Hollanda’nın çok sağcı başkanı Wilders’in dikkat çeken iktisat vaatleri

Hollanda’da çok sağcı önder Geert Wilders’in partisinin sandıktan birinci çıkması Avrupa’da tüm gözlerin bu ülkeye çevrilmesine neden oldu.
Wilder’s radikal, İslam aksisi ve yabancı düşmanı özellikleri ile öne çıksa da ülkedeki ekonomik badireler ve çok sağcı önderin vaatleri seçim sonuçlarında tesirli oldu.
Hollanda’da 22 Kasım’da yapılan erken genel seçimlerden, çok sağcı başkan Geert Wilders’in Özgürlük Partisi (PVV) açık farkla birinci sırada çıktı.
Yüzde 23,5 oyla Parlamentodaki 150 sandalyeden 37’sini kazanarak seçimi açık farkla önde tamamlayan Wilders’in hükümet kurmak için koalisyon yapması gerekecek.
PAHALILIK VE KONUT KRİZİ KAMPANYANIN MERKEZİNDE
Ülkede koalisyon ile ilgili belirsizlikler sürse de yeniden de çok sağcı önderin sandıktan birinci çıkması Avrupa’da adeta soğuk duş tesiri yarattı. Medyada yüklü olarak Wilders’in İslam ve mülteci aksisi istikameti öne çıkartılsa da çok sağcı başkanın zaferi, ömür pahalılığı krizi ve konut kıtlığı üzere problemlerle çaba etme kampanyasına dayandı.
Ayrıca çok sağcı başkanın seçim sonrası için yaptığı koalisyon hesapları İslam aykırısı telaffuzlarını de yumuşatmasına neden oldu. Wilders kampanya sırasında mülteci sayısını azaltmaktan daha büyük sıkıntılar olduğunu söyleyerek hayat maliyeti krizini ön plana çıkardı.
Kampanya sırasında “din, geçmiş, cinsiyet yahut öteki ne olursa olsun” Hollanda’da “herkesin başbakanı” olacağına kelam veren Wilders, ömür maliyeti krizinin daha büyük bir öncelik olduğunu söyledi.
Aşırı sağcı başkan, kampanya sırasında yüklü olarak son yıllarda ekonomik meşakkatleri daha fazla hisseden seçmene, “Eski Hollanda’yı geri verme” vaadi üzerinde durdu.
EKONOMİ VAATLERİ NELER?
Özellikle corona virüsü salgını ve Ukrayna savaşı sonrası ekonomik olarak daha da gerileyen alt ve orta gelir kümelerine dönük vaatlerde bulunan çok sağcı önder, toplumsal güvenlik, sıhhat ve sığınma bahislerine daha fazla öncelik vereceklerini vurguladı.
Wilders ayrıyeten dar gelirlilerin üzerindeki ekonomik yükün azaltılması, vergilerin düşürülmesi, minimum fiyatın arttırılması, sıhhat sigortası masraflarının azaltılması ve daha kaliteli bir sıhhat ve bakım hizmeti verilmesini vadetti.
Wilders’in, kademeli olarak 70’e yükseltilen emeklilik yaşının yine 65’e indirilmesi vaadi de epey dikkat alımlı oldu.
Hollandalı emekliler haftada bir et yiyebilirken, yer bulunamadığı için yolcu gemilerinde barınan sığınmacıların lüks içinde yaşadığını ileri süren çok sağcı önder, ülkenin her kuruşunu, sığınmacılar yerine halka harcama kelamı verdi.
DİKKAT ÇEKEN NEXIT VAADİ
Hollanda’nın AB’den ayrılması ve kendi ulusal para ünitesine dönmesi manasına gelen Nexit’i savunan Wilders tıpkı vakitte Hollanda bütçesinden Brüksel’e daha az para göndermek istiyor.
Ancak hükümet kurabilirse ülkeyi koalisyon ile yönetmesi gerekecek olan Wilders’in bu tıp radikal çıkışlarını uygulamasının kısa vadede çok mümkün olmadığı düşünülüyor.