantrenörlük kariyeri

Erken yaşta etkin basketbolu bırakan Granit, kurucularından olduğu Darüşşafaka’nın yanı sıra Galatasaray, Beyoğluspor, İTÜ ve Eczacıbaşı’nda da başantrenörlük yaptı. Yalçın Granit, 1959-1960 döneminde Darüşşafaka’ya birinci İstanbul Ligi şampiyonluğunu kazandırdı. Granit, 1964’te ise efsanesi olduğu Galatasaray’ın başına geçti. Sarı-kırmızılılarla 1964-1965 ve 1967-1968 dönemlerinde çalışan Granit, 1971-1974’te ise Eczacıbaşı’nın başantrenörü oldu. Granit, bir periyoda şampiyonluklarla damga vuran İTÜ ve Eczacıbaşı’nın da temellerini atan isim olarak tarihe geçti.
Granit, 1961-1962’de kısa bir mühlet A Ulusal Basketbol Takımı’nın da başında yer aldı. Yalçın Granit, 1984 yılında ise Galatasaray’ın basketbol şubesinde yönetici oldu. Burada yaptığı çalışmalar süratle meyvesini verdi ve sarı-kırmızılılar üst üste 2 yıl şampiyonluğa ulaştı.

Efsane isim daha sonra Türkiye Basketbol Federasyonu ve yeniden Galatasaray’da yöneticilik vazifeleri üstlendi.
Bir devir spor müellifliği da yapan Granit’in hayatı birçok basketbol kitabına da husus oldu.

Galatasaray’da basketbolun kapanmasını engelledi

Yalçın Granit, Galatasaray’da lider Özhan Canaydın devrinde basketbol şubesinin kapanmasını engelledi.
O devri anlatan Granit, şu sözleri kullanmıştı:
“Özhan Canaydın ile Fenerbahçe Kulübü Lideri Aziz Yıldırım, basketbol şubelerini kapatma kararı aldı. Sonra Özhan benimle konuşunca fikrinden vazgeçti. O periyot şube kapanmasın diye büyük sorumluluk aldım. Çektiğim badireyi bilemezsiniz. Düşünün, maç yayınlarından bile para alamıyorduk.”

Forması Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı

Darüşşafaka’da basketbolun kurucularından olan Yalçın Granit’in dev forması, Ayhan Şahenk Spor Salonu’nda asılı duruyor.
2014 yılında Darüşşafaka Kulübü, gerçekleştirdiği bir merasimle Granit’in 4 numaralı formasını emekliye ayırarak Ayhan Şahenk Spor Salonu’na astı. Yalçın Granit, 1 Kasım 2020’de 88 yaşında vefat etti. (AA)