Siyasi partiler siyasethaneden fazla ticarethaneye dönüştü

Ülkemiz siyasetindeki sıkıntıların devlet yönetimini felç ettiğini, buna bağlı olarak da sosyo-ekonomik sıkıntılarımızın giderek ağırlaştığını gündelik hayatımızda yaşayarak görüyoruz. Siyasi eğitim almış ve devlet hizmetinde yetişmiş gerçek devlet adamlarımız kelam ve karar mevkilerinden uzaklaşıp, kendi köşelerine çekilmiş, gidişatı dertle izliyorlar.

Recep Sanal da bunlardan birisi. Kaymakam, İçişleri Bakanlığı Mülkiye Başmüfettişi olarak vazife yaptı. Süleyman Demirel ve Ahmet Necdet Sezer’in Cumhurbaşkanlığı devirlerinde kıymetli yolsuzluk tezlerini soruşturdu, araştırdı. Cumhurbaşkanlığı değişiminden sonra devlette liyakatın değersizleştirilmeye başladığını görünce 49 yaşındayken emekliye ayrıldı. Devletin adeta “karakutusu” misali, devlet hayatı açısından çok değerli bilgilere sahip. Siyaset ve yönetime dair çok sayıda kitabı, makalesi, araştırması mevcut. Siyaset ve kamu idaresi mevzularında radikal fikirleri ve çarpıcı teklifleri var. Dr. Recep Sanal, sorularımızı şöyle yanıtlandırdı:

SERVET VE ŞÖHRET DÜŞKÜNLERİ

“Kötü yönetilen ülkelerde sıkıntıdan bol bir şey olmaz. Hukukun üstünlüğüne dayalı demokratik bir sisteminiz ve bu sistemi çalıştıracak nitelikli devlet adamlarınız yoksa, berbat sistemdeki berbat yöneticilerin ürettikleri problemlerle ebediyen boğuşmak zorunda kalırsınız. Bence en temel problemimiz siyasetin tümüyle yozlaşması ve asıl  misyonundan uzaklaşmasıdır. Siyaset düzelmeden de hiçbir şey düzelmez. Zira siyaset meydanı; devlet idaresinden anlamayan, sorun çözme kapasitesine sahip olmayan, servet ve şöhret düşkünlerinin birbirleriyle yarıştığı bir hipodroma dönüşmüş durumdadır. Siyasi partiler de siyasethaneden fazla ‘ticarethane’ oldular ve mobilya mağazası misali koltuk pazarlamakla meşguller. Tüm bunlara hakikaten çok makus olan bir ucube başkanlık sistemi ile maksadından tümüyle saptırılmış, seçme/seçilme sistemi de eklendiğinde ortaya çok vahim bir siyaset görünümü çıktı. Parlamenter sistemi ayakta tutan kuvvetler ayrılığı prensibi, ucube bir sistem yüzünden başkalaşıma uğrayarak ‘kuvvetler yapışmasına’ dönüştü. Kamu varlıklarını dilediği üzere yağmalamak isteyen güruhların devlet kurumlarını kendi şahsi çıkarları için kullanmaları ‘ensest yolsuzluk’ kavramını dünya yolsuzluk literatürüne ikram etmemize neden oldu! İş yapmak için para harcamak yerine, para harcamak için iş yapanlar; milletimizin vergilerini har vurup harman savurur hale geldiler.”

İL LİDERİ AŞINDIRIYOR

Mevcut sistemi “Aynı anda hem cumhurbaşkanı hem de parti genel lideri olan iki şapkalı tek adam modeli” olarak tanımlayan Sanal, bu durumun taşra yönetiminde de iki başlılığa yol açtığını, vali ve kaymakamların yetkileri, iktidar partisinin vilayet ve ilçe liderleri tarafından aşındırılmaya başlandığını belirtti ve şöyle dedi: “Yerel siyasetçiler mülki amirlere ‘Siz cumhurbaşkanını temsil ediyorsanız biz de partimizin liderini temsil ediyoruz. Bizim onaylamadığımız kararları alsanız bile uygulatmayız!’ gerekçesiyle kendilerini yetkili lakin sorumsuz ‘siyasi vali-kaymakam’ misyonu biçiyor. Mülki amirlerin kanunlarla açıkça yetkilendirildikleri konularda bile inisiyatif kullanmaları neredeyse imkansız hale geldi. Hakikaten sarsıntı, yangın, su baskını üzere afetlerde bile taşradaki yetkililer merkezin en doruğundan buyruk gelmeden harekete geçemiyorlar. Yasal yetkilerini cesurca kullanmak isteyenler ‘Parti teşkilatıyla uyumlu çalışmıyor’ mazeretiyle sonu ya sürgünle ya da memurluktan atılmayla bitecek türlü iftiralara maruz kalıyorlar.”

İTİLEN-KAKILAN İNSANIMIZ

Siyasi sistemdeki çürümenin, devlet yönetimindeki yozlaşman güvenlik, eğitim, sıhhat, iktisat, altyapı kısaca her alanı kuşatmış durumda olduğunu” öne süran Recep Sanal, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Sınırlarımızın kevgire dönmesinin yarattığı sığınmacı sorunu, kamu kaynaklarının siyasi sıfatlı birtakım bireylerce talan edilmesi, vatan topraklarının yabancılara satılması, eğitim sisteminin tarikat ve cemaatlere teslimi, sıhhat sisteminden Türk tabiplerinin dışlanması, her biri konusunda uzman olan mimar mühendis ve hukukçuların vebalı muamelesi görmesi, kendini düzgün yetiştirmiş gençlerimizin bunaltılarak geleceklerini yurt dışında aramaya başlamaları, kıytırık bir vize uğruna yabancı konsoloslukların önünde itilen kakılan insanlarımız… Daha pek çok yakıcı sorun, yüz yıl evvel Atatürk ile başlayan uygarlaşma uğraşlarımızın, vakitle siyaset ve yönetimde egemenleşen kripto ögeler yüzünden tümüyle boşa gitmesine neden oldu. Türk siyasetinin köşe başlarına yerleştirilen ögeler devlet idaresinden uzaklaştırdılar. Gelinen evrede siyaset ve yönetim bilgisi manasında yetersiz takımlar, global aktörlerce dayatılan senaryolar üzerinden başımıza türlü belalar açmaya devam ediyorlar.”

KİRLİ HAVUZDAKİ MEDYA

Yolsuzluğu ve yoksulluğu yasaklarla örtmeye çalışan bir zihniyet hayatımızın her alanına tebelleş olduğunu kaydeden Sanal “Gençler ve aydınlar nefes almakta zorlanıyorlar. Hülasa; siyasetin kirlenmesi, ikiz devlet yapılanması, sığınmacı sorunu, yabancılara taşınmaz satışı, kamu varlıklarının aşırılması, etraf katliamı ve daha birçok sorun, siyasi otoriteyi saçma bir seçim sistemi üzerinden ele geçirmiş olan çarpık zihniyet yüzünden kronikleşti. Siyaset anlayışında radikal bir değişim olmadan bu kaostan çıkılabilmesi ve devletin asli işlevlerinin tesirli bir halde yerine getirebilmesinin mümkün değil. Türk aydınları, mevcut kirli sistemden bıkıp usanmıştır. Bilhassa gençlerin ‘Temiz Türkiye’ talepleri giderek yükselmektedir. Kirli havuzlara düşen medyanın hali ise ortadadır” dedi.

DAĞITIKLARINI TOPLUYORLAR

Sanal açıklamasını şöyle sürdürdü: “Parlamentoya girme ihtimali yüksek olan siyasi partilere yüklü parayı bastıran istediği koltuğu kapıyor. Bir defa seçildikten sonra da dağıttıklarını misliyle toplamak için uğraşıyorlar! Parayı her şeyin ölçüsü olarak gören Batı adabı maskara seçim kampanyaları, ortalığı siyasetten geçinen fırsatçıların seçim masraflarını güzelce köpürttüğü bir çadır tiyatrosuna dönüştürdü. Siyasi partiler de bu ticaretin baş aktörü durumuna geldiler. Siyasi eğitim almış ve devlet hizmetinde yetişmiş devlet adamlarının milletvekili aday o listelerinde yer alabilmesi mucizeden de öte bir şeydir. Zira bu insanların kimseye rüşvet verecek, kul/köle olacak yapıda değillerdir. Particilerin kapıkulu ya da buyruk kulu haline getirilmeleri de imkansızdır. Kimse kendinden daha kaliteli bireylerle çalışmak istemiyor. Siyasetin tekrar fabrika ayarlarına döndürülmesi lazım.