Yeni kâbusun adı: Eris… Türkiye’ye de gelir mi? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan’dan açıklama

Koronavirüsün yeni varyantı “Eris”in İngiltere’de yayılması ve her 7 Kovid vakasından birinde görülmesi akıllara “Eris, Türkiye’ye de yayılır mı?” sorusunu getirdi. Milliyet Gazetesi’nden Aleyna Sevim’in haberine göre Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, pandeminin eskisi gibi alevlenmesinin söz konusu olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Aşılar, geçirilen Kovid-19 toplumda bağışıklık oluşturdu. Artık yeni salgın beklemiyoruz. Tek tek vakalar olabilir. Şu anda da var etrafımızda. Bu varyantlar birkaç ülkede fark ediliyor, sonra görülmüyor. Çünkü eskisi gibi yoğun test yapılmıyor.”

‘BİRÇOK VARYANT VAR’

Birçok varyantın tanımlandığını dile getiren Prof. Dr. Ceyhan, “Mesela gribin henüz bize gelmeyen insandan insana bulaş özelliği kazanmayan, örneğin Güneydoğu Asya’da görülmeye devam eden tipleri var. O insandan insana bulaş özelliği kazanmadığı için bir salgın riski oluşturmuyor. İlk çıktığında örneğin kuş gribi, hayvanlardan insanlara ilk defa bulaştı ve kısmi yayılım gösterdi fakat sonra bağışıklık gelişti ve insandan insana bulaş özelliği kazanamadığı için risk kayboldu” dedi.

‘NEZLE, GRİP GİBİ BİR ŞEY’

Acıbadem Sağlık Grubu Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu, Eris varyantının şu an Amerika ve İngiltere’de hâkim olduğunu belirterek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Eris, bu mikrobun bir alt grubu. O mikrobun diğer alt grupları da hâlâ mevcut ama ‘Eris’ Amerika ve İngiltere’de ön plana çıktı. Dolayısıyla buradan da tüm dünyaya yayılacak. Beni İngiltere’den birkaç hastam ‘Kovid olduk, ne yapalım?’ diye paniğe kapılarak aradı. İngiltere’de sağlık biraz sıkıntılı. ‘Merak edilecek bir şey yok’ dedik. Gerçekten ağır bir tablo yaratmıyor sonuçta. Eris varyantı da hafif bir varyant, hatta bu konuyla ilgilenenler daha da bu işin yumuşaması anlamında bu varyantın katkısının olmasını bile bekliyorlar. Bu nezle, grip gibi geçen bir şey. Öyle paniğe kapılacak bir varyant değil.”

‘TÜRKİYE’DE DE VARDIR AMA BİLMİYORUZ’

Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu, koronavirüsün başka varyantlarının da geleceğini aktararak şunları söyledi:
“Kovid virüsünün özelliği yazın dahi canlı kalması. Şu anda Eris varyantı mutlaka Türkiye’de de vardır ama bilmiyoruz. Sonbahar ve kışla birlikte artacaktır. Başka varyantlar da gelecek. Grip nasıl bizle beraber yıllarca giden bir virüs ise Kovid-19 da böyle olacak.”

İNGİLTERE’DE HER 7 VAKADAN BİRİ ERİS

İngiliz sağlık yetkilileri, COVID-19 virüsünün yeni bir varyantının hızla yayılmasının ardından yeniden alarma geçti. Özellikle İngiltere’de panik yaratan varyant, ülkedeki her 7 COVID vakasından birinde görülüyor

Bilimsel adı EG.5.1 olan bu alt varyant, ilk kez 31 Temmuz’da tespit edilmişti. Ancak esasen mayıs ayının sonlarına doğru yayılmaya başladığı düşünülüyor.

Eris adı da verilen alt varyantın Sars-Cov-2’nin Omicron varyantından türediği ifade ediliyor. Uzmanlar henüz paniğe kapılacak bir durum olmadığı görüşünde.

Independent’taki habere göre; Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) gelen açıklamada ülkelerin yeni vakalara karşı tetikte olmaları ve COVID belirtileri gösteren hastaları yakından takip etmeleri tavsiye edildi.

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), ülkedeki COVID vakalarının sayısının arttığını duyurdu. Sağlık kurumu, son dönemde kayda geçen 4 bin 396 solunum hastalığı vakasının yüzde 5,4’ünün COVID-19 teşhisi aldığını belirtti.

UKHSA verilerine göre Eris halihazırda 7 COVID vakasından birinin sebebi haline geldi. Bu da yeni alt varyantın diğerlerine göre epey hızlı biçimde yayıldığı ve giderek daha baskın hale geldiği anlamına geliyor.

Kurum, 20 Temmuz itibarıyla Eris’in tüm COVID vakalarının yüzde 14,55’ini oluşturduğunu tahmin ediyor.

Yine UKHSA verilerine göre, XBB.1.16 diye adlandırılan ve Omicron’dan türeyen bir diğer alt varyant, tüm vakaların yüzde 39’undan sorumlu olan, en baskın suştu.

İngiltere’nin önde gelen bulaşıcı hastalık uzmanlarından Profesör Paul Hunter, Eris’in “muhtemelen bir noktada baskın hale geleceğini ve toplam enfeksiyon sayısını artıracağını” belirtti.

Yine de varyantın etkisinin muhtemelen korkulduğu kadar çarpıcı olmayacağını düşünen bilim insanına göre, yeni vakaların ülkeyi nasıl etkileyeceğini söylemek için de henüz erken.

VİRÜS DEĞİŞMEYE DEVAM EDİYOR

Londra’daki Reading Üniversitesi’nden mikrobiyolog Dr. Simon Clarke, Daily Mail’e verdiği röportajda, “COVID değişmeye ve yeni koşullara uyum sağlamaya devam edecek. Bu yüzden, yeni varyantlar ortaya çıktığında ve artan sayıda enfeksiyona neden olduğunda şoka girmemeli veya endişelenmemeliyiz” dedi.

Dr. Simon Clarke, “Aşılamanın ağır hastalığa karşı sağladığı koruma hâlâ iyi durumda. Vaka sayıları azalıp artarken, hastaneye yatışlar ve ölüm oranları düşük kalıyor. Bu güven verici” diyen bilim insanı, şöyle devam etti:

“Çok sayıda insan yeniden hastaneye kaldırılmadıkça insanlar hayatlarını normal şekilde yaşamalı.”

BAŞKA HANGİ ÜLKELERE YAYILDI?

Eris, şimdiden Asya’daki COVID vakalarının yaklaşık yüzde 20’sini, Avrupa’dakilerin yüzde 10’unu ve Kuzey Amerika’dakilerin de yüzde 7’sini oluşturuyor.

İsrail de yeni varyanttan etkilenenler arasında. Yetkililer, 24 Temmuz itibarıyla İsrail’deki en az 18 vakada bu varyantın tespit edildiğini söylüyor. Dünya genelinde ise toplam 36 ülkede 2 binden fazla vakadan bu varyant sorumlu.

Varyantın Türkiye’de görülüp görülmediğine dairse henüz herhangi bir açıklama yapılmadı